Bạn cùng bàn của Chu Hoành Viễn tên là Giang Hà, là một cậu bạn cao và gầy, trông giống như một cây sào tre, nước da ngăm đen, nhìn qua là biết thiếu niên này ưa vận động. Giang Hà kinh ngạc há to miệng, "Khổng Đức Tránh cầm ghế phang vào mắt cậu á? Không ngờ đấy."
Chu Hoành Viễn quay đầu lại, làm ra bộ dáng bình thản lạnh nhạt, "Đúng vậy, lần đó loạn hết cả lên, mọi người trong trường ai cũng biết chuyện. Gia đình cậu ta không chịu bồi thường, chú tớ còn đòi kiện ba mẹ cậu ta."
Giang Hà được mở mang tầm mắt, liếc nhìn về phía Khổng Đức Tránh. Còn Khổng Đức Tránh ở phía bên kia cách vài cái đầu người đang không hiểu chuyện gì, ánh nhìn của Giang Hà khiến cậu ta thấy sợ hãi, đảo mắt sang bên cạnh thì thấy Chu Hoành Viễn đang ngồi bên cạnh Giang Hà, thế là bèn cười giả lả đáp lại. Giang Ba quay đầu lại, không để ý tới nụ cười lấy lòng của Khổng Đức Tránh.
Ba của Khổng Đức Tránh là công nhân có tuổi của xưởng dệt, liều cái mạng già làm việc quần quật trong xưởng hơn hai mươi năm, cuối cùng mang về một thân thể đầy bệnh tật, nhưng vì năng lực bản thân có hạn cộng với việc công xưởng chỉ ưu ái người nhà, thế nên đến nửa cái chức quan ông ta còn chẳng có. Mẹ cậu ta ban đầu cũng làm việc trong xưởng dệt may, sau đó khi mang thai cậu ta thì từ chức do không làm được công việc nặng nhọc, rồi cứ thế mười mấy năm qua kể từ đó đến nay bà không đi làm nữa. Trong vài năm đầu, cuộc sống của bọn họ vẫn rất ổn, nhưng khoảng hai ba năm nay, xưởng dệt càng ngày càng suy tàn, tiền thưởng của ba Khổng Đức Tránh gần như bằng không, thậm chí chỉ có thể lấy được lương cơ bản, đời sống gia đình không còn sung túc như trước. Nhưng Khổng Đức Tránh còn đang đi học, có rất nhiều khoản cần chi, đến cả kế sinh nhai cũng khó mà duy trì được, bình thường họ chỉ có nước nhờ cậy vào tiếp tế của ông bà già trong nhà. Còn trong dòng họ thì không trông chờ gì được.
Khi còn bé, Khổng Đức Tránh sống với vẻ rất đắc ý, rất kiêu ngạo. Bàn về thành tích, cậu ta là học sinh giỏi nhất, khoan hãy nói đến việc mấy đứa nhóc cùng tuổi trong nhà không có cửa so với cậu ta, dù có xét cả một dòng họ cũng không mấy ai giỏi hơn cậu, vả lại cậu ta còn có ba thương mẹ yêu, thế là càng ngày tính tình càng khó ai chịu nổi. Kể từ năm đầu trung học cơ sở, khi cậu ta làm mắt Chu Hoành Viễn bị thương, buộc phải bồi thường rất nhiều tiền, thì cuộc sống của cậu ta cực kỳ bất hạnh, hơn nữa điều kiện kinh tế trong gia đình ngày càng sa sút, dẫn đến ánh mắt xem thường của chú thím. Đúng là người mà nghèo thì chí sẽ ngắn, qua một thời gian dài, Khổng Đức Tránh bắt đầu biết cách thu lại tính nết của mình, đến năm hai và năm ba trung học cơ sở, Khổng Đức Tránh như biến thành người khác, giáo viên và các bạn học thân thiết đều khen cậu ta học hành giỏi giang, tính cách tốt bụng, ngay cả vẻ ngoài cũng vô cùng xuất chúng. Cứ thế, cậu ta như càng đắm chìm vào hình tượng mình tạo ra, không nói nổi một từ tục tĩu. Cậu ta có thành tích tốt, dáng vẻ còn thanh tú, rất được lòng người bà già trong nhà, suôn sẻ học đến cấp 3, tuy không đậu được vào bảng chính nhưng bà vẫn vui vẻ chu cấp tiền cho cậu ta vào thực nghiệm tỉnh.
Trong lớp Chu Hoành Viễn, có không ít bạn nữ thích kiểu con trai như Khổng Đức Tránh: vẻ ngoài tuấn tú, làn da trắng nõn, nói năng dịu dàng, lại còn vui vẻ khi giúp đỡ người khác. Mỗi khi có bạn nào trong lớp không mang đủ đồ dùng học tập, hay có bạn không biết làm câu này câu kia, Khổng Đức Tránh đều vươn tay ra giúp họ, có thể xem như hữu cầu tất ứng. Chính vì vậy, ở trong lớp Khổng Đức Tránh có mối quan hệ rất tốt với các bạn nữ, rất được họ ưa thích.
Giang Hà và Chu Hoành Viễn, một người tranh cử chức lớp trưởng, một người tranh cử chức lớp phó, bởi vì việc của lớp, dù Chu Hoành Viễn cực kỳ không muốn nhưng vẫn phải add QQ của Khổng Đức Tránh. Cậu cau mày, mở trang cá nhân của Khổng Đức Tránh ra lướt từ trên xuống dưới, cậu nhìn thấy Khổng Đức Tránh của hai năm trước bẻ vụn xúc xích Sư Tử để đút cho mấy con mèo hoang ăn ở quảng trường Đức Mậu, đám mèo con vây quanh đùi Khổng Đức Tránh, thậm chí Chu Hoành Viễn còn tưởng tượng được cảnh đám mèo kêu meo meo lấy lòng cậu ta. Cậu nhìn thấy Khổng Đức Tránh của một năm trước đứng hát trong tiểu thính đường của trường trung học cơ sở số 14, được bao quanh bởi các bạn trai và các bạn gái, một khung cảnh ấm áp và yên bình.
Chu Hoành Viễn nhanh chóng lật từng tấm ảnh, đọc từng dòng bình luận với sự cố chấp gần như bệnh hoạn, mỗi một khung cảnh chứa vẻ tháng năm tĩnh lặng tươi đẹp đó đều như giáng một cái tát lên mặt Chu Hoành Viễn. Nỗi bất bình và phẫn nộ trong cậu liên tục dâng lên, tựa như một ngọn lửa thiêu đốt ở đáy lòng, đun sôi cả máu, rồi lan ra thiêu bỏng từng tấc da của cậu.
Ở đâu ra năm tháng tĩnh lặng? Lấy đâu ra vẻ vô tội thanh thuần như vậy? Cậu thà chứng kiến Khổng Đức Tránh gào vào mặt người khác như trước kia, thà để Không Đức Tránh đối xử vô lại với mình, còn hơn là phải nhìn thấy bộ mặt dối trá đó của cậu ta, làm cho cậu buồn nôn, làm cho cậu muốn mửa.
Chu Hoành Viễn tức giận trừng màn hình máy tính, âm thầm mắng chửi trong lòng, Trình Dục từ đâu tiến lại gần, xoa xoa tóc cậu, thân mật hôn lên tóc cậu một cách trìu mến và thuần khiết, vừa chạm vào đã dời đi, tựa như một phụ huynh không thể bình thường hơn đang hôn đứa con yêu dấu của mình, "Sao nhìn con tức tối thế? Đang xem cái gì vậy?"
Nói xong, Trình Dục liếc mắt nhìn máy tính, Chu Hoành Viễn không kịp đóng trang web, chỉ đành thôi. Hô hấp của Trình Dục ngưng lại mấy giây, nói tiếp, "Con lại cùng lớp với đứa nhỏ này à?"
Chu Hoành Viễn quay đầu lại, ngay sau đó rũ đầu xuống, "Vâng."
Trình Dục cười cười, nói, "Bây giờ Hoành Viễn đã lớn rồi, còn cao tận một mét tám, không sợ bị người ta bắt nạt nữa."
Chu Hoành Viễn cười nhạo, đương nhiên cậu sẽ không sợ con khỉ gầy gò kia bắt nạt, cậu chỉ sợ con khỉ yếu ớt đấy không bắt nạt cậu, hoặc có thể nói, cậu sợ con khỉ yếu ớt đấy không bắt nạt bất kỳ ai, từ nay về sau trở nên dịu hiền như ngọc, "tẩy trắng" triệt để.
Khổng Đức Tránh ích kỷ tùy hứng, ác độc xấu xa như vậy, Khổng Đức Tránh hung hãn khó ưa, ngu xuẩn trơ tráo như thế, làm sao có thể tẩy trắng được chứ? Sao cậu ta xứng đáng sống một cuộc đời với vô vàn lời khen ngợi và tình yêu thương? Sao cậu ta có thể giả vờ như chưa xảy ra chuyện gì được?
Chu Hoành Viễn của tuổi 15 vẫn chưa hiểu rằng, không phải mọi sai lầm đều sẽ bị trừng phạt, và không phải người ác nào cũng sẽ "chết không tử tế". Có những hành vi ác độc chỉ xảy ra trong những giai đoạn đặc thù của đời người, có thể là trong thời thơ ấu vô tri, hoặc có thể là trong thời niên thiếu phản nghịch. Một khi bước qua giai đoạn đặc thù này rồi, những con người xấu xa khiến người ta căm hận cùng cực, hay những kẻ độc ác suýt chút nữa huỷ hoại cuộc đời kẻ khác, đều thuận theo tự nhiên mà biến thành một người hoàn toàn mới. Trong số họ có vài người trở thành người bình thường, có người thậm chí còn được người đời mến mộ và ngưỡng vọng. Bọn họ không còn bướng bỉnh, không còn hung hãn, một số trải qua cuộc sống an bình giống với số đông, một số thậm chí còn có một cuộc đời dương quang xán lạn. Từ lâu họ đã quên đi tội ác của mình, và cũng chưa bao giờ đặt những tổn thương và cuộc đời dở dang của người khác ở trong lòng; nhìn lại quãng thời gian đặc thù đó, những gì họ làm là thở dài, khi quay đầu lại thì chúng chỉ còn là một phong cảnh trên đường đời thôi. Sự thờ ơ của kẻ ác và sự hồn nhiên hay vô cảm của những người bàng quan đã khiến cho năm tháng ấy phủ đầy bụi bặm. Theo đó, nạn nhân phải gánh chịu thương tổn không thể nào đền đáp, vĩnh viễn không chờ được đến lúc thấy được quả báo.
Trình Dục biết Chu Hoành Viễn đang khó chịu nên anh lặng lẽ cầm lấy con chuột trong tay Chu Hoành Viễn, bấm vào dấu chữ thập trên trang cá nhân của Khổng Đức Tránh, "Mình ở trường học tốt phần mình là được, quan tâm đến người khác làm gì?"
Chu Hoành Viễn cúi đầu sâu hơn. Cậu biết Trình Dục sẽ nói như vậy, và cậu biết Trình Dục không hiểu được tâm tư của cậu. Cậu và Trình Dục từ trước đến nay là hai loại người hoàn toàn khác biệt, không ai có thể thay đổi, cũng không có ai chịu thỏa hiệp.
Trình Dục tiếp tục đối kháng với Chu Hoành Viễn, vừa giống như vô số lần an ủi vô vị, vừa giống như hàng ngàn lần cố gắng thuyết phục, "Con đừng có đi chọc thằng nhỏ này, không cần thiết. Cứ để chuyện quá khứ rơi vào dĩ vãng đi, chúng mình học hành thật tốt, sau này tương lai tốt đẹp hơn nó là được."
Chu Hoành Viễn không muốn phản bác Trình Dục, nhưng lại không cách nào chấp nhận lý do của Trình Dục. Có đôi khi cậu nghĩ, nếu ông ba rẻ tiền kia của mình chết sớm hơn vài năm, nếu mình may mắn được Trình Dục nuôi dạy sớm hơn, có lẽ hai người họ đã có thể trở thành cùng một loại người, luôn bao dung, luôn tốt bụng, nhưng cậu không như vậy. Hận thù và phẫn nộ của cậu bị đè nén quá lâu, buông không được, quên không xong, làm sao có thể tha thứ.
Mỗi khi thấy Khổng Đức Tránh nói nói cười cười với bạn cùng lớp, mỗi khi nghe người bên cạnh khen ngợi Khổng Đức Tránh, cậu đều thấy vô cùng phẫn nộ. Mỗi lần nhìn thấy cập nhật trạng thái của Khổng Đức Tránh, mỗi lần nghĩ đến hạnh phúc và an bình của Khổng Đức Tránh, đều khiến cho cậu kinh tởm.
Đây là cơ hội mà trời đã ban cho, và sau nhiều lần an ủi bản thân, cậu quyết định kể câu chuyện này cho người đầu tiên trong lớp mới bằng tông giọng bình tĩnh nhất.
Giang Hà đương nhiên rất là kinh hãi. Cái này đâu có giống với tưởng tượng của hắn đâu! Hắn kinh ngạc nhìn Khổng Đức Tránh nói chuyện cười đùa với các bạn nữ, đáy lòng chấn động không thôi. Nhưng hắn là lớp trưởng, hắn không thể đưa miệng đi chơi xa, đành phải đè nén tính bà tám của mình, sau đó tránh né Khổng Đức Tránh.
Giang Hà đã cố gắng hết sức để kiềm chế chính mình, đồng thời giảm thiểu tiếp xúc với Khổng Đức Tránh. Những người có thể vào học tại thực nghiệm tỉnh toàn là những cá nhân xuất sắc nhất tỉnh, nói cách khác, người nào người nấy đều đã thành tinh. Các thanh niên của lớp chuyên phân biệt đối xử[1] bắt đầu phong phanh cảm nhận được hướng gió mới trong lớp, bọn họ bèn dò hỏi, nghe ngóng, tìm hiểu, và xâu chuỗi lại mọi chuyện từ lời giải thích ấp úng của Giang Hà với Chu Hoành Viễn.
[1] Từ gốc: 看碟下菜. Lấy từ cụm 看人下菜碟儿, nghĩa đen là "Nhìn người gọi món", là cách nói ví von về việc đối xử khác nhau với những người có địa vị khác nhau.
Chu Hoành Viễn và Giang Hà có vóc người cao lớn, cả hai đều là tay chơi bóng rổ rất cừ khôi. Những năm trung học thời đó rất nhàm chán, thường ngày lại không có cơ hội chạm vào máy tính, thế nên bóng rổ là hoạt động giải trí thư giãn hợp lý nhất rồi. Trong tiết thể dục vào thứ Sáu, như mọi ngày khác, bọn họ đổ mồ hôi trên sân, thấm ướt cánh tay áo, sau khi chơi bóng xong, họ lại ngồi xổm xuống rìa sân như thường lệ, trò chuyện về bộ đề khó nhằn hay về một bạn nữ nào đó. Không biết ai đã gợi chuyện, tính bà tám của các bạn nam trong phút chốc trỗi dậy, "Rốt cuộc Khổng Đức Tránh chọc gì đến hai cậu vậy? Hôm đó tớ thấy cậu ta chào hỏi các cậu, thế mà các cậu lại quay đầu đi thật xa, không thèm để ý tới cậu ta, mặt mũi Khổng Đức Tránh đỏ như gấc luôn ấy."