Người nhà họ Lưu mất tổng cộng ba ngày để sửa sang lại toàn bộ hai gian nhà tranh thành một nơi có thể sinh sống.
Đống rơm lợp lại mái nhà đều là hỏi mượn của thôn dân, cộng thêm sự hướng dẫn nhiệt tình của thôn dân, chỉ mất một ngày đã sửa xong.
Lớp bùn trát mặt tường ngoài cũng đã được đắp lại, Lưu Trạm dẫn theo ba đứa nhỏ tới hỗ trợ, chẳng cần quan tâm đẹp hay xấu, chỉ cần đủ kín để gió lạnh không lùa vào, yên ổn trải qua mùa đông là được rồi.
Ba vị phu nhân cũng đã dọn dẹp xong từng gian phòng, tạm thời chưa có chăn bông, cũng may là đốt lửa được cho giường đất nên không bị lạnh, nhưng mai mốt trời lạnh thêm thì chưa biết thế nào.
Ngày thứ tư, ba anh em dẫn theo Lưu Trạm đi xem phần ruộng mà họ được chia.
Vì phần ruộng này được Phái huyện lệnh trực tiếp chia cho nên hiện tại đang trồng sẵn lúa rồi, thêm nửa tháng nữa là có thể thu hoạch, tiết kiệm được không ít công sức cho người nhà họ Lưu.
Không chỉ vậy, sau khi thu hoạch, ngoại trừ phần thuế nộp lên và hạt giống để dành cho năm sau, phần còn lại vẫn đủ cho bọn họ ăn. Thêm chỗ lương thực Phái huyện lệnh cấp cho, chỉ cần ăn tiết kiệm một tí là mùa đông này bọn họ không phải lo chuyện bị cạn kiệt lương thực, xem như là một tin tốt ngoài dự kiến.
Ăn xong bữa tối, ba anh em Lưu Học Uyên ngồi bàn bạc với nhau, Lưu Trạm cũng ở bên cạnh tham dự.
Lưu Học Uyên nói: “Ta nghe thím Trương nhà hàng xóm nói núi Tề Vân khoảng tháng mười là bắt đầu vào mùa đông, tuyết lạnh và đóng băng ngàn dặm, chúng ta cần phải chuẩn bị thật tốt cho mùa đông này mới được.”
Tam đệ Lưu Học Lễ nói: “Chúng ta không một xu dính túi, chuẩn bị tốt thế nào bây giờ? Hiện tại trong nhà chỉ có bốn bức tường và một cái giường, đến chăn cũng không có, đâu thể đi tìm bà con hàng xóm mượn chăn được cơ chứ?”
Nhị đệ Lưu Học Dật cười khổ: “Áo bông trên người chúng ta còn chẳng đủ dày, nếu rét đậm hơn thì không biết phải làm thế nào…”
Ba người thở dài, chẳng biết phải làm sao.
Lưu Trạm thì không, hắn bỗng nhiên nhớ ra rơm rạ cũng có thể chống lạnh, nói: “Thím Trương nói với con là có thể trải rơm rạ lên giường cho bớt lạnh, sẽ thoải mái hơn nếu chúng ta kiếm được mấy miếng vải cũ, may lại thành chăn rồi lót rơm bên trong.”
“Chúng ta không có tiền mua vải mới, lấy ít lương thực đổi vải cũ với người khác cũng được, có thể đổi thêm một ít đồ dùng sinh hoạt, dù sao trên núi cũng có rau dại, chúng ta có thể đi kiếm rau dại nếu thiếu.”
Chăn bông rất đắt, bốn phòng bốn giường, chiếu theo tình trạng hiện tại của nhà họ Lưu thì xoay kiểu gì cũng không mua nổi.
Nhưng nếu đổi lấy vải thô cũ thì rẻ hơn nhiều, may vá thêm vào nữa là được, ở giữa lót rơm rạ, chẳng phải đã thành chăn bông rồi sao? Cần nữa thì kiếm thêm nhiều củi gỗ, cùng lắm thì nung giường đất xuyên suốt cả một mùa đông.
Đề nghị của Lưu Trạm rất nhanh được tiến hành. Ba vị phu nhân cùng Lưu Trạm đi đổi vải, nghe nói đổi vải cũ lấy lương thực, rất nhiều người đồng ý, chỉ là đổi với lượng lương thực nhiều ít như thế nào thì ba vị phu nhân chưa xác định được.
Lương thực quý giá hơn vải cũ nhiều, đời trước Lưu Trạm không có sở trường gì đặc biệt, ngoại trừ đánh nhau ra thì chính là đàm phán, không thiếu cách luồn lách qua mặt người ngoài.
Vải càng đẹp càng to càng đắt, thôn dân cũng không lập tức lấy đâu ra được miếng vải tốt như thế, vì vậy Lưu Trạm đổi lấy vải cũ vụn vặt, đổi cả kim chỉ, chén bát thìa đũa thùng gáo cũng đổi hết.
Hắn bốc lương thực trong túi, bốc nhiều là nhiều mà bốc ít là ít, tay hắn nhỏ nên tính ra bốc cũng chẳng được bao nhiêu, thôn dân nhìn hắn tuổi còn nhỏ, trong nhà đang gặp khó khăn nên cũng không tính toán quá chi li.
Lưu Trạm dùng một đấu lương thực đổi về được một đống đồ lớn, có vải mới vải cũ, còn đổi được không ít đồ dùng sinh hoạt.
Ba vị phu nhân và lão thái thái thuần thục chuyện may vá, chỉ mất hai ngày đã may xong mấy cái chăn, lại mang đi giặt giũ sạch sẽ, tuy vá nhiều mảnh vải lại với nhau nên nhìn không đẹp lắm nhưng tốt xấu gì cũng được ngủ ấm rồi.
“Mấy cô nhà họ Lưu ơi, chúng tôi lên núi hái rau dại, mấy cô đi không?”
Sáng sớm hôm sau, có một người phụ nữ rủ theo một nhóm người lên núi, lúc đi ngang qua nhà họ Lưu người kia đứng ở cổng gọi với vào hỏi, vị này cũng chính là vị đã cho bọn họ cái thùng nước.
Lưu Trạm gần như đáp lại ngay lập tức: “Nhà cháu có đi, thím Trương ơi thím chờ một lát!”
Ba anh em sáng sớm đã đi cùng những nông dân khác ra đồng, đừng tưởng lúa sắp chín nên cứ mặc kệ nó là được, vẫn cần phải có người chăm sóc, nhổ cỏ bắt sâu đuổi chim mỗi ngày.
Có thôn dân tốt bụng nhắc nhở, mười mẫu ruộng này chính là mạng sống của người nhà họ Lưu, lương thực của mùa đông trông cậy hết vào đó! Ba anh em không thể ngồi không, lập tức đi cùng các nông dân khác ra đồng chăm sóc lúa.
Cuối cùng chỉ có Lưu Trạm và Triệu thị cùng nhau lên núi, Ninh thị nói đang nhiễm phong hàn nên cần nghỉ ngơi, Phương thị nói là muốn ở nhà chăm sóc mẹ chồng.
Triệu thị dùng một ít vải dư may thành một cái khăn trùm đầu, buộc gọn tóc lại, sau mấy ngày nghỉ ngơi thích nghi, tinh thần đã vực lại không ít.
Dọc đường đi Lưu Trạm cẩn thận nhớ kỹ đường lên núi, nhóm phụ nữ hái cái gì bọn họ cũng hái theo cái đó, ban đầu Triệu thị hơi lạc lõng, dần dần mới có thể tám chuyện được với mọi người.
Nhóm phụ nữ thấy Triệu thị gần như chẳng biết gì về mấy cái này, mồm năm miệng mười thi nhau chỉ dẫn.
Thím Trương là người nhiệt tình nhất, kéo Triệu thị đi phân biệt từng loại rau dại: “Đây là địa y, nhìn nó hơi bẩn nhưng rửa sạch rồi nấu món gì cũng ngon, ăn không hết có thể phơi khô để dành ăn dần.”
“Cô xem, đây là nấm, loại màu trắng không ăn được, loại màu vàng đất thân mảnh như thế này là ăn được, còn đây là tỏi rừng, có thể trộn chung với cơm ăn luôn, còn đây là rau ngọt, vị ngọt ăn rất ngon, vận khí của chúng ta hôm nay không tồi, gặp được không ít loại rau dại ăn được.”
Lưu Trạm và Triệu thị cẩn thận đi theo thím Trương phân biệt rau dại, một khắc cũng không dám phân tâm, đặc biệt là Lưu Trạm, nghe cực kỳ nghiêm túc, nhỡ ăn sai rồi ngộ độc thức ăn ở cổ đại này là toi luôn.
Thím Trương lại nói: “Đầu tháng sau là có thể thu hoạch lúa, thóc thu được gọi là tinh lương, thóc đó không thể cứ vậy mà ăn, nếu ăn luôn thì sẽ không đủ lương thực cho một năm, cô có thể mang thóc đó xuống huyện đổi sang thô lương, một đấu tinh lương đổi được ba đấu thô lương*, làm vậy thì cả nhà mới có thể ăn no.”
(*Thô lương là lương thực phụ như ngô, khoai, sắn, đậu…, phân biệt với tinh lương là lương thực chính như gạo, bột mì…)
Thím Văn cũng nói: “Với lại toàn bộ khoảng đất trước nhà đều là của nhà mình hết, không đủ lớn để trồng lương thực nhưng vẫn có thể trồng rau xanh củ cải, trong nhà cũng không cần lo thiếu rau ăn nữa.”
Thím Tào cũng nói: “Đúng vậy, thổ sản trên núi có theo mùa, không phải lúc nào cũng có mà ăn đâu, rau dại chung quy ăn không ngon bằng rau xanh, tôi thấy miệng ăn nhà cô cũng không tính là nhiều, trẻ nhỏ và phụ nữ ăn không nhiều mấy, không giống nhà lão Ngưu kia, bảy tám tên nhóc mới lớn đòi cơm, ông bà Ngưu gần như sầu lo mỗi ngày.”
Một vị thím khác nói: “Chờ vụ thu hoạch qua, đàn ông trong nhà có thể xuống huyện tìm việc làm, kiếm thêm chút bạc cũng tốt.”
Nhưng mà trong lòng Lưu Trạm hiểu rõ, tìm việc làm kiểu đó chắc chắn không kiếm được bao nhiêu tiền, một ngày chủ thuê cho được mấy đồng là tốt lắm rồi.
Huyện Võ Nguyên không lớn, đương nhiên việc cũng không nhiều, chủ thuê và người làm công cơ bản đều quen biết nhau, một người xa lạ tới muốn tìm được việc làm tốt là rất khó.
Huống chi ba anh em nhà họ Lưu chỉ là người học văn, sức khỏe không đảm bảo, tiền kiếm không được bao nhiêu cơ thể lại yếu đi, lựa chọn làm thuê ngắn hạn này ngay lập tức bị Lưu Trạm gạch bỏ.
Nhóm phụ nữ đang nói chuyện say sưa, đột nhiên Lưu Trạm chen vào một câu: “Xin hỏi các thím, trên núi có thú hoang để săn không ạ?”
Mọi người đồng loạt sửng sốt, thím Trương vội nói: “Trên núi đương nhiên có rất nhiều thú hoang, chỉ là trên núi này có một con lợn rừng làm vua, cực kỳ hung hãn. Ngọn núi này là đất của nó, đàn ông trong thôn hồi còn trẻ cũng lên núi săn thú nhưng sau khi xuất hiện con lợn rừng đó, mỗi lần lên núi là lại có người bị thương, thợ săn ban đầu sống ở đây cũng bởi vì đấu không lại con lợn rừng mà chuyển đi nơi khác.”
Thím Văn phụ họa: “Trong thôn chúng ta có vài người là quả phụ, chính là bị con lợn rừng này làm hại, bách hộ trưởng từng tới xin huyện lệnh hỗ trợ, trên huyện phái hơn một trăm người tới bao vây tiêu diệt nhưng cũng không bắt được, người già đều nói là con lợn rừng kia đã thành tinh rồi, không dễ đắc tội.”
Thím Trương lại nói: “Chúng ta hái ít rau dại ở bìa rừng thì không sao nhưng không thể lên núi một mình, mỗi ngày con lợn rừng kia sẽ đi tuần núi, nếu bị nó phát hiện có khi còn bị ăn thịt!”
Các bà các thím nói càng ngày càng ảo diệu, Triệu thị nghiêm khắc dặn dò Lưu Trạm không được lên núi một mình, Lưu Trạm dở khóc dở cười, hắn có phải thằng ngốc đâu, điều kiện cơ thể hiện tại của hắn lấy đâu ra khả năng đánh thắng được một con lợn rừng cơ chứ?
Nhóm phụ nữ vừa đi vừa nói chuyện phiếm, thời gian trôi nhanh, mọi người cùng trở về thôn trước giờ cơm trưa.
Thấy Triệu thị mang rau dại về, Phương thị ra hỗ trợ rửa rau, Ninh thị nghe thấy động tĩnh cũng từ trong nhà chầm chậm đi ra.
Lưu Trạm xuống phòng bếp thì thấy cơm trưa không nấu, nước cũng không ai xách, hôm qua hắn dùng lương thực đổi về một cái lu cũ, hiện tại lu vẫn trống không, Phương thị và Ninh thị cứ vậy mà nằm cả một buổi sáng!
Một cơn giận dữ bốc lên trong đầu hắn, nếu không phải bận tâm đến bối phận lớn nhỏ, hắn thật sự muốn đi qua tát cho mỗi người một cái để hai vị phu nhân tỉnh táo lại!
Lưu Trạm nhịn rồi lại nhịn, cuối cùng chỉ có thể nói với Triệu thị: “Cha và nhị thúc tam thúc hẳn là rất đói rồi, bữa trưa chúng ta phải mang ra đó cho bọn họ, nhưng mà bây giờ cơm vẫn chưa có, sợ là nấu không kịp.”
Ninh thị yếu ớt nói: “Em vẫn đang bị chóng mặt, vốn định đi múc nước nấu cơm nhưng không động đậy nổi.”
Phương thị trực tiếp hơn: “Em không biết nấu cơm……”
Lão thái thái trong phòng đang ôm Đạm Nhi bốn tuổi ngủ trưa, càng không thể nhúng tay.
Cho nên… nếu Lưu Trạm và Triệu thị không trở lại, mấy người này chọn nằm yên chết đói luôn?
Lưu Trạm không muốn nói thêm mấy lời vô nghĩa, nhanh chóng xách thùng nước ra suối múc nước về.
Bữa trưa có món địa y, nấm và rau dại nấu lẫn lộn, hôm qua bọn họ dùng lương thực đổi được một ít muối, một đấu lương thực đổi được ba thìa muối, thật sự rất đắt.
Triệu thị không dám cho nhiều, trong nhà cũng không còn đồ gì khác, chỉ có mỗi nồi canh nhạt nhẽo, cơm thô lương ăn cũng không ngon bằng gạo tinh, nấu lên có cảm giác nửa chín nửa sống.
Lão thái thái và hai vị phu nhân ăn không biết mùi vị gì, vừa ăn hốc mắt vừa đỏ lên, nhìn dáng vẻ chắc là lại đang nhớ về cuộc sống trong quá khứ.