Nguồn: MT
Thẩm các dừng lại một chút rồi nói tiếp:
- Còn về bộ phận phụ trách, đặc biệt nghiêm cấm những hành vi không tốt, người tà đạo dị giáo, giả vờ làm việc thiện, xúi giục nhân dân, từ điều đầu tiên, hoặc giữ lại hoặc cho lưu hành, quân nhân không hỏi lai lịch, thăm dò nội sự, hoặc điều ra biên giới sung quân, hoặc điều ra ngoài cửa khẩu vì dân, luật lệ rất nghiêm. Chồng không cần biết tên cũng có thể chọn, nhưng triều đình thì không thể thiếu sót như vậy! Trong núi đều có khu vực cấm, biên cương mà ta quan tâm hoàn toàn có điểm dừng, chính vương đạo sở dĩ dẹp yên vì ngu dân dễ dàng tưởng rằng không có, đàn áp cái ác tôn thờ chính nghĩa, dễ dàng thiết lập, và phong tục sở dĩ thuần hậu do Phật giáo, đạo giáo lưu truyền đã lâu, lại kết hợp cùng nho giáo. Nhưng sư vu tiểu thuật, hiểu biết mới, câu trả lời tuyệt đối là không, không để ngu dân bị xúi giục, vì kế trị an muôn đời về sau...
Thẩm các lưu loát nói, đều là nội dung trong "Tham viễn di sơ", y muốn xem đám người Từ Quang Khải, Trương Nguyên phản bác y như thế nào?
Từ Quang Khải gật gật đầu với Lý Chi Tảo, Trương Nguyên, Hùng Tam Bạt, đứng ra biện luận nói:
- Thần từ năm kia trở lại đây cùng Matteo Ricci, Bàng Địch Nga tập trung ngiên cứu, biết đối phương rất thật thà xác thực, hơn nữa tung tích hoàn toàn không có khả nghi, đều là sinh đồ của thánh hiền. Vả lại phương pháp rất tích cực, tuân thủ rất nghiêm, học thức uyên bác. nhận thức rất tinh tường, tâm rất thực. Ở trong nước cũng là anh tài trong ngàn người, kiệt xuất trong vạn người, cho nên mấy vạn giáo dân ở phương đông tới, theo Thiên chúa giáo đều lấy việc tu thân là chính. Họ nghe được đạo giáo của thánh hiền Trung Quốc, cũng lấy việc tu thân là chính, lý tưởng phù hợp, không quản ngại vất vả gian nan, đường đi nguy hiểm đến đây tận mắt chứng kiến. Giáo dục làm cho mọi người làm việc thiện, thần đã suy nghĩ rất tỉ mỉ về ý nghĩa giáo dục của đạo Thiên Chúa, lấy chuyện của Thượng Đế làm gốc, chuyện bảo vệ con người là thiết yếu, lấy trung hiếu thương yêu làm cốt lõi, lấy việc thiện sửa chữa quá khứ để nhập môn, lấy việc sám hối rửa tội để tiến tu, lấy chuyện lên trời hưởng phúc để làm phần thưởng cho việc thiện, lấy Địa ngục vĩnh hại làm quả báo chuyện ác, tất cả giáo huấn quy điều đều thấu tình đạt lí, có thể có lợi với nho giáo. Đạo nhân hướng thiện, sao lại là sư vu tiểu thuật!
Thẩm các nói:
- Ki tô giáo lừa gạt tiểu dân, họ cho rằng tổ tông không cần cúng tế nhưng lại tôn kính Chúa Trời, có thể lên thiên đường xuống địa ngục, nói đến thiên đường và địa ngục, Phật giáo và Đạo giáo cũng có, cũng khuyên răn con người hiếu thuận kính trên nhường dưới, cũng đưa ra trừng phạt với người bất hiếu bất kính làm chuyện ác, do đó cũng có trợ giúp cho học thuật nho gia, nay học giáo kia lại khuyên không cúng tế tổ tiên, là dạy chuyện bất hiếu, làm cho thiên hạ không có tình cha con. Quả thật là đại tặc của nho gia, thế gian chắc chắn sẽ trừng phạt.
Tiếng Thẩm Các nói rất to và sắc, hoàng trưởng tôn Chu Do Hiệu đứng trước ghế ngồi của Hoàng thái tử có chút giật mình lui về phía sau nửa bước. Chu Do Hiệu mười hai tuổi nghe không hiểu hai bên tranh luận về cái gì, chỉ nhìn ai có khí thế liền cho rằng người đó chiếm thế thượng phong. Giờ thấy Thẩm Các khí thế dào dạt, tất nhiên là chiếm thế thượng phong rồi, không khỏi giương mắt nhìn Trương Nguyên, lại thấy Trương tiên sinh đang mỉm cười nhìn mình, liền bình tĩnh lại, thầm nghĩ: "Để xem Trương tiên sinh bác bỏ ngươi thế nào."
Nói đến tư cách và sự từng trải, còn chưa đến lượt Trương Nguyên lên tiếng, bây giờ là Nam Kinh Thái Phó tự thanh Lý Chi Tảo đáp lại sự chỉ trích của Thẩm Các, Lý Chi Tảo nói:
- Cảnh giới thứ tư của Chúa Trời chính là dạy người ta phải hiếu thuận với cha mẹ, Thẩm Thị lang nghe lời đồn đại nghĩa mà chưa hiểu rõ hết Thiên Chúa giáo, cắt câu lấy nghĩa, lại còn tùy ý bẻ cong nói Thiên Chúa giáo dạy người ta bất hiếu, đây sao có thể là hành động của quân tử.
Thái độ của Lý Chi Tảo cũng rất cứng rắn, không hề nể tình Thẩm Các, y cùng Thẩm Các đều là quan ở Nam Kinh, giao tình vốn rất tốt. Thẩm Các cũng biết y tin Thiên Chúa giáo, trước kia chưa từng khuyên can y, từ năm trước sau yến hội lần đó, đột nhiên kịch liệt phản đối, thật sự khiến y rất giận. Tháng năm năm trước Thẩm Các bắt đầu đảm nhiệm Nam Kinh Lễ Bộ Thị lang, mở đại tiệc ở trong phủ, Lý Chi Tảo cũng tham gia, ở yến hội có ca kỹ và gánh hát biểu diễn, Lý Chi Tảo cho rằng mấy tiết mục biểu diễn này dâm tục, liền lấy điều cảnh cáo thứ sáu của Thiên Chúa giáo không tà dâm để khuyên Thẩm Các, Thẩm Các rất căm tức, vì thế trở thành người tiên phong phản đối Ki tô giáo.
Thẩm Các nghe Lý Chi Tảo trực diện chỉ trích y không phải quân tử, cảm thấy giận dữ, cười lạnh nói:
- Tại hạ không phải quân tử, những cái khác chưa nói tới nhưng tại hạ hiến tế tổ tiên, hiếu thuận với cha mẹ, kiểu gì cũng được gọi là con người, nhưng tín đồ Ki tô giáo thì cũng không bằng cả con người.
Thấy hai người ngôn từ kịch liệt, Vương An đứng ở bên cạnh Hoàng thái tử thì thầm vài câu, Hoàng thái tử bèn nói:
- Tranh luận ở Di Luân đường không được quở trách nhau, nên lấy lý lẽ để thuyết phục người ta.
Lý Chi Tảo, Thẩm Các cùng nói:
- Xin tuân theo chỉ dụ của điện hạ.
Lý Chi Tảo giọng điệu chậm dần, nói:
- Người tài phương Tây Matteo Ricci từng được Hoàng đế triệu kiến, người này học thức uyên bác, từng được Diệp Các lão khen ngợi, ở Đại Minh truyền giáo vì lợi ích chung chưa từng nói không được hiến tế tổ tiên và tế bái Khổng Tử?
Ngay mười ngày trước, dưới sự đề nghị của Trương Nguyên và Từ Quang Khải, Lý Chi Tảo và Long Hoa Dân cùng các thầy tu đã tổ chức hội nghị tại giáo đường, tiến hành biểu quyết Thiên Chúa giáo cho phép tín đồ người Trung Quốc thực hiện lễ nghi truyền thống như tế tổ và tế Khổng hay không. Cuối cùng Long Hoa Dân, Bàng Địch Nga và các thầy tu đồng ý kéo dài sách lược thích ứng với lễ nghi và truyền giáo một cách khoa học của Matteo Ricci, đây là nhượng bộ tất yếu, nếu không Trương Nguyên sẽ không tham gia cuộc tranh luận, Trương Nguyên cũng không muốn vì Thiên Chúa giáo mà khiêu chiến với truyền thống dân tộc Trung Quốc, cho nên hôm nay Lý Chi Tảo nhắc lại sự tích năm đó Matteo Ricci đi truyền giáo.
Nam Kinh Lễ Bộ lang trung Từ Như Kha nói:
- Matteo Ricci mới tới Đại Minh, đương nhiên sẽ truyền giáo một cách e dè, không dám khiêu khích lễ nghi tế tổ, tế Khổng của ta, hiện giờ hơn hai mươi năm trôi qua, Thiên Chúa giáo dưới quyền Long Hoa Dân, tự cho là giáo chúng tăng nhiều nên khuếch trương thế lực, dám cấm giáo chúng tế tổ, tế Khổng, đợi một thời gian, chắc chắn sẽ kích động giáo chúng phản loạn, phá hỏng truyền thống của Đại Minh ta.
Hùng Tam Bạt quỳ bẩm:
- Cha cố Vương Phong Túc ở Nam Kinh cấm giáo đồ Thiên Chúa giáo tế tổ, tế Khổng chỉ là thành kiến nhất thời, cũng bởi vì không hiểu rõ tập tục của Đại Minh lắm, do khác biệt ngôn ngữ nên tạo thành hiểu lầm. Thực ra là, Vương Phong Túc thấy dân chúng Giang Nam có thói quen khi mai tang thì rất hậu hĩnh nhưng khi nuôi dưỡng thì lại bạc bẽo, ngược đời? Mai táng làm to là nhất thời, chiêng trống vang trời, rêu rao khắp nơi, có thể mang tiếng là hiếu thuận, nhưng nuôi dưỡng cha mẹ là chuyện mấy năm thậm chí mấy chục năm, việc trong nhà, người ngoài khó biết được. Tục nói trước giường bệnh không có đứa con trai hiếu thảo, xưa gọi là nuôi dưỡng cha mẹ khó ở chỗ an táng hậu hĩnh. Vương Phong Túc thấy như vậy, khởi xướng đạo dân hiếu thuận với cha mẹ khi còn sống, cha mẹ đã chịu bao nhiêu khổ cực để nuôi nấng chúng ta. Chính vì vậy khi cha mẹ còn sống nên tận hiếu để sau này không hối tiếc, Thiên Chúa giáo làm gì có đạo lí bất kính với tổ tiên, chỉ là bất đồng trong lễ nghi hiến tế thôi. Hiện giờ hội trưởng Long Hoa Dân đã báo cho giáo chúng biết phải tôn trọng truyền thống lễ nghi tế tổ, tế Khổng của Đại Minh, không cấm một thứ gì cả.
Hùng Tam Bạt quả nhiên ăn nói khéo léo, tiếng Quan thoại lưu loát, sử dụng cả tục ngữ, nói có tình có lí, nhẹ nhàng che dấu chuyện Vương Phong Túc truyền giáo những tư tưởng tiên tiến. Ở Đại Minh hiện tại các thầy tu đã ý thức được truyền giáo ở Phương Đông nhất định phải trở về với sách lược cẩn thận của Matteo Ricci. Bởi vì trước đây một năm, ở Nhật Bản đã xảy ra chuyện đàn áp Thiên Chúa giáo, Mạc phủ tướng quân Đức Xuyên Gia Khang tuyên bố thủ tiêu Thiên Chúa giáo, phá hủy tất cả giáo đường và xử trảm hoặc thiêu cháy rất nhiều hội sĩ Thiên Chúa, tế sĩ và giáo đồ (mạc phủ Nhật Bản cấm tiệt Thiên Chúa giáo, hình phạt tàn khốc, đem giáo chúng treo ngược ở trên hố phân để xông chết, ném xuống nước suối Lưu Hoàng ngâm cho chết từ từ, mãi đến đến hai trăm năm sau khi Minh Trị duy tân mới giải trừ sắc lệnh cấm) . Ở Bắc Kinh đám người Long Hoa Dân cũng mới biết được tin này gần đây, nếu lần này Nam Kinh giáo án không thể biến nguy thành an, rất có thể bọn họ cũng sẽ rơi vào hoàn cảnh bi thảm như những thầy tu ở Nhật Bản.
Thẩm Các liếc xéo Hùng Tam Bạt, cười lạnh nói:
- Tế tổ, tế Khổng tất cả không cấm, đây chỉ là chuyện gấp khi bị triều đình cấm truyền giáo, là kế hoãn binh thôi.
Cuối cùng Trương Nguyên cũng lên tiếng:
- Sao Thẩm Thị lang lại dùng ác ý để suy đoán người khác như vậy, Tử viết “ Những chuyện đã qua mà không thể sửa được thì cũng chỉ là những chuyện trong quá khứ mà thôi” chẳng phải Vương Phong Túc cũng đã từng không dễ sửa đổi sao?