Nguồn: MT

Hiện giờ Trương Nguyên cố ý dùng “Băng hà thuyết” để phủ định “Thuyết thiên nhân cảm ứng”, điều này khiến cho một số đại thần mà cầm đầu là Thủ Phủ Phương Tòng Triết sinh ra bất mãn, đương nhiên, số đại thần tỏ thái độ không quan tâm đến điều này nhiều hơn, bởi chuyện đó không liên quan gì đến lợi ích của họ.

Tuyết lớn bắt đầu rơi từ trưa ngày mười một tháng mười một, tuyết cứ từng trận từng trận rơi. Đến tận sáng ngày hôm sau vẫn cứ tiếp tục rơi, hôm đó lại tới lượt Trương Nguyên vào cung giảng bài, giờ thìn ba khắc, Trương Nguyên dẫm lên tuyết mà vào cung, ở phía cổng Đông Hoa môn vẫn chưa thấy tiểu nội thị Cao Khởi Tiềm đứng đợi nên hắn đành tự mình đi đến điện Văn Hoa, dọc đường có thể thấy người tiểu hỏa đang quét tuyết. Tuyết vẫn cứ không ngừng rơi, cố công dọn tuyết rõ ràng là phí công.

Đến cổng Văn Hoa điện lại thấy cửa điện đóng chặt. Người dạy học cho Thái tử là Thành Cơ Mệnh ở Tả Xuân phường cũng đang đứng đợi dưới lầu, chào hỏi xong Trương Nguyên nhìn tuyết chất đống trên mặt đất cùng những hoa tuyết không ngừng rơi từ trên trời xuống. Nói:

• Hôm nay tuyết rơi lớn, sợ rằng hoàng thái tử và hoàng trưởng tôn sẽ không ra ngoài nghe giảng đâu.

Thành Cơ Mệnh nói:

• Nếu đã không cần lên lớp thì sẽ truyền chỉ xuống mà, chúng ta đợi thêm một lát đi.

Rồi tiện hỏi Trương Nguyên luôn biện luận đã chuẩn bị đến đâu rồi?

Trương Nguyên nói:

• Cho dù đã đọc một ít sách, nhưng chỉ sợ vẫn khó mà cùng Khải Đông tiên sinh và Liên Trì đại sư tranh luận a.

Thành Cơ Mệnh cười nói:

• Những loại sách do Hàn Xã phát hành như “Kỷ hà nguyên bản” ta cũng có mua vài bộ về xem, thật hổ thẹn, đọc không hiểu cho lắm, chỉ có “Ngụ ngôn y tác” là thú vị, giống như cuốn sách của phật gia “Bách dụ kinh” vậy.

Trương Nguyên nói:

• Học thuyết của phương tây và tri thức Đại Minh ta khác biệt rất lớn, học vấn Đại Minh mặc dù cũng coi trọng việc nghiên cứu làm rõ nguồn gốc sự vật (truy nguyên). Nhưng vẫn là lấy luân lí đạo đức làm chủ, mà trào lưu gần hai trăm năm nay của phương tây là coi trọng lí tính và chứng cứ xác thực, họ thông qua một loạt những thử nghiệm thực tế để tổng kết quy nạp lại, ví dụ như “Kỷ hà nguyên bản”, có trình tự lí luận rõ ràng. Dựa vào phương pháp dược đề cập trong sách có thể tính ra sự lớn-nhỏ, cao-thấp của sự vật; trong “Thái tây thủy pháp” đối với vấn đề nan giải trong việc tưới tiêu, thoát nước đều có phương pháp giải quyết thiết thực, cực kì thực dụng, điều này rất bổ ích cho lí luận của Đại Minh, tại hạ tham gia biện luận lần này không phải vì muốn ủng hộ cho giáo sĩ truyền giáo của Thiên Chúa giáo, cũng không phải muốn dùng học thuyết của phương tây để bài xích quốc học Đại Minh, ta chỉ là không muốn để cho Thẩm thị lang của Nam Kinh không thèm phân biệt tốt xấu đúng sai mà bài xích, chỉ muốn giành lấy cho học thuyết phương tây một chỗ đứng nho nhỏ mà thôi, cũng chỉ là muốn mở một lối thoát cho thời cục khó khăn hiện nay của Đại Minh ta mà thôi.

Thành Cơ Mệnh là môn sinh của Diệp Hướng Cao, Diệp Hướng Cao có giao tình rất tốt với Matteo Ricci, Thành Cơ Mệnh cũng không hề bài xích Thiên Chúa giáo và học thuyết của phương tây, gật đầu nói:

• Trương Tu Soạn quả là có chí lớn kinh động thế nhân, thật khiến người khác kính phục, đại biện luận tại Quốc Tử Giám ngày mười lăm ta cũng sẽ đi nghe, ta là một trong những giám khảo mà Chiêm Sĩ phủ chỉ định mà.

Trương Nguyên ngậm cười nói:

• Mong đại nhân phán định công bằng.

Thành Cơ mệnh cười nói:

• Đó là đương nhiên, nếu ngài cãi không nổi, ta cũng không dám bao che đâu.

Đứng đợi trước Văn Hoa môn cả nửa canh giờ, chân của Thành Cơ Mệnh và Trương Nguyên lạnh sắp đông lại rồi mới thấy thái giám Đông cung Hàn Bản chuyên đi truyền chỉ dụ tới, nói hôm nay hoàng thái tử và hoàng trưởng tôn không xuất các nghe giảng, mời hai vị tiên sinh tự ra về, lại nói:

• Trời rét căm căm, trong năm nay thiên tuế gia sẽ không xuất các để nghe giảng nữa, đợi Xuân năm sau khi bắt đầu kì học sẽ lại truyền chỉ.

Trương Nguyên thầm nghĩ: “Nếu đã không xuất các để học, vậy thì cũng nên thông báo sớm cho bọn ta a, trời tuyết lớn thế này lạnh chết đi được”.

Liền cùng Thành Cơ Mệnh quay trở về, vừa đi đến bên ngoài tường của Cáo Sắc phòng đã nghe tiếng người gọi đằng sau:

• Trương tiên sinh xin đợi một chút.

Khi Trương Nguyên quay đầu lại nhìn thì thấy tiểu nội thị Cao Khởi Tiềm đang vội vàng chạy tới, Cao Khởi Tiềm thi lễ với Trương Nguyên rồi nói:

• Trưởng ca muốn gặp tiên sinh, đang đợi ngài ở ngự dược phòng ạ.

Trưởng ca chính là hoàng trưởng tôn, ngự dược phòng nằm ở giữa cổng sau điện Văn Hoa và Từ Khánh cung, Trương Nguyên chắp tay cáo từ Thành Cơ Mệnh rồi theo Cao Khởi Tiềm đi, từ xa đã thấy có mấy người đang đứng trên nền tuyết bên ngự dược phòng, đi nhanh đến mới nhìn rõ là hoàng trưởng tôn Chu Do Hiệu, thái giám Chung Bản Hoa, Ngụy Tiến Trung còn có vú nuôi Khách Ấn Nguyệt, Trương Nguyên cúi người thi lễ

Chu Do Hiệu đội mũ gấm lông chồn, tay cầm một cái lò giữ ấm bằng đồng, lúc này đưa lò sưởi cho Khách Ấn Nguyệt, hoàn lễ nói:

• Trương tiến sinh, hôm nay không dạy học, phải đợi đến mùa xuân năm sau trời ấm lên mới lại bắt đầu, phải hai đến ba tháng không gặp được Trương tiên sinh nên hôm nay ta đến tiễn ngài, được biết gia quyến của ngài đều đã vào kinh, ta đã sai Chung sư phụ chuẩn bị một chút lễ mọn để tặng cho gia quyến của ngài.

Trương Nguyên không khỏi cảm động, hoàng trưởng tôn Chu Do Hiệu quả là người trọng tình cảm a, hắn liền lập tức cảm tạ.

Chu Do Hiệu hỏi:

• Lệnh lang của ngài mấy tuổi rồi, tên là gì?

Trương Nguyên đáp:

• Đã được bảy tháng tuổi, tên là Trương Hồng Tiệm.

• Trương Hông Tiệm.

Chu Do Hiệu tán thưởng:

• Tên hay.

Rồi lại nói:

• Hai ngày nữa Trương tiên sinh cùng người ta biện luận, ta phải đến xem, xem xem Trương tiên sinh khiến cho người ta á khẩu vô ngôn như thế nào.

Trương Nguyên cười nói:

• Cùng biện luận với ta lần này là danh Nho và cao tăng, thắng bại khó lường a.

Chu Do Hiệu rất có lòng tin ở Trương Nguyên, nói:

• Trương tiên sinh không cần quá khiêm tốn, ngài nhất định sẽ thắng.

Hoa tuyết rơi đều đều, gió lạnh thấu xương, Trương Nguyên nói:

• Điện hạ mau quay về Từ Khánh cung đi, ngài phải bảo trọng thân thể, hàng ngày đọc sách luyện chữ không được lơ là, sớm tối phải rèn luyện thân thể, nghe lời khuyên răn của Chung công công, Khách ma ma và Ngụy đại bạn, họ đều là những người rất trung thành với ngài.

Không chỉ Chung Bản Hoa mà Ngụy Tiến Trung, Khách Ấn Nguyệt nghe thấy thế đều rất vui mừng, Chu Do Hiệu gật đầu nói:

• Ta biết rồi, Trương tiên sinh cũng bảo trọng, tiểu Cao, ngươi dâng hộp lễ vật và tiễn tiên sinh ra Đông An môn.

Sáng sớm ngày mười lăm tháng mười một, Trương Nguyên đến Hàn Lâm viện trước, sau đó cùng với học Thị độc học Quách Xương đợi các quan viên của Hàn Lâm viện và hai mươi tư vị thứ cát sĩ cùng nhau tới Quốc Tử Giám ở đường Thành Hiền bên trong An Định môn, người tiếp đón Chu Quốc Trinh của Quốc Tử Giám ở Bắc Kinh nghênh đón ở bên ngoài Tam Trùng môn, đám người giáo sĩ tây dương Hùng Tam Bạt và Bàng Địch Nga, Long Hoa Dân đã đến trước rồi, một lát sau quan chúng Chiêm Sĩ phủ dẫn đầu là Thiếu Chiêm Sự Tiền Long Tích cũng đến, đang chào hỏi thì lại có mấy chiếc kiệu ấm áp đi tới, người bước ra là Nam Kinh lễ bộ thị lang Thẩm Các, Nam Kinh lễ bộ lang trung Từ Như Kha, Thầm Các lại dìu một lão tăng mày trắng từ một chiếc kiệu khác bước ra, chính là một trong số bốn đại cao tăng thời Minh- Liên Trì đại sư, họ của Liên Trì đại sư là Thẩm, có thể coi là cùng họ với Thẩm Các.

Trương Nguyên từng một lần gặp mặt Thẩm Các ở Đạm Viên Nam Kinh, còn Liên Trì đại sư thì hắn cũng nghe danh đã lâu, Tiêu Thái sử khi dạy học ở Hàng Châu thường xuyên đến chùa Vân Tê tham thiền luận đạo với Liên Trì đại sư, lúc này liền tiến lên thi lễ chào hỏi Thẩm Các, Từ Như Kha và Liên Trì đại sư, hai mắt Thẩm Các hơi sâu, xương gò má hơi cao, lỗ mũi phì phò cười nói:

• Năm ngoái Trương Tu Soạn ở Nam Kinh đã mời Hình thái giám ra mặt thả hai tên tà giáo sĩ phương tây Vương Phong Túc ra, sau khi thi đỗ trạng nguyên lại càng thần thông quảng đại hơn, có thể khiến hoàng thượng bỏ qua nội các mà hạ chỉ cử hành biện luận, những thủ đoạn như vậy thật khiến Thẩm mỗ vô cùng khâm phục.

Lời lẽ của y châm biếm lộ liễu không thèm che dấu.

Trương Nguyên mỉm cười nói:

• Thẩm đại nhân, năm đó phật pháp truyền bá xuống phía nam, trải qua thuyết pháp biện luận của biết bao nhiêu vị cao tăng mới có thể khiến cho Phật pháp được phổ biến rộng rãi ở trung nguyên, lại trải qua kiếp nạn Tam Vũ diệt Phật, Phật pháp cuối cùng cũng thâm nhập được vào nội tâm của bách tính, nghe nói Thẩm thị lang cũng rất sùng bái Phật pháp nên muốn thỉnh giáo Thẩm thị lang một chút về tinh nghĩa của Phật pháp, không biết Thẩm thị lang có thể chỉ dạy không?

Thẩm Các nói:

• Trương Tu Soạn muốn thỉnh giáo Phật pháp thì Liên Trì đại sư vẫn là thích hợp hơn chứ?

Liên Trì đại sư tuổi đã gần tám mươi, trời rét căm căm thế này mà đầu lại trọc, những sợi tóc ngứa ngắn ngủn trông như đồng ruộng sau khi thu hoạch đã bị phủ lên một tầng sương lạnh vậy, dung mạo kỳ cổ, nét mặt hòa ái, khi Trương Nguyên và Thẩm Các nói chuyện, vẻ mặt ông mang ý cười, một tay giữ trong tay áo, tay kia lần hạt tràng.

Trương Nguyên lại thi lễ với Liên Trì đại sư rồi lại nói với Thẩm Các:

• Tại hạ muốn thỉnh giáo Thẩm thị lang trước rồi mới thỉnh giáo Liên Trì đại sư sau.