Đi Một Lần Về Thời Trịnh - Nguyễn Phân Tranh
Chương 100: Thi Cử.
Hai người phải ở lại căn nhà này trong vòng hai tháng , ít nhất là đến lúc Nguyễn Bành có kết quả thi .
Mấy ngày này trừ ngày đêm đèn sách ôn thi ra thì thanh niên cũng chăm chỉ đến các thư viện gần đấy để đọc sách .
Thư viện ở trên trấn có đến hàng vạn quyển sách các thể loại , người thường muốn vào đọc hay chép sách đều phải mất tiền nhưng nếu là người đõ đạt từ xứ , hương hay hội thì được tự do ra vào .
Quang Anh cũng cùng với Nguyễn Bành đến đây mấy lần.
Trong thư viện tuy nhiều sách nhưng đa số là tác phẩm từ đầu thời Hậu Lê đến hiện tại cùng với các tác phẩm chữ Hán của Trung Quốc .
Phần đông là các tác phẩm của Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tông, Nguyễn Mộng Tuân, Lý Tử Tấn, Nguyễn Húc....
Lí do là sau khi nhà Hồ thất bại trong cuộc chiến và bị nhà Minh xâm lược thì vua Minh lúc mấy giờ đã ra lệnh xóa sạch chữ viết của người Việt , dù là một tờ giấy hay một mảnh gốm mà có chữ Nôm đều phải đập phá sạch để đồng hóa được dân ta, chính vì vậy mà các tác phẩm từ những chiều đại trước gần như bị hủy sạch.
Nên cũng không bất ngờ gì khi nhìn vào lượng thơ ca khổng lồ từ thời Tống, Đường của Trung Quốc trong khi các tác phẩm của nước ta lại ít như vậy.
Sự thật chớ trêu là hiện tại các tác phẩm chữ Hán chiếm gần 7/10 số sách vở bất kỳ , với lại 10 người đọc sách thì may ra được một nửa đọc được chữ Nôm .
Nếu chữ Nôm không phải chữ quốc ngữ thì nó đã hoàn toàn bị chữ Hán thay thế từ lâu .
Tính ra đọc viết được cả Nôm lẫn Hán như hắn cũng được coi là học rộng hiểu nhiều .
Bản thân hắn không thích những thứ như thứ viện , tác phẩm này cho lắm nên chỉ theo đến vài lần rồi thôi .
Nếu nói cuộc thi đại sau học là áp lục thì thi cử thời này còn ác liệt hơn , vượt qua kì thi xứ mới chỉ là bước đầu.
Tuy tỉ lệ loại bỏ là một nửa nhưng mỗi nơi cũng còn khảng 1000-3000 sĩ tử , số sĩ tử này lại phải trải qua thêm một kì thi nữa là thi hương .Thi hương khi đỗ qua ba kì thi sẽ được gọi là sinh đồ hoặc tú tài , đỗ bốn kì mới được gọi là hương cống , nhưng những người đỗ hương cống vẫn chưa thể bổ nhiệm làm quan được .
Hương cống còn phải tham gia kì thi hội một năm sau mới được thi hương , người thi hội thì lấy càng ít , mỗi lần thi trong cả nước đều lấy không đến 30 người .
Những người này nếu thi đỗ thì mới được phong học vị tiến sĩ hay dân gian còn gọi là "ông nghè ", lúc này những ông nghè mới có thể được triều đình bổ nhiệm vào các chứ quan bát phẩm hoặc cửu phẩm , may ra đỗ đầu tam trường thì mới được cho cái chức tri huyện .
Từ đấy suy ra, để tranh được một chức quan cửu phẩm thì tỉ lệ chỉ có 1/3000 , còn nếu muốn tiếp tục lên lên đình để vào triều làm quan lại càng khó hơn .
Nghe vậy đã là kinh khủng rồi nhưng đừng quên là trong số sĩ tử đấy không thiếu bộ phận dòng dõi quan lại và quý tộc , hai trường hợp này không nói đến việc từ nhỏ đã được hưởng nền giáo dục tốt đẹp từ gia thế mang lại khiến bọn họ có cơ hội nhiều hơn , việc có người quen trong quan trường nhúng tay vào bài thi cũng không phải là ít .
Rất nhiều vị quan lưu danh sử sách nếu chỉ xuất thân bình dân về sau mới được phong quan cao đều chỉ thi đến tiến sĩ hoặc cao lắm như Nguyễn Dữ cũng chỉ đỗ tam trường của thi hội.
Qua việc này cũng biết rằng dù thời nào thì quý tộc cùng quan lại cũng lũng đoạn việc thì cử , số thí sinh xuất thân bình dân chỉ chiếm 1/4 so với các thi sinh xuất thân vọng tộc.
Nhưng đây chỉ là con số được người sau này thống kê ra chứ bấy giờ các thí sinh rất ít người biết điều này nên họ vẫn rất nỗ lực học hành để mong rạng rỡ tổ tông .
Giống như Nguyễn Bành bây giờ , gần như lúc nào cũng thấy đọc sách cùng luyện chữ , độ chăm chỉ có thế nói là khiến người líu lưỡi.
Quang Anh không có chuyện gì cũng lôi đao ra luyện , phải nói là võ nghệ của hắn tiến bộ thần tốc, ít nhất trong võ đường của ông Lúy thì không có ai đấu vật lại hắn cả .
Đầu cũng cao lên 1m35 , cân nặng lên tận 40kg , đây đã là cân nặng tiêu chuẩn của người trưởng thành thời này rồi, nông dân bình thường ăn mỗi ngày 1,2 bữa cháo cám cùng rau dại , cao cũng chỉ xêm xêm 1m5 , người chẳng có bao nhiêu thịt .
Nói chung là không nhìn oai hùng như những gì thấy trên phim cổ trang được vì đấy đều là do người hiện đại đóng phim , đến cả thái tổ Mạc Đăng Dung đỗ đô lực sĩ , cầm thanh Định Nam đao nặng 25kg xông pha chiến trường cũng không cao đến 1m6 là biết phần nào chiều cao thời bấy giờ ,
Người Nhật Bản thời này còn lùn hơn như vậy ,do thiếu trống đất canh tác cùng không có thói quen ăn thịt động vật nên họ trung bình chỉ cao từ 1m4 -1m45 , còn được người Trung Quốc gọi bằng cái tên " quỷ lùn", thậm chí người bình thường cao chừng 1m8 cũng đã được gọi là người khổng lồ .
Quang Anh cũng có suy nghĩ làm quan , bởi vì thời buổi này muốn sống tốt thì không thể làm bình dân được , làm quan tuy tốt xấu lẫn lộn nhưng ít nhất có cơ hội sống cao hơn một chút.
Chính vì thế mà trừ việc học tập võ thuật thì hắn cũng tiếp tục luyện chữ cùng đọc sách , với kiến thức hai đời cùng khả năng " toàn lực tập trung " khiến hắn nhớ nhanh như gió .
Điều này đến Nguyễn Bành dạy hắn chữ Nôm cũng phải ngạc nhiên , bản thân lúc trước học chữ mất gần 4 năm vậy mà tên này chỉ tốn vài tháng là học xong .
Mấy ngày này trừ ngày đêm đèn sách ôn thi ra thì thanh niên cũng chăm chỉ đến các thư viện gần đấy để đọc sách .
Thư viện ở trên trấn có đến hàng vạn quyển sách các thể loại , người thường muốn vào đọc hay chép sách đều phải mất tiền nhưng nếu là người đõ đạt từ xứ , hương hay hội thì được tự do ra vào .
Quang Anh cũng cùng với Nguyễn Bành đến đây mấy lần.
Trong thư viện tuy nhiều sách nhưng đa số là tác phẩm từ đầu thời Hậu Lê đến hiện tại cùng với các tác phẩm chữ Hán của Trung Quốc .
Phần đông là các tác phẩm của Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tông, Nguyễn Mộng Tuân, Lý Tử Tấn, Nguyễn Húc....
Lí do là sau khi nhà Hồ thất bại trong cuộc chiến và bị nhà Minh xâm lược thì vua Minh lúc mấy giờ đã ra lệnh xóa sạch chữ viết của người Việt , dù là một tờ giấy hay một mảnh gốm mà có chữ Nôm đều phải đập phá sạch để đồng hóa được dân ta, chính vì vậy mà các tác phẩm từ những chiều đại trước gần như bị hủy sạch.
Nên cũng không bất ngờ gì khi nhìn vào lượng thơ ca khổng lồ từ thời Tống, Đường của Trung Quốc trong khi các tác phẩm của nước ta lại ít như vậy.
Sự thật chớ trêu là hiện tại các tác phẩm chữ Hán chiếm gần 7/10 số sách vở bất kỳ , với lại 10 người đọc sách thì may ra được một nửa đọc được chữ Nôm .
Nếu chữ Nôm không phải chữ quốc ngữ thì nó đã hoàn toàn bị chữ Hán thay thế từ lâu .
Tính ra đọc viết được cả Nôm lẫn Hán như hắn cũng được coi là học rộng hiểu nhiều .
Bản thân hắn không thích những thứ như thứ viện , tác phẩm này cho lắm nên chỉ theo đến vài lần rồi thôi .
Nếu nói cuộc thi đại sau học là áp lục thì thi cử thời này còn ác liệt hơn , vượt qua kì thi xứ mới chỉ là bước đầu.
Tuy tỉ lệ loại bỏ là một nửa nhưng mỗi nơi cũng còn khảng 1000-3000 sĩ tử , số sĩ tử này lại phải trải qua thêm một kì thi nữa là thi hương .Thi hương khi đỗ qua ba kì thi sẽ được gọi là sinh đồ hoặc tú tài , đỗ bốn kì mới được gọi là hương cống , nhưng những người đỗ hương cống vẫn chưa thể bổ nhiệm làm quan được .
Hương cống còn phải tham gia kì thi hội một năm sau mới được thi hương , người thi hội thì lấy càng ít , mỗi lần thi trong cả nước đều lấy không đến 30 người .
Những người này nếu thi đỗ thì mới được phong học vị tiến sĩ hay dân gian còn gọi là "ông nghè ", lúc này những ông nghè mới có thể được triều đình bổ nhiệm vào các chứ quan bát phẩm hoặc cửu phẩm , may ra đỗ đầu tam trường thì mới được cho cái chức tri huyện .
Từ đấy suy ra, để tranh được một chức quan cửu phẩm thì tỉ lệ chỉ có 1/3000 , còn nếu muốn tiếp tục lên lên đình để vào triều làm quan lại càng khó hơn .
Nghe vậy đã là kinh khủng rồi nhưng đừng quên là trong số sĩ tử đấy không thiếu bộ phận dòng dõi quan lại và quý tộc , hai trường hợp này không nói đến việc từ nhỏ đã được hưởng nền giáo dục tốt đẹp từ gia thế mang lại khiến bọn họ có cơ hội nhiều hơn , việc có người quen trong quan trường nhúng tay vào bài thi cũng không phải là ít .
Rất nhiều vị quan lưu danh sử sách nếu chỉ xuất thân bình dân về sau mới được phong quan cao đều chỉ thi đến tiến sĩ hoặc cao lắm như Nguyễn Dữ cũng chỉ đỗ tam trường của thi hội.
Qua việc này cũng biết rằng dù thời nào thì quý tộc cùng quan lại cũng lũng đoạn việc thì cử , số thí sinh xuất thân bình dân chỉ chiếm 1/4 so với các thi sinh xuất thân vọng tộc.
Nhưng đây chỉ là con số được người sau này thống kê ra chứ bấy giờ các thí sinh rất ít người biết điều này nên họ vẫn rất nỗ lực học hành để mong rạng rỡ tổ tông .
Giống như Nguyễn Bành bây giờ , gần như lúc nào cũng thấy đọc sách cùng luyện chữ , độ chăm chỉ có thế nói là khiến người líu lưỡi.
Quang Anh không có chuyện gì cũng lôi đao ra luyện , phải nói là võ nghệ của hắn tiến bộ thần tốc, ít nhất trong võ đường của ông Lúy thì không có ai đấu vật lại hắn cả .
Đầu cũng cao lên 1m35 , cân nặng lên tận 40kg , đây đã là cân nặng tiêu chuẩn của người trưởng thành thời này rồi, nông dân bình thường ăn mỗi ngày 1,2 bữa cháo cám cùng rau dại , cao cũng chỉ xêm xêm 1m5 , người chẳng có bao nhiêu thịt .
Nói chung là không nhìn oai hùng như những gì thấy trên phim cổ trang được vì đấy đều là do người hiện đại đóng phim , đến cả thái tổ Mạc Đăng Dung đỗ đô lực sĩ , cầm thanh Định Nam đao nặng 25kg xông pha chiến trường cũng không cao đến 1m6 là biết phần nào chiều cao thời bấy giờ ,
Người Nhật Bản thời này còn lùn hơn như vậy ,do thiếu trống đất canh tác cùng không có thói quen ăn thịt động vật nên họ trung bình chỉ cao từ 1m4 -1m45 , còn được người Trung Quốc gọi bằng cái tên " quỷ lùn", thậm chí người bình thường cao chừng 1m8 cũng đã được gọi là người khổng lồ .
Quang Anh cũng có suy nghĩ làm quan , bởi vì thời buổi này muốn sống tốt thì không thể làm bình dân được , làm quan tuy tốt xấu lẫn lộn nhưng ít nhất có cơ hội sống cao hơn một chút.
Chính vì thế mà trừ việc học tập võ thuật thì hắn cũng tiếp tục luyện chữ cùng đọc sách , với kiến thức hai đời cùng khả năng " toàn lực tập trung " khiến hắn nhớ nhanh như gió .
Điều này đến Nguyễn Bành dạy hắn chữ Nôm cũng phải ngạc nhiên , bản thân lúc trước học chữ mất gần 4 năm vậy mà tên này chỉ tốn vài tháng là học xong .