Chương 102: Đại Đường phong tục

Cuối tháng ba mùa xuân, thời tiết đã ấm lên, Trường An lại càng thêm rực rỡ.

Trên phố, những Ngũ Lăng thiếu niên đang cưỡi tuấn mã, mang theo những mỹ tỳ Tân La ra khỏi thành thưởng hoa; Các nữ tử thì ăn mặc ngày càng mỏng manh, tùy ý khoe ra thân thể xinh đẹp của mình.

Khắp thành, trang phục lộng lẫy, liễu xanh chim hót.

Ngoài Hoàng thành bỗng vang lên tiếng cười sảng khoái, làm kinh động chim trên cành, khiến các thiếu nữ xung quanh cũng phải ngượng ngùng bỏ đi.

"Tiết lang trước mặt, tại hạ là Lưu Trường Khanh, tự Văn Phòng, đã lâu mong được kết giao. Sao không cùng nhau đi dạo Bình Khang phường?!"

Người nói là một nam tử chừng hai mươi, cao ráo tuấn tú, cử chỉ tiêu sái. Trong khi nói, hắn quay đầu nhìn theo những bóng dáng thướt tha váy bay phấp phới, ánh mắt sáng lên, thuận miệng liền ngâm vài câu thơ, thật là phong lưu.

"Khúc phòng châu thúy hợp, thâm hạng quản huyền điều."

"Nhật vãn xuân phong lý, y hương mãn lộ phiêu."

Ngay lập tức có phụ nhân ném hoa về phía này, sáu người đang đứng bên đường nói chuyện liền bị hoa rơi đầy trên áo.

"Nhìn kìa, là Xuân Thí Ngũ Tử."

"Sao lại có sáu người? Ồ, có thêm một thư đồng béo mắt nhỏ."

Ngày hôm nay, sau khi phúc thí kết thúc, Tiết Bạch và Đỗ Ngũ Lang đang đến đón Nguyên Kết, Đỗ Phủ và Hoàng Phủ Nhiễm, tình cờ quen biết một người rất nhiệt tình tên là Lưu Trường Khanh.

Có một mỹ phụ ăn mặc xa hoa bước tới, mời sáu người đến nhà mình làm khách, Lưu Trường Khanh tuy muốn đi nhưng bị Nguyên Kết kéo lại, tránh vào Vụ Bản phường, mới được yên tĩnh một chút.

"Ha ha ha, không đi cũng được, chúng ta đi chơi với các ca cơ xinh đẹp nhất!"

Đỗ Ngũ Lang phủi những cánh hoa trên người, phiền não vì những rắc rối này, hỏi: "Các vị huynh trưởng, không biết các huynh phúc thí thế nào?"

"Ai, đã thi xong rồi, chỉ chờ kết quả thôi, trước tiên hãy đến Nam Khúc đã."

"Ta và Ngũ Lang còn nhỏ, không đi được?"

"Tiết lang nói vậy là sai rồi, khi ta bằng tuổi ngươi, còn phong lưu hơn bây giờ nhiều, nên bị phụ thân gửi đến Tung Sơn thư viện khổ học."

"Văn Phòng, đừng có làm phiền. Tiết lang quân không thể đối phó với những người đeo bám kia, làm sao mà đi chơi được chứ?"

Sau kỳ phúc thí, Nguyên Kết thả lỏng, một câu nói đùa chọc cho Lưu Trường Khanh cười lớn.

Bọn hắn đành hẹn nhau đi đến tửu lâu trước, sau đó Nguyên Kết, Lưu Trường Khanh và Hoàng Phủ Nhiễm sẽ tự đi Bình Khang phường.

Đỗ Phủ cũng không đi, nhà hắn từng khá giả, nhưng sau khi phụ thân mất, gia cảnh liền sa sút, thêm nữa chi phí thi cử ở Trường An rất lớn, đã triệt để lưu lạc thành hàn môn, không muốn vào nơi đốt tiền đó.

Mọi người ngồi xuống, Xuân Thí Ngũ Tử còn có chút việc riêng cần bàn, liền hợp sức chuốc rượu Lưu Trường Khanh.

Uống một vòng, mặt Tiết Bạch đỏ ửng, Lưu Trường Khanh càng nhiệt tình hơn, kể về những chuyện phong lưu đã qua.

Hắn nói khi bằng tuổi Tiết Bạch đến Tung Sơn đọc sách, phải lòng một ni cô, đem chuyện tình cấm kỵ thời niên thiếu kia nói đến lưu luyến động lòng người, nói xong hắn mới ngà ngà say, hứng thú nổi lên, liền gọi chủ quán mượn đàn, ở trước mặt mọi người vừa gảy đàn vừa hát.

"Ngũ niên trì giới trường nhất thực, chí kim do tự nhan như hoa. Đình đình độc lập thanh liên hạ, nhẫn thảo thiền chi nhiễu tinh xá..."

Hát xong một bài, Lưu Trường Khanh khoác vai Tiết Bạch, cười nói: "Nghe nói, ngươi từng cầu hôn Hữu tướng phủ bị từ chối. Ta cho ngươi một ý kiến, ngươi để Lý tiểu thư làm nữ quan, liền có thể lâu dài qua lại với ngươi."

"Văn Phòng huynh say rồi." Tiết Bạch thực ra đã hơi say, nói: "Ta đã kết thù với Ca Nô, sao có thể làm hại nàng?"

"Ha ha ha, Tiết lang quá câu nệ rồi, ai quan tâm những chuyện này? Nếu như ngươi nói, Thánh Nhân còn có thể trước nạp Võ huệ phi, sau nạp Dương Quý Phi sao?"

Lưu Trường Khanh nói câu này nghe có vẻ càn rỡ, người bên cạnh lại chỉ cười lớn.

Hắn lại nói có một vị bằng hữu chính là Kinh Triệu Đỗ thị chi đích tử, tên là Đỗ Vị, cũng ái mộ Ca Nô chi nữ, đúng là hắn ra chủ ý, để Đỗ Vị gạt thiên kim tướng phủ cùng nhau bỏ trốn.

"Đỗ huynh vân phù phong cốt, tự nhiên không bị trói buộc, thật đúng là nam tử hán a! Ha ha ha..."

Nghe chuyện này, Đỗ Phủ cũng gõ đũa tán thưởng.

Nguyên Kết cười nói: "So với Tiết Bạch, hắn đúng là quá câu nệ, giới luật còn nhiều hơn ni cô."

"Ây, hắn chính là quá tự trọng." Đỗ Ngũ Lang nói: "Nhưng, quân tử tự trọng, cũng là điều chúng ta nên học."

"Đại trượng phu đương thời, nên phong lưu khoáng đạt. Nhát gan như vậy, thật sự là làm mất đi khí phách hùng phong của Đại Đường ta khi trấn áp vạn bang!"

Lưu Trường Khanh hận không thể đứng lên bàn cười nhạo Tiết Bạch, liền ngửa đầu uống rượu, bắt đầu từ chuyện phong lưu của Cao Dương công chúa và Biện Cơ, lưu loát giảng thuật về quý tộc chi nữ xuất gia làm nữ quan cùng thanh niên tài tuấn qua lại là chuyện cỡ nào bình thường.

Hắn hùng biện thao thao bất tuyệt, một phiên thoại, làm Tiết Bạch hoảng hốt cảm thấy tư tưởng bị trói buộc bởi lý học Trình Chu và lễ giáo Minh Thanh thật là lạc hậu, hẹp hòi.

Hiện nay, phong lưu không ảnh hưởng đến tiến thân, không phong lưu ngược lại bị coi nhẹ.

Sự cởi mở, bao dung của Đại Đường thịnh thế, thật là một nghìn năm sau cũng chưa từng xuất hiện lại.

~~

Đêm đó, Tiết Bạch về nhà, Thanh Lam bận trước bận sau, nhất định phải nấu canh giải rượu, ngồi bên giường từng muỗng đút cho hắn uống.

"Lang quân, có nóng không?"

Dưới ánh nến, thiếu nữ thổi trong muỗng canh, đôi môi chu chu mọng nước sáng bóng.

Ngón út của nàng nhô lên, nhỏ xinh, đỏ hồng, khiến người ta muốn nắm lấy.

Dù ở Đỗ gia, nàng cũng không phải là tỳ nữ thô kệch, gần đây dường như càng thêm mềm mại.

"Lang quân? Sao lại nhìn ta?" Thanh Lam nhỏ giọng hỏi.



"Ngươi, muốn làm th·iếp của ta không?"

Tiết Bạch tuy đã quen việc đời, nhưng thật chưa từng hỏi câu sa ngã như vậy, nhất là với tiểu cô nương ngây ngô này. Câu nói giữa chừng ngừng lại mấy lần, không có chút phong độ hào sảng tiêu sái của nam nhi Đại Đường, lúc này lại thật giống như thiếu niên mười mấy tuổi còn đang học búi tóc.

Thanh Lam đầu tiên là sửng sốt, rồi cúi đầu, đáp: "Lang quân hiểu lầm rồi... nô tỳ là nô lệ phạm tội, không thể làm th·iếp."

Nói xong, nàng nhanh chóng liếc trộm Tiết Bạch, rồi chạy về trong phòng bên.

Che kín cổ áo, trốn đến trên giường, Thanh Lam thò đầu nhìn ra, không thấy Tiết Bạch đuổi theo, nhất thời cũng giận mình, dứt khoát trùm chăn kín đầu.

Nàng không phải vì lễ giáo ràng buộc, mà chỉ là bản tính thẹn thùng.

~~

Chớp mắt đến ngày công bố kết quả phúc thí.

Đài tỉnh Hoàng thành vẫn trống không, danh sách tiến sĩ đã định ra được gửi đến Hữu tướng phủ.

Khi nhìn thấy cuối cùng có thêm hai cái tên, Lý Lâm Phủ nhíu mày, hỏi: "Chuyện gì đã xảy ra?"

"Hồi Hữu tướng, Bùi Khoan cưỡng chế Vương trung thừa, trực tiếp yết bảng, Lễ bộ quan chủ khảo Thôi Kiều không dám phản đối."

"Bùi lão cẩu chán sống rồi sao."

Đường đường là Ngự sử đại phu, một trong tam công thời Hán, chỉ thêm hai suất khoa cử, thậm chí thứ hạng đều không thay đổi, nhưng Lý Lâm Phủ đã nổi đằng đằng sát khí.

Hắn biết mình đoán không sai, Bùi Khoan cùng người liên hợp muốn đối địch với Hữu tướng phủ, trong việc này nhảy qua nhảy lại, đáp cầu dắt mối chính là Tiết Bạch.

"Tiết Bạch gần đây đang làm gì?"

"Vẫn là mỗi ngày đọc sách, ngoài ra, đến Ngọc Chân Quan mấy lần... gặp Thập Thất Nương."

Đối mặt với câu trả lời này, Lý Lâm Phủ cũng không tức giận, chỉ mắng một câu "Cẩu tặc thật can đảm", bắt đầu an bài ứng đối.

Đơn giản là đốc xúc Bùi Đôn Phục tố cáo Bùi Khoan, rồi lục soát Bùi gia, tìm tới chứng cứ Bùi Khoan cấu kết với Đông cung, sau đó lại đem bọn người Tiết Bạch liên lụy vào trong... Kế hoạch rất đơn giản, Hữu tướng phủ loại trừ đối thủ chính trị chỉ dùng chiêu này, lần nào cũng thành công.

Chỉ có loại tiểu nhân vật như Tiết Bạch đã trốn thoát hai lần, nhưng quá tam ba bận.

"A Lang, Thập Nhất Nương đến."

Lý Lâm Phủ vốn không có kiên nhẫn xử lý chuyện nhà, nhưng nhíu mày một chút, vẫn là để nữ nhi này vào.

Chẳng bao lâu, Lý Thập Nhất Nương dẫn phu quân Dương Tề Tuyên vào đại sảnh, chưa kịp nói, đã bị mắng một trận.

"Ngươi dạy hay lắm, để cho bọn tỷ muội tùy tâm sở dục. Bây giờ thì tốt rồi, Thập Tứ bị lừa bỏ trốn, Thập Thất suốt ngày ở đạo quan liếc mắt đưa tình với tiểu súc sinh kia."

"Phụ thân, chuyện này có gì quan trọng đâu?" Lý Thập Nhất Nương không sợ, ngược lại cười nói: "Nữ nhi an bài Thập Thất Nương đến Ngọc Chân Quan, không phải vì để nàng khai khiếu sao? Trong miệng nàng nói đến quang minh chính đại, muốn tu đạo, muốn thanh tịnh, làm nữ quan không phải để tự do giao du với nam tử. Đợi nàng quyến rũ được Tiết Bạch vài lần, thì cũng sẽ bắt đầu chán thôi. Sau này sẽ như Ngọc Chân công chúa tự do tự tại, cũng không có gì là không tốt."

Một lời này, Lý Lâm Phủ nghe vào tai, lại khẽ gật đầu.

Hắn xác thực rất muốn g·iết Tiết Bạch, lúc này cũng nghĩ nếu chưa cho nữ nhi chơi đùa với thằng nhãi ranh kia mà đã g·iết, có lẽ sẽ làm cho nàng tiếc nuối.

"Đây là chuyện nhỏ." Lý Lâm Phủ nói: "Còn Thập Tứ thì sao? Có phải là ngươi dung túng không?"

"Nữ nhi cũng không bảo Thập Tứ Nương có thể tái giá với Đỗ Vị, chỉ là nói..."

"Ta không cần biết ngươi nói gì, mau đi tìm về."

Lý Thập Nhất Nương tính cách lanh lẹ, còn phản bác: "Theo nữ nhi thấy, để Thập Tứ gả vào Đỗ gia Kinh Triệu cũng tốt, nghĩ đến đối với phụ thân là lợi nhiều hơn hại a?"

Lý Lâm Phủ trầm mặc một hồi lâu, nhận ra chuyện này dường như là có lợi.

Chỉ là lòng dạ hẹp hòi, làm hắn không muốn chịu đựng sự sỉ nhục này.

Đột nhiên.

"Hữu tướng, không hay rồi!"

Lần này lại là Vương Hồng tự mình đến cầu kiến.

Lý Lâm Phủ không còn tâm trạng lo chuyện nhà, dẫn Vương Hồng vào Yển Nguyệt Đường bí mật bàn bạc.

"Hữu tướng, lão tặc Bùi Khoan có hành động lớn!"

Lý Lâm Phủ tưởng là chuyện danh ngạch phúc thí, không vui nói: "Sớm đã phân phó ngươi phải diệt trừ hắn."

"Bùi Đôn Phục đã tố cáo, Ngự sử dưới tay ta hôm nay sẽ luận tội, nhưng Bùi Khoan lại nhanh tay hơn một bước dâng lên tấu chương..."

"Không có, Đài Tỉnh tuyệt không thu được Bùi Khoan tấu chương!"

"Chuyện xấu là ở đây, tấu chương được đưa thẳng vào Lê Viên."

Lý Lâm Phủ quay phắt lại, ánh mắt lộ ra vẻ không tin.

"Sao có thể?"

"Chắc là Dương tam di mang vào cung giao cho Quý phi." Vương Hồng nói: "Bùi Đôn Phục còn dâng năm trăm lượng vàng đến Quắc Quốc phu nhân phủ, nói Bùi Khoan oan uổng thuộc hạ của hắn. Dương tam di nhận tiền rồi, nhưng quay đầu lại giúp Bùi Khoan một tay."

"Nội dung của tấu chương là gì?"

Vương Hồng không trả lời, nhưng hai người đều rất rõ ràng, Bùi Khoan và Dương tam di xưa nay vốn không có giao tình, Dương tam di đột nhiên lại cho mặt mũi lớn như vậy, tấu chương kia chắc chắn là ủng hộ muối pháp.



"Hữu tướng, vạn lần không thể để bọn họ thúc đẩy thành công muối pháp. Dương Tiêm được Bùi Khoan, như Thái Bình công chúa được Bùi Đàm."

Lý Lâm Phủ lập tức gọi người, phân phó nói: "Bản tướng muốn vào cung yết kiến Thánh Nhân!"

Một khi Dương Tiêm nắm quyền, đối với nhiều quan viên triều đình mà nói, có nghĩa là có thêm một lựa chọn đặt cược.

Ảnh hưởng này có lẽ không biểu hiện ngay, nhưng sẽ làm thế lực của Hữu tướng bắt đầu suy yếu, cho đến khi căn cơ dao động.

...

"Hữu tướng, vừa nhận được tin, bọn người Chương Cừu Kiêm Quỳnh và Dương Chiêu được Dương Tiêm triệu vào phủ."

Hồi đáp từ cung chưa đến, Lý Lâm Phủ đã nhận được tin tức này.

Hắn và Vương Hồng nhìn nhau, không nói gì, nhưng đều nhận ra — Chương Cừu Kiêm Quỳnh, Dương Chiêu đều không cử người đến thông báo một tiếng.

Những con chó này, mũi thật nhạy.

"Hữu tướng, tin từ cung, Dương Tiêm đang yết kiến Thánh Nhân, bọn người Bùi Khoan, Chương Cừu Kiêm Quỳnh và Dương Chiêu đều có mặt."

Lý Lâm Phủ lần nữa sai người vào cung cầu kiến.

Hắn nhíu mày suy nghĩ hồi lâu, bỗng nhiên ngẩng đầu, gọi người quát hỏi: "Tiết Bạch ở đâu? Có ở Ngọc Chân Quan hay không?!"

"A Lang, Ngọc Chân Quan không có tin gì... hôm nay công bố kết quả phúc thí, chắc là hắn đang xem bảng."

~~

Bên ngoài tường viện Lễ bộ, trong đám đông bỗng vang lên một tiếng duyên dáng kêu to.

"Phúc thí này không công bằng, vì sao Tiết Bạch lại không cập đệ?"

Nhiều lão già, thiếu nữ đến bắt rể nghe xong, lại chăm chú nhìn bảng, thật sự không thấy tên Tiết Bạch.

"Ồ, thật vậy, Tiết lang không đậu, ta đến vô ích rồi?"

"Xuân Thí Ngũ Tử đậu ba người đều đã thành thân."

Có kẻ tò mò nghe xong, lập tức gây rối, lớn tiếng reo lên: "Phúc thí bất công, Ca Nô cố ý đánh trượt Xuân Thí Ngũ Tử."

Lưu Trường Khanh chen đến phía trước, nhìn bảng rất lâu, cuối cùng không thấy tên mình.

Hắn có chút thất vọng, nhưng thấy Đỗ Phủ đứng chót, không khỏi tự giễu cười lên một tiếng, nghĩ thầm ngay cả Đỗ Tử Mỹ cũng chỉ đậu sát nút, chả trách mình không đậu, lại trở về Tung Sơn khổ học tiếp thôi.

...

Trong tửu lâu gần đó, Tiết Bạch thuê người sao chép một phần bảng danh sách.

"Chúc mừng ba vị huynh trưởng."

Nguyên Kết, Đỗ Phủ, Hoàng Phủ Nhiễm nhìn đi nhìn lại, vừa kinh ngạc vừa vui mừng, đồng thời chắp tay làm lễ thật sâu.

"Các huynh trưởng không cần như thế..."

"Cần, nếu không nhờ ngươi mưu tính, chúng ta chắc chắn sẽ rớt."

"Đúng rồi, Tử Mỹ huynh từng nói sau khi trúng bảng sẽ uống say một trận."

Đỗ Phủ cười một tiếng, ánh mắt không còn sự phóng khoáng thường ngày.

Hắn rất rõ tên mình xuất hiện ở cuối bảng, không phải vì tài học. Ở Trường An trải qua chuyện này, hắn đã không còn vui vẻ khi trúng bảng, nỗi bi phẫn trong lòng chưa tan, ngược lại thêm phần trầm trọng.

Tiết Bạch không có thời gian suy nghĩ những điều này, chỉ nghĩ đến việc làm sao để thế lực của mình nhanh chóng lớn mạnh trong kẽ đá.

"Trúng bảng chỉ là bước đầu tiên, có tư cách làm quan, bước tiếp theo các huynh trưởng cần phải mưu cầu chức quan."

"Không sai, sau quan thí chính là thủ tuyển, khó đậu hơn nhiều."

Cái gọi là thủ tuyển, tức là đợi triều đình có chức quan trống, đôi khi ba năm năm mới có một chức phù hợp, đôi khi phải đợi mười mấy năm. Dù có chức, hàng năm còn có người nhờ thân thế, tiến cử, cùng hàng chục người xếp hàng chờ đợi.

Đậu tiến sĩ rồi chờ cả đời cũng không được làm quan có rất nhiều, có người chỉ chờ chức Huyện úy huyện Lĩnh Nam, đã phải c·hết đói giữa đường.

Nguyên Kết nói đến đây, Đỗ Phủ nghe xong, ánh mắt càng thêm u ám.

"Tử Mỹ huynh?" Tiết Bạch hỏi: "Thế nào?"

Hoàng Phủ Nhiễm nói: "Tử Mỹ huynh gần đây hay ra ngoại thành, triều đình tuyển binh Lũng Hữu, thấy rất nhiều lão giả tóc trắng, tân hôn nam tử xuất hiện, có chút xúc động a."

Tiết Bạch gật đầu, nói: "Nói về thủ tuyển, ta đã cùng Bùi công ước định, hôm nay liền dâng tấu ủng hộ muối pháp... Nếu Thánh nhân bổ nhiệm Quốc cữu làm Diêm sử tiết, thì sẽ có nhiều chức quan trống, chính là cơ hội để chúng ta vào triều, dần dần quét sạch t·ham n·hũng."

Nguyên Kết sắc mặt trở nên nghiêm túc, vừa cảm kích, vừa phấn khích, trịnh trọng hành lễ với Tiết Bạch, nói: "Nguyên Kết nhất định không phụ lòng Tiết lang, mưu thân mưu quốc, không quên ân nghĩa hôm nay."

Đỗ Phủ vô cùng cảm động.

Vì kỳ thi này, hắn đã tiêu hết gia tài, nhờ Tiết Bạch lo liệu trước sau mới đậu cuối bảng, nếu muốn có quan chức, còn phải lo liệu bao nhiêu nữa? Tiết Bạch không thi nhưng vì bọn họ bôn tẩu khắp nơi, đem cơ hội ngàn năm một thuở cho bọn họ, lại mưu cầu còn là quan thuế, dù không đòi bọn họ báo đáp... Nhưng nhìn một đốm mà biết toàn thân báo, có thể thấy rõ quan trường đã mục nát đến mức nào.

Đây sớm đã không còn là điều hắn khao khát "Phò tá bệ hạ đạt đến công lao như Nghiêu Thuấn", nhưng nay danh tiếng không đáng một xu, hắn thậm chí không có tư cách từ chối ân huệ này.

Hắn vốn là người n·hạy c·ảm, trong lúc nhất thời đủ loại cảm xúc tràn ngập trong lòng, cảm kích, lo lắng, hổ thẹn, cay đắng, mong chờ... Đỗ Phủ cuối cùng bước lên ôm lấy Tiết Bạch, vỗ vai thiếu niên này, rồi thở dài một tiếng.

Hoàng Phủ Nhiễm không nói gì, chỉ nhìn Tiết Bạch, hiểu ý mà khẽ gật đầu.

~~

Đại Đường nam nhi chung quy là tính tình tiêu sái, nhanh chóng thu lại những cảm xúc nhỏ nhặt này, sảng khoái cười thật lớn.



"Đi, đến Nhạn Tháp đề danh!"

"Tử Mỹ huynh hôm nay không thể uống rượu đục nữa, chúng ta phải uống rượu ngon."

"Ghi nợ ghi nợ." Đỗ Phủ cười lớn, lại phóng khoáng như xưa, "Tiết lang chỉ uống một chén, rượu ngon rượu dở, có gì khác biệt?"

"..."

Đến Đại Từ Ân Tự, Tiết Bạch ngẩng đầu nhìn, thân tháp cổ kính hiện ra trước mắt, cảm giác t·ang t·hương của năm tháng tràn vào trong lòng.

"Tiết Bạch, ngươi đang nghĩ gì?"

"Ta đang nghĩ, Huyền Trang pháp sư từ Tây thiên thỉnh kinh trở về, có con khỉ nào hộ tống không."

Đại Từ Ân Tự này, chính là nơi Huyền Trang dịch kinh, Đại Nhạn Tháp cũng do ông tự mình giá·m s·át xây dựng.

"Tân khoa tiến sĩ đến rồi!"

Đỗ Phủ hét lớn, kéo mọi người lên tháp.

Năm người đứng trên đỉnh tháp ngắm nhìn Trường An, phong cảnh như tranh.

"Tử Mỹ huynh, xin hãy làm thơ!"

"Được!"

Đỗ Phủ ngửa đầu uống cạn túi rượu, mở miệng liền ngâm một bài thơ dài.

"Cao tiêu khóa thương thiên, liệt phong vô thì hưu."

"Tự phi khoáng sĩ hoài, đăng tư phiên bách ưu..."

Hắn nghĩ đến những gì đã thấy ở Trường An, nỗi bi phẫn trong lòng lại dâng lên.

Nguyên Thứ Sơn dám mắng Thánh nhân, mắng Lý Lâm Phủ, hắn Đỗ Tử Mỹ sao lại không dám?

"Tần Sơn hốt phá toái, Kinh Vị bất khả cầu."

"Phủ thị đãn nhất khí, yên năng biện Hoàng Châu?"

"Hồi thủ khiếu Ngu Thuấn, Thương Ngô vân chính sầu."

"Tích tai Dao Trì ẩm, nhật yến Côn Luân Khâu."

"Hoàng Hộc khứ bất tức, ai minh hà sở đầu."

"Quân khán tùy dương nhạn, các hữu đạo lương mưu!"

Tiết Bạch chỉ uống một ngụm rượu, nhưng dường như đã say, nghe một câu "Quay đầu gọi Ngu Thuấn", liền bỗng nhiên cười lớn.

Sau khi đậu tiến sĩ, Đỗ Phủ không viết thơ ca tụng thành công, mà vẫn viết những bài thơ lớn tiếng kêu gọi, thẳng thắn phê phán tệ nạn đương thời và thoải mái bày tỏ ý kiến của mình. Đây cũng chính là Đỗ Phủ mà người đời sau biết đến.

--------

*Ngũ lăng thiếu niên: chỉ những công tử ăn chơi. Trên cao nguyên Hàm Dương phía bắc sông Vị, có năm lăng mộ của các hoàng đế nhà Hán: Trường Lăng của Hán Cao Tổ, An Lăng của Huệ Đế, Dương Lăng của Cảnh Đế, Mậu Lăng của Vũ Đế và Bình Lăng của Chiêu Đế. Cao nguyên Hàm Dương còn được gọi là “Ngũ Lăng Nguyên”, tức là "Ngũ Lăng của nhà Hán". Về sau, những danh gia vọng tộc sống ở khu vực Ngũ Lăng, nên người đời gọi con cháu của bọn họ là “Ngũ Lăng Thiếu Niên”.

*

"Khúc phòng châu thúy hợp, thâm hạng quản huyền điều."

"Nhật vãn xuân phong lý, y hương mãn lộ phiêu."

“Nhà ngọc cửa châu đều khép kín, ngõ sâu cầm sáo vang du dương.”

“Chiều muộn trong gió xuân, hương áo bay đầy đường.”

*

"Ngũ niên trì giới trường nhất thực, chí kim do tự nhan như hoa. Đình đình độc lập thanh liên hạ, nhẫn thảo thiền chi nhiễu tinh xá..."

"Năm năm giữ giới chỉ ăn một bữa, đến nay dung nhan vẫn như hoa.

Đứng thẳng một mình dưới sen xanh, cỏ nhẫn cành thiền quanh tịnh xá"

*Trích từ bài thơ “Đăng Từ Ân tự tháp” (Bước lên tháp chùa Từ Ân) của Đỗ Phủ.

"Đỉnh tháp cao chọc thủng bầu trời, gió mạnh dường như không bao giờ ngừng nghỉ."

"Nếu không phải là người có tấm lòng khoáng đạt, lên đây chỉ càng cảm thấy trăm nỗi sầu...."

~~

"Dãy núi Tần Lĩnh tựa như vỡ thành từng mảnh, nước sông Kinh và sông Vị cũng khó mà phân biệt trong đục."



"Từ trên cao nhìn xuống chỉ thấy một làn sương mờ, không thể nhận ra đâu là kinh thành Trường An." (sự hỗn loạn và mờ mịt của xã hội lúc bấy giờ)

"Quay đầu lại gọi Hoàng đế Nghiêu Thuấn, chỉ thấy mộ phần Nghiêu Thuấn ở vùng Thương Ngô đang bốc lên một làn mây âu sầu." (Ở đây dùng để chỉ mộ phần của Đường Thái Tông Lý Thế Dân)

"Tiếc thay, lúc xưa Chu Mục Vương cùng Tây Vương Mẫu uống rượu ở Dao Trì, đến khi đêm tối phủ xuống núi Côn Lôn liền tan tiệc." (dù uống rượu rất vui vẻ nhưng Chu Mục Vương vẫn rời đi để về lo việc nước)

"Thiên nga không ngừng kêu ai oán, không biết bay về đâu." (ẩn dụ cho người tài không được trọng dụng)

"Hoàng thượng xin hãy nhìn xem tùy dương nhạn, mỗi con đều biết tự lo kiếm ăn cho mình." (Tùy dương nhạn là chim di cư, thu từ bắc xuống nam, xuân từ nam về bắc. Đây ví như những kẻ xu nịnh, bám đuôi quyền thế, mỗi người đều có công phu nịnh bợ riêng, sau khi đã đủ lông đủ cánh thì bắt đầu làm phản)