Trong ngành địa chất học, có hai cách xác định tuổi của trầm tích. Định tuổi tuyệt đối và định tuổi tương đối. Cách thứ nhất, nói sơ qua có nghĩa là phân tích đồng vị phóng xạ trong mẫu thử, cách này có độ chính xác cao nên từ thế kỷ 20 đã được các nhà khoa học sử dụng chủ yếu. Còn cách thứ hai tuy mang tính truyền thống và đại khái, nhưng lại rất thích hợp trong việc lý giải thời gian diễn ra các sự kiện địa chất.
Nếu tôi coi hố sụt là một loại hố thăm dò, tôi có thể diễn giải phần nào quá trình lịch sử đã xảy ra ở Muh bằng cách quan sát các đứt gãy và áp dụng nguyên tắc xếp chồng. Thực lòng thì những kiến thức này hoàn toàn nằm ngoài chuyên ngành của tôi nên có rất nhiều phân tích trước đây là tôi đánh liều kết luận. Phải đến khi được nghiên cứu tập bản đồ quý giá của Pat, tôi mới dám khẳng định chắc chắn về vị trí liên kết giữa Muh và Thánh Địa.
“Trong những tấm bản đồ chị đưa, chỉ có một tấm được vẽ khi các toà tháp chưa xây dựng phải không?”
“Đúng và đấy cũng là tấm duy nhất đã vẽ trước thời của ta.” Pat đáp “Sau khi lên làm tộc trưởng, ta cho người vẽ tấm bản đồ thứ hai nhằm lưu lại hình ảnh ban sơ của quần thể tháp thờ, để về sau dễ bề phục dựng."
6000 năm trôi qua núi đá còn mòn nữa là đồ nhân tạo. Những toà tháp mà tôi thấy hiện giờ đã được xây đi xây lại không dưới mười lần. Phải tới 500 năm sau thời mà Phàm Thực bay vào Muh, dân Aggi gốc bị ăn sạch, Pat mới không thể tiếp tục tu sửa chúng.
“Theo bản đồ chị đưa cho tôi, những hố sụt bắt đầu xuất hiện khi chị tiến hành công cuộc sửa chữa lần thứ hai. Vậy là cấu tạo kiến trúc cũ không thể duy trì?” Tôi chạy với theo hỏi Pat.
“Đúng, nền đất quá yếu, ta buộc phải sắp xếp lại, nhưng nói chung là không ảnh hưởng gì tới tuần hoàn của Muh. Từ sau khi ông cha ta chôn cất đấng Array, thế trận trói thần không còn cần thiết nữa, nó chỉ là một biểu tượng thôi.” Pat vừa đi vừa xua tay.
“Nhưng tôi lại nghĩ cách chị sắp xếp không giống như là vô tình.”
Tôi thấy thân mình hơi cứng đờ của Pat liền thở dài trong lòng- người xung quanh tôi sao chẳng ai có thể thật thà một chút vậy.
— QUẢNG CÁO —

Tuy tôi không phải nhà khảo cổ học nhưng đối với hình thái tuổi tác của đá tôi vẫn nhận biết được sơ bộ, nói chung đủ để phân biệt cái gì cũ hơn cái gì. Theo tôi quan sát niên đại của những toà tháp chim hiện giờ cùng hang ăn thịt chúng tôi đã chui vào là tương đương. Nhưng bề mặt cắt của hố sụt lại chỉ ra nó có tuổi đời cũ hơn nhiều. Và đáng ngạc nhiên nhất là miệng giếng thông với sông ngầm cũng vậy.
Điều này có thể suy ra gì? Có thể suy ra rằng sự tạo thành hố sụt không phải ngẫu nhiên và vị trí xây dựng toà tháp chim là cố tình.
Lúc nghĩ đến đây tôi không tiếp tục đi phỏng đoán lý do đằng sau hành động của dân Aggi, tôi và họ không cùng thời hay hoàn cảnh, mọi phỏng đoán của tôi sẽ thành suy nghĩ áp đặt. Mà là nghiên cứu xem họ sử dụng cách nào để kéo sập toà tháp.
“Nước.” Tôi múc nước suối vào bình lọc rồi đưa cho Pat, trong khi nhìn chị ta uống liền nói: “Kết cấu ở bên dưới đã bị đào rỗng rồi cho nước chảy vào, đến khi nước rút thì nền đất sập, tạo thành hố sụt.”
Pat ném trả bình, nhìn tôi cười giễu:
“Sao phải phức tạp thế?”
“Kéo sập tòa tháp chỉ là bất đắc dĩ thôi, cái chính là dùng nước phá hủy kiến trúc nằm trong lòng đất này.” Tôi đáp, không ngoài dự đoán nhìn thấy biểu tình giật mình của Pat.
— QUẢNG CÁO —

Theo những gì tôi quan sát được thì ở mặt cắt hố sụt, có vài dấu hiệu của một nền văn minh với niên đại cổ xưa hơn nền văn minh thời Pat, và những vết nứt đặc trưng do bị nước xói mòn trên mẫu vật.
Nếu đây là tác động của dòng nước ngầm thì phải mất một thời gian còn dài hơn cả quãng đời Pat sống, nhưng thời gian từ khi công trình bị xâm thực đến khi sụt lún lại khá nhanh, nên chỉ có thể tính là sự cố tình của loài người.
Thế tất cả những phân tích này liên quan gì đến mục đích của chúng tôi?
Tôi hơi ngửa đầu nhìn sói trắng đang khoanh chân ngồi trên mỏm đá đằng xa, thầm than bộ dạng thế ngoại cao nhân khoác trên người anh ta quả là không uổng.
“Khi tôi mới vào Muh đã bị một loại muỗi đặc trưng của Thánh Địa Vùi Thây ký sinh. Nơi này quá nhiều điều kỳ quặc nên tôi vốn cũng không thấy lạ. Nhưng giờ xâu chuỗi lại, mọi việc chẳng phải từ nước mà ra sao?”
Pat nở nụ cười chân thật nhất mà tôi thấy ở chị ta, vừa cười vừa vỗ tay làm bộ chúc mừng:
“Tốt, tốt, tốt. Thế ta hỏi cậu một câu cuối, nếu cậu trả lời được, ta liền gọi cậu bằng tên.”
Này mẹ nó còn phải đặt điều kiện hả?!- Tôi âm thầm phỉ nhổ.
— QUẢNG CÁO —

“Chúng ta có tám ngọn thác, bốn hồ to, mười hai hồ nhỏ, cả trăm con suối. Chúng ta nên tìm từ chỗ nào?” Pat khoanh tay trước ngực nhướn mày thách thức.
“Tất nhiên là” Tôi móc ra một viên táo đỏ khô chơi trò tung hứng, trả lời chị: “Theo chỉ dẫn của nó.”
“Đi vào nơi có sóng ngầm.”