Vào đêm, trong viện Diêm Tào Sát.

(1)
Bùi Thận đứng trước chiếc án bằng gỗ nam kiều khắc hoa tứ quân tử (2), trên án bày một chiếc lục bình bằng sứ màu thiên thanh, nghiêng nghiêng cắm mấy cành lá sen xanh tươi.
Dưới ngọn đèn dầu vàng vàng, y đang tiện tay thưởng thức một cây bút lông bằng trúc sơn màu xanh thẫm, ngoài cửa chợt có tiếng gõ nhẹ.
“Gia, tra được một cuốn sổ sách, chỉ là……” Thị vệ Lâm Bỉnh Trung tiến vào dâng một cuốn sổ lên, lại khó xử nói: “Lúc tới Lưu trạch, phát hiện có một nữ tử đánh hai bà tử canh cửa hôn mê tựa muốn chạy trốn, vì phòng ngừa cành mẹ đẻ cành con, ty chức liền mang cả nàng ta về.”
Nói, thả bao tải đang khiêng trên vai xuống, chuẩn bị tháo dây buộc.
“Không cần tháo dây!” Thẩm Lan bị nhốt trong bao tải đột nhiên lên tiếng, hù cho Lâm Bỉnh Trung nhảy dựng.
Ngay cả Bùi Thận đều sửng sốt, sau lại trầm mặt: “Chờ xong việc tự đi lãnh mười gậy theo quân chế.”
Bên này, người trong bao tải vẫn không nhúc nhích, Lâm Bỉnh Trung còn tưởng rằng đối phương vẫn đang hôn mê, nhất thời sơ ý làm cho người ngoài nghe được hai chữ “sổ sách”.
Y tự biết mình lỗ mãng, nào dám cãi lại, lãnh mệnh đứng sang bên cạnh không nói lời nào.
Lúc trên đường Thẩm Lan đã bị xóc nảy làm tỉnh lại, nhưng tay chân đều bị trói, trốn cũng trốn không thoát, đành vờ hôn mê, lúc này thấy họ muốn cởi bao tải, vội nói: “Chư vị hảo hán, ta bị chụp vào bao tải, chưa từng thấy qua khuôn mặt của các vị, mong hảo hán tha mạng.”
Thấy nàng như vậy, Bùi Thận hỏi: “Cô là người phương nào? Vì sao chạy ra từ Lưu Trạch?”
Thẩm Lan trong lòng biết đối phương có thể ở tình huống không tiếng động bắt nàng đi, tuyệt không phải là Lưu mụ mụ có thể so sánh, càng không phải thế lực nàng có thể chống lại, liền thành thật nói: “Ta vốn là nha hoàn trong Lưu Trạch, không cam nguyện bị người đánh chửi, đêm khuya trốn đi, mong nhị vị hảo hán tha mạng.”
Nha hoàn? Bùi Thận cười lạnh: “Miệng đầy lời nói dối.”
Thẩm Lan tim hụt một nhịp, chỉ nghe Bùi Thận nói: “Một nha hoàn như cô, tùy ý tìm lý do ra khỏi phủ, đi rồi không quay lại là được.

Một hai phải chờ đêm khuya tĩnh lặng chạy trốn? Chỉ sợ không phải nha hoàn, là ngựa gầy sống trong Lưu Trạch ngựa gầy mới đúng!”
Thẩm Lan thấy bị vạch trần, tức khắc nói: “Vị tráng sĩ này nhìn thấu mọi sự, tiểu nữ quả thật xuất thân ngựa gầy.

Ngày trước gia cảnh bần hàn, không từng một bữa cơm no, sau bị bán vào tay kẻ buôn người, đã không thơ từ ca phú, lại không biết tính sổ sách, làm nữ công, vì thế ngày ngày chịu đói, xanh xao vàng vọt, khổ không nói nổi.

Đành phải lựa buổi đêm trốn đi, vạn mong hai vị tráng sĩ rủ lòng thương xót.”
Lời này nói đến thật sự đáng thương, còn xen vài tiếng khóc nức nở, Lâm Bỉnh Trung đứng một bên mặt lộ vẻ không đành lòng, ai ngờ Bùi Thận lại là kẻ tâm địa cứng rắn, chỉ nhàn nhạt nói: “Lại nói dối.”
“Một mình có có thể đánh ngất hai bà tử trông cửa, nhất định là dùng kế sách gì đó, hạng người nhanh nhạy như vậy, lại nói bản thân quá dốt nát học gì cũng không ra hồn? Nói dối hết bài này đến bài khác!”

Thẩm Lan cắn răng, thầm hận hôm nay sao lại xui xẻo như vậy, đụng phải tôn sát thần.
Bùi Thận thấy nàng không nói lời nào, thầm nghĩ nàng ta tìm mọi cách giảo biện, nói cái gì sợ thấy mặt của ta cùng Lâm Bỉnh Trung, lại nói chính mình là nha hoàn, rồi lại nói mình chịu đói đến xanh xao vàng vọt, đơn giản là sợ ta cởi bao tải, nhìn thấy mặt nàng rồi nảy ý đồ xấu mà thôi.
“Đi, mở miệng túi ra.” Bùi Thận ra lệnh.

Y cũng quả thực muốn nhìn xem là thiên tư quốc sắc cỡ nào.
Đợi miệng túi vừa mở, mắt Thẩm Lan đột nhiên tiếp xúc lại với ánh sáng, mắt theo si.nh lý mà chảy nước mắt, làm hai mắt rưng rưng.
Nàng mở mắt nhìn, một đôi mắt sáng vừa được nước gột rửa, môi đỏ răng trắng, tóc mây hoa nhan, trong sáng sạch sẽ, thanh lệ thoát tục.

Dưới ngọn đèn dầu mông lung, chỉ thấy mỹ nhân rưng rưng, như mừng như giận, lộ vẻ đa tình.

Bùi Thận trông thấy, bỗng dưng hơi thất thần.
Khi y nhìn Thẩm Lan, Thẩm Lan cũng đang nhìn y.
Người này mặc áo gấm phối lụa hoa vân dệt hình lá, đầu đội ngọc quan, eo đeo đai lưng gấm, chân mang quan ủng.

Vóc người cao gầy, vai rộng lưng rộng, mày kiếm mắt sáng, mũi cao thẳng, môi mỏng, ngũ quan lập thể, khí độ nổi bật, rất có cảm giác áp bách.
Thẩm Lan gắt gao khắc sâu khuôn mặt này vào đầu óc, liền lại cúi đầu.
Nàng lớn lên mỹ lệ, lúc này cúi đầu, tựa như đóa hải đường, lại tựa Bồ Tát rũ mi.
Bùi Thận ho nhẹ một tiếng, “Cô sớm không chạy, muộn không chạy, cố tình chọn tối nay, phải chăng ngày mai phải bị bán sang phủ kẻ nào?”
Thẩm Lan xoay chuyển ý nghĩ, “Vâng, đã bị sắp đặt sẵn ngày mai sẽ nhập phủ của Ngự sử tuần muối vừa nhậm chức.

Ngày mai nếu tiện thiếp không xuất hiện, ngự sử lão gia nhất định sẽ phái người đi tìm.”
Kế này vừa ra, chỉ ngóng trông danh tiếng của ngự sử tuần muối còn có chút uy phong, có thể ngăn chặn người này.
Chỉ không biết vì sao, sau khi Thẩm Lan thốt ra lời này, trong phòng một mảnh lặng im.

Yên lặng đến như vậy, thực sự khiến cho người ta đứng ngồi không yên.
Sau một lúc lâu, Bùi Thận chợt cười vang nói: “Ta làm sao không biết, ngày mai có hẹn trước cùng giai nhân?”

Thẩm Lan kinh ngạc không thôi, đột nhiên ngẩng đầu nhìn y, chỉ thấy đối phương tươi cười lại gần, giúp nàng cởi bỏ dây thừng trên tay, lại nâng nàng đứng dậy.

Y càng cười, Thẩm Lan càng thêm kinh sợ.
Mới ra hang hổ, lại vào ổ sói.
“Cô đây là……” Thấy nàng sau khi đứng thẳng, phần eo thô tráng tựa như thùng nước, rõ ràng là cột rất nhiều quần áo để che giấu dáng người, Bùi Thận không nhịn được mà bật cười, cười mắng: “Thật là lắm trò!”
Hai người xưa nay không quen biết, đối phương lại tỏ ra thân mật như thế, lòng Thẩm Lan nặng nề xuống, chỉ cúi đầu nói: “Đại nhân, dân nữ không hiểu chuyện, nên vừa rồi mới nói hươu nói vượn.”
Bùi Thận thấy nàng như thế, À một tiếng, tốt bụng nói: “Nếu là nói hươu nói vượn, nghĩa là cô vốn không phải được hiến cho ta, đã như vậy ta đưa cô về lại Lưu trạch, cũng coi như là làm việc thiện.”
Dứt lời liền muốn hô người, Thẩm Lan nhất thời tình thế cấp bách, vội vàng kính cẩn xin tha: “Đại nhân! Dân nữ mới vừa rồi nhất thời tình thế cấp bách, nói bậy nói bạ lừa bịp đại nhân, vạn mong đại nhân bao dung.”
Lại nói: “Dân nữ xuất thân thô bỉ, lớn lên chốn thôn quê, lại sống trà trộn trong chốn phố phường, chưa từng đọc sách, không biết mấy chữ, nhưng cũng biết đạo lý làm người trong sạch, vì không muốn làm ngựa gầy mới chạy trốn, mong đại nhân chớ đem dân nữ đưa về hang hổ ổ sói ở Lưu trạch, vạn mong đại nhân thương xót, vờ như chưa từng gặp qua dân nữ.”
Bùi Thận cười như không cười, cầm bút xa xa chỉ vào nàng: “Cô không thật thà tí nào.

Gặp qua đó là gặp qua, làm sao có thể coi như chưa từng thấy?”
Thẩm Lan trong lòng biết đối phương không chịu buông tha nàng, cũng không muốn lòng vòng nữa, nói thẳng: “Xin hỏi đại nhân muốn xử trí dân nữ thế nào?”
Bùi Thận nhìn nàng vài lần, thấy nàng cụp mi rũ mắt vẫn có thể thấy được môi đỏ má phấn, trong lòng liền có chút ý động: “Cô nguyên bản phải bị đưa đến trong phủ của ta, sau khi chạy trốn lại vẫn có thể gặp ta, cũng coi như là một đoạn kỳ duyên.”
Thẩm Lan cắn nát răng ngà, trong lòng hận vô cùng, lại nở một nụ cười cung kính nói: “Lời này của đại nhân có ý gì?”
Bùi Thận cười nói: “Một cô gái yếu ớt như cô, tay trói gà không chặt, cho dù chạy thoát, bên ngoài ngày tháng sống cũng không dễ dàng gì.

Đã như thế, chi bằng ở lại bên cạnh bản quan.”
Thẩm Lan đột nhiên cảm thấy buồn vô hạn.

Nàng không muốn làm thiếp hầu cho kẻ khác, ẩn nhẫn một năm trời mới thoát khỏi Lưu Trạch, ai ngờ mới ra hang hổ, lại rơi vào ổ sói.

Kết quả vẫn phải làm thiếp hầu cho người ta.
Nàng chưa từ bỏ ý định, cắn răng hỏi: “Đại nhân có ý gì?”
“Ta mới tới nơi nhậm chức, những nha hoàn bà từ phụng dưỡng cuộc sống hàng ngày trong Diêm tào sát viện tay chân thô kệch, không thể dùng được, nên muốn tìm một nha hoàn biết chút chữ nghĩa văn chương.”

Nha hoàn? Thẩm Lan kinh ngạc không thôi.

Trong lúc nhất thời cũng không biết nên khổ sở hay may mắn.

Không làm thiếp tất nhiên là tốt, nhưng làm nha hoàn thì tốt hơn chỗ nào!
Thẩm Lan khẽ cắn môi nói: “Đại nhân, dân nữ chỉ muốn làm con nhà lành, yên phận sinh hoạt.”
Đây là vừa không muốn làm thiếp, lại không nghĩ làm nô làm tì.
Bùi Thận liền lạnh mặt xuống, “Cô xuất thân ngựa gầy, trên giấy bán thân nhất định là nô tịch, giờ chẳng qua người làm chủ đổi từ tú bà sang bản quan mà thôi, cô cảm thấy bản quan so ra còn không bằng tú bà?”
Nói xong, cười như không cười: “Nếu cô không muốn hầu hạ ta cũng được, chỉ là hôm nay bản quan vừa lúc bắt được một nô tịch muốn bỏ trốn.

Theo luật mà nói, nô tịch muốn bỏ trốn nếu bị bắt được, đánh chết không cần xét xử.”
Thẩm Lan bị y uy hiếp, lại thấy dáng vẻ lạnh như băng của y, biết đối phương đã hết kiên nhẫn, nếu tiếp tục tranh cãi, chỉ sợ thật sự sẽ bị trị tội đánh chết.
Thôi, giữ được rừng xanh thì sợ gì không còn củi đốt.

Trấn an hắn ta trước, lại nhẫn nhục chịu rồi tìm cách chạy trốn.

“Dân nữ nguyện phục vụ đại nhân.” Thẩm Lan giả ý cung kính nói.
Thấy nàng kính cẩn nghe theo, Bùi Thận thần sắc hòa hoãn nói: “Cô vốn tên gọi là gì?”
Vốn định nói “Thẩm Lan”, nhưng nghĩ lại, tên thật chờ nàng chạy trốn lại dùng, liền nói: “Lục Châu.”
“Lục Châu.” Bùi Thận liếc nhìn cặp mắt nàng, cười nói, “Tên lấy cũng chuẩn xác.”
“Chỉ là ý không tốt, huống hồ cô đã làm nha hoàn, cũng nên đổi tên khác.” Bùi Thận thuận miệng nói, “Đã là tháng sáu, thời điểm nhiều hoa cùng nhau chen nở, vậy gọi là Thấm Phương đi.” (4)
Thẩm Lan xưa nay theo nguyên tắc vạn sự chỉ có chuyện sống chết mới quan trọng nhất, co được dãn được nói: “Xin vâng.”
Bùi Thận liếc nàng một cái, Thẩm Lan hiểu ý: “Nô tỳ cảm tạ gia ban tên.”
Thấy nàng kính cẩn nghe theo, Bùi Thận liền ấm giọng nói: “Cô ở Lưu Trạch đã bao lâu? Có từng nghe qua cái tên Lưu Cát?”
* Ở đoạn này, mối quan hệ giữa Thẩm Lan và Bùi Thận từ người lạ chuyển sang mối quan hệ chủ tớ.

Nhưng mình sẽ để phần xưng hô theo góc nhìn của Thẩm Lan, và sẽ thay đổi khi mối quan hệ của họ có những bước tiến triển kế tiếp.
Thẩm Lan vừa rồi nghe bọn họ nhắc tới sổ sách, nghĩ đến đối phương là muốn tìm sổ sách gì đó mới đi Lưu Trạch.

Loại đồ vật như sổ sách này xưa nay bí ẩn, nếu đã có thể tra được đồ vật bí ẩn, chỉ sợ đã biết rất nhiều chuyện khác.

Suy nghĩ một lát, Thẩm Lan thành thật nói: “Nô tì ở được bảy năm, Lưu mụ mụ tự xưng leo lên người buôn muối Lưu Cát mới làm mối buôn bán ngựa gầy, nói với bên ngoài là hai người chung quê.

Chỉ là năm trước lúc Lưu Cát tới chọn ngựa gầy nô tì cũng gặp qua, khi Lưu Cát đứng dậy, Lưu mụ mụ đưa tay đỡ dựa vào rất gần, hai người này chỉ sợ là quan hệ nhân tình.”
Thấy nàng nói lên hai chữ nhân tình mà mặt không đổi sắc, Bùi Thận thầm nghĩ quả thật là xuất thân ngựa gầy, không biết liêm sỉ.

Chỉ sợ cũng học qua tị hỏa đồ (3), diễm thơ dâm khúc.
Bùi Thận đột nhiên trong lòng không thích, nhàn nhạt nói: “Chẳng qua là dựa vào gần thôi, sao cô biết được quan hệ giữa hai người này?”
Thẩm Lan không đáp, bước về phía Lâm Bỉnh Trung hai bước.

Lâm Bỉnh Trung theo bản năng lui về phía sau nửa bước, cúi đầu không dám nhìn nàng.
“Đại nhân, đây mới là phản ứng của nam tử bình thường khi thấy nữ tử.”
Bùi Thận yên lặng nhìn nàng, thấy nàng tới gần Lâm Bỉnh Trung mà không chút nào e lệ, ngược lại Lâm Bỉnh Trung lại cúi đầu đỏ mặt, nhất thời chỉ cảm thấy nàng này quả thật là phù hoa lãng nhuỵ, phó/ng đãng đến cực điểm.
Thế là chút tâm tư đó của y cũng phai nhạt, liền hừ lạnh nói: “Cô lui xuống đi.”
Thẩm Lan không biết hắn ta vì sao đột nhiên trở mặt, nhưng không cần hầu hạ y, liền vô cùng cao hứng mà lui xuống.
Lúc này trời đã tờ mờ sáng, có nha hoàn dậy sớm quét tước đình viện.
Thẩm Lan vào hậu viện, rất có tự mình hiểu lấy hỏi: “Xin hỏi vị tiểu muội muội này, người hầu trong phủ sống nơi nào?”
Tiểu nha hoàn đang quét tước ngẩng đầu lên, chợt thấy mặt Thẩm Lan, si ngốc nhìn một hồi lâu mới hoàn hồn nói: “Cô nương là……?”
“Tỳ nữ mới tới trong phủ.” Thẩm Lan nói.
Nha hoàn kia tên là Trụy nhi, giờ phút này ngơ ngác ồ à hai tiếng, mới dẫn nàng về phòng.
ngự sử tuần muối Dương Châu tiền nhiệm đã sửa viện này cho rộng rãi hơn, hơn nữa trong viện phó tì thưa thớt, dù chỉ ở phía nhà sau, cũng đủ phòng cho bọn nô tì ở mỗi người một gian.
Thẩm Lan tùy ý chọn một gian phòng cách nhà dưới không xa không gần, nằm lên giường.
Nàng ước chừng đã một ngày một đêm không ngủ, lại bôn ba khắp nơi, tâm thần khẩn trương, lúc này nằm trên giường, vốn định sắp xếp lại suy nghĩ, nhìn xem con đường ngày sau phải đi như thế nào, ai ngờ đầu vừa dính xuống gối đã ngủ quên mất.
Nàng ngủ ngon, nhưng trong thư phòng, Bùi Thận lại không hề buồn ngủ.
Chú thích:
(1) Viện cư trú và làm việc dành cho quan tuần sát chuyên chở muối bằng đường thủy
(2) hoa tứ quân tử gồm bộ bốn tranh vẽ hoa Mai, Lan, Trúc, Cúc biểu tượng cho đức tính và khí tiết của một vị quân tử: nhẫn, thẳng thắn, bộc trực, không tư lợi…
(3) Tị hỏa đồ: tranh vẽ các tư thế tr ên giư òng giữa nam nữ
(4) Thấm Phương: đại ý là tỏa ngát hương.