Trên thao trường có một trụ gỗ cao vút, đỉnh gắn lá cờ đỏ sậm, dễ thường đứng dưới mặt đất vào một ngày nắng oi chẳng thể nhìn ra được. Người cầm chiêng bước lên trước gõ "boong boong" ba tiếng, rút cây cờ hiệu giắt bên hông ra rồi phất mạnh. Liền đó một binh lính cúi đầu thấp, dâng lên cây cung hai đầu bọc vàng, thân gỗ vân đều như sóng nước, màu hung hung đỏ, bóng loáng. Chỉ cần nhìn liếc qua cũng biết đây chắc chắn là thượng phẩm. Vị chúa thượng với đôi mắt sắc lạnh kia nhẹ nhàng đứng dậy, lướt tay qua những mũi tên nhọn hoắt, sáng bóng. Thoắt cái tên đã được giương lên, dây cung căng đến cực độ, mũi tên chĩa thẳng về phía tôi. Nếu biết trước người tối qua là vua tôi sẽ vừa dập đầu vừa bò lùi chứ không dám cả gan trêu người. Tôi lấm lét nhìn mũi tên đang nhằm giữa mặt mình mà sợ đến mức hai đầu gối nhũn ra, cả người mềm oặt, run rẩy. Tôi bám chặt vào ghế của Lịch Vũ, vừa đứng vững đã tuột xuống vì bàn tay ướt rịn mồ hôi. Lịch Vũ phát giác ra điều bất thường, nghiêng người về phía sau hỏi nhỏ:

"Đam, có chuyện gì?"

"Dạ bẩm..m..." - Tôi hít sâu vào một hơi những mong bình tĩnh hơn nhưng vô ích. Hai hàm răng va vào nhau nghe rõ những tiếng lộp cộp - "Hôm qua... Đam có lỡ dại trêu một người mà không biết đó là... chúa thượng." - Lời cuối bật ra khỏi môi cùng tiếng nấc nghẹn ngào. Tôi biết rất rõ ràng, cuộc đời này có lẽ cũng chỉ đến đây là chấm dứt.

Lịch Vũ hơi sững lại, thở dài:

"Giữa ba quân(1) chúa thượng sẽ không vội giết ngươi. Chí ít còn sống thêm được một lúc nữa."

Câu nói kia chẳng những chẳng có giá trị an ủi gì mà còn khiến trái tim non nớt của tôi thấp thỏm lo sợ hơn vạn phần. Tên Đô chỉ huy sứ này đích thị là chẳng tốt đẹp gì cho cam nhưng ít nhất y nói đúng. Vị chúa thượng kia vốn đang chĩa thẳng cung về phía tôi, bấy giờ mũi tên dần nhích lên, hướng về phía bầu trời cao vời vợi. Tôi chưa kịp định thần thì nghe "vút" một tiếng, tất cả mọi thứ như ảo ảnh vụt qua. Mũi tên lao đi, găm thẳng vào giữa ngọn cờ đang phần phật bay trong gió. Cả ngàn quân lính trầm trồ, thao trường ngập tiếng ngợi khen.

Chúa thượng chỉ tay về phía trụ, nói lớn:

"Người hạ được tên đó xuống được ban Thiết Mao Cung."

Vừa dứt lời binh sĩ như được tiếp thêm hào khí, tiếng hô vang lại càng to, rõ hơn bao giờ hết. Người cầm chiêng tiến lên phía trước, gõ liên tiếp ba tiếng "boong, boong, boong" báo hiệu kỳ cung khảo chính thức bắt đầu.

***

Lần cung khảo này gồm tất thảy bốn vòng, ngoài việc để kiểm tra đốc thúc binh lính còn là dịp để khích lệ lòng quân. Có nhiều loai hồng tâm được chuẩn bị sẵn, tương ứng với mỗi vòng. Hai vòng đầu là hồng tâm tĩnh, vòng thứ ba là hồng tâm động. Hồng tâm động được treo thành một hàng hai mươi lăm cái, tổng cộng hai hàng, đầu dây có người kéo di chuyển liên tục. Mỗi binh lính được ban hai ống, mỗi ống có hai bó, mỗi bó có mười tên. Vòng thi đầu tiên là yêu cầu căn bản nhất của binh lính, bắt buộc phải trúng được tối thiểu mười lăm trên hai mươi hồng tâm, những người đạt yêu cầu coi như đủ tư cách để chính thức dự thi cung khảo. Cả doanh trại từ trên xuống dưới phải tới mấy ngàn người song đây có vẻ như là kỳ thi dành riêng cho đội quân tinh nhuệ. Vòng một chỉ chưa tới trăm người, cũng ít ai bị điểm liệt.

Hai vòng thi đầu diễn ra tương đối nhanh. Một phần là vì vòng sơ khảo nên không quá khó khăn, một phần vì tác phong của nhà binh ai nấy đều nhanh nhẹn. Sang đầu giờ Thìn đã chỉ còn mười người xuất sắc nhất ở lại. Bấy giờ mũi tên bắn hỏng rơi xuống kín đen khắp mặt đất. Người nào người nấy nhễ nhại mồ hôi, dù cho tiết trời Phù Lan lúc này vẫn lạnh căm căm đến cắt da cắt thịt. Chỉ cần tinh mắt một chút đều có thể nhận ra mấy người kia dù có tỏ vẻ oai phong đến mấy thì bàn tay vẫn đang run lên bần bật. Đương nhiên không phải do lo sợ, tôi cho là vậy. Chí ít thì đám binh lính đấy đâu có phạm phải tội lỗi tày trời như tôi? Nhưng chung quy lại phải bắn tên liên tục suốt mấy canh giờ trong tiết trời khắc nghiệt, việc kéo căng dây cung cộng với thao tác bắn tên chắc chắn đã khiến không ít người khốn đốn. Chỉ tính riêng vòng hai đã có tới tận ba binh lính tứa máu tươi ướt cả bàn tay trong lúc thi đấu. Với tình hình như vậy thì việc bắn trúng hồng tâm động ở vòng thi thứ ba khó càng thêm khó. Xem ra vị chúa thượng kia không đơn giản. Khả năng để tôi đối phó với một người vừa có quyền thế lại vừa có thực lực như y chắc chắn là con số âm. Tôi hít vào một hơi sâu, đứng lùi mấy bước nấp sau Lịch Vũ, cố gắng để giảm sự tồn tại của mình đến mức thấp nhất. Trước mặt tôi Lịch Vũ nghiêm túc nghị sự cùng chúa thượng, toàn là những ngôn từ khó hiểu mà dù có dỏng hai tai lên tôi cũng hoàn toàn mù đặc. Chỉ biết rằng chốc chốc họ nhìn về hướng mấy thí sinh đang lũ lượt thể hiện, biểu cảm vô cùng khó đoán.

Ở vòng thi thứ ba, hồng tâm được cố định vào dây thừng, móc nối với hệ thống tương tự như ròng rọc. Đầu dây có lính kéo hồng tâm di chuyển liên tục từ trái qua phải rồi đảo chiều liên tục, không theo quy tắc hay chu kỳ nào cụ thể. Để chiến thắng thì những người dự thi kia không chỉ cần có thị lực tốt mà khả năng chính xác cũng phải cực cao. Đám chục người đàn ông cao lớn lực lưỡng ra sức thể hiện. Dáng đứng bắn cung ai nấy đều uy vũ(2) hiên ngang. Những mũi tên xé toạc gió sương, vun vút bay trong tầng không mờ mịt. Tên trượt khỏi hồng tâm, lao xa một đoạn nữa rồi rơi xuống đất. Lính đứng bên phất cờ báo lần bắn hỏng, một lần rồi một lần, tim tôi như vừa bị bóp nghẹt. Qua thêm lúc lâu nữa, thao trường im phăng phắc, chẳng ai dám ho he thảo luận hay dô hò gì thêm nữa. Mãi cho đến khi nhóm ba người cuối cùng tiến lên, ngay lần bắn đầu tiên đã lần lượt trúng hồng tâm động, tiếng reo vỡ ra như tiếng mưa mùa hạ, rào rào xối xả tưới ướt đẫm những nỗi mong chờ cạn khô.

Quả thực ba người đấy là người tài, không chỉ trúng hồng tâm động mà còn đều xếp đầu bảng trong vòng thi thứ ba. Cũng vì lẽ đó họ đương nhiên trở thành tốp thí sinh cuối cùng tiến vào vòng thi cuối. Bấy nhiêu vòng cung khảo nhẽ ra là xong rồi, vòng này chẳng qua là tìm ra người xuất chúng nhất, tôi cho là vậy. Hạ được lá cờ trên đỉnh cột kia xuống mới coi như là trạng nguyên của kỳ cung khảo. Tôi ngẩng đầu lên cao, cao mãi, nhìn lá cờ bé tẻo teo trên đỉnh cột, không nhịn được nữa mà lắc đầu ngán ngẩm. Trúng được mục tiêu bé như con kiến kia thì mới là lạ. Nghĩ đến đây tôi quay sang, trộm nhìn vị chúa thượng kia một cái. Chỉ với mũi tên đầu tiên và duy nhất y đã có thể bắt trúng, đòi hỏi cao với kẻ dưới không phải không có tư cách. Tôi nhớ lại hành động mình bị cung tên chĩa vào đột nhiên cảm giác bất an trỗi dậy, quay sang thỏ thẻ hỏi Lịch Vũ:

"Bẩm Đô chỉ huy sứ, nếu không có ai bắn trúng thì sao?"

"Thì chúa thượng hôm nay rất không vui, ngươi nên lo cho cái đầu của mình đi!"

Tôi nín thít, mồ hôi vã ra như tắm. Chợt thấy cảm giác rờn rợn phía sau gáy, tôi run run quay đầu nhìn. Ánh mắt ngây thơ hồn nhiên của tôi vô tình va phải cái nhìn sắc lạnh tựa diều hâu săn mồi của vị ngồi phía trên, ngay lập tức tứ chi của tôi căng cứng, đầu rụt vào như một con rùa. Tôi cúi gằm mặt, cả người xây xẩm rồi từ từ mềm oặt ra như cọng bún. Tôi cố tỏ ra can trường, đứng thẳng nhìn về phía trước. Lạy tất cả các đấng tối cao dù tôi không theo đạo, chỉ mong lần này, lần này thôi sẽ có người bắn trúng. Nếu được vậy tôi nguyện đánh đổi măn mắn cả đời của mình, không dám mưu cầu gì hơn nữa.

Nhưng có vẻ lời khẩn cầu của kẻ hèn mọn này chẳng thể thấu trời xanh.

Trước lúc vòng thi cuối cùng bắt đầu thì các ống tên được dâng lên. Mỗi ống vỏn vẹn ba mũi tên, thân màu đen lông vũ nhuộm đỏ, đựng trong một ống tre già to bằng bắp chân. Thôi thì dù khó song tôi biết tiễn pháp của mấy người đứng bên dưới cũng không hề tầm thường. Nổi bật nhất là người có mái đầu bạc trắng kia, anh ta họ La tên Đạc, đứng đầu vòng thi hồng tâm động. Kế đến là một ông chú già khằn(3) cỡ bốn mươi tên Lê Sương và người đàn ông đen như cột nhà cháy, tên là Trần Chất đều suýt soát điểm nhau ở vòng thi vừa rồi.

La Đạc tiến lên phía trước ba bước, đi liền phía sau là người cầm khay đựng ống tên. Ngay khi La Đạc vươn tay, lấy mũi tên với lông đuôi đỏ au như máu, một con rắn bất ngờ từ trong ống tre lao ra, chớp mắt đã lao tới ngoạm chặt lấy tay y. Cả thao trường sững sờ. Liền đấy người đứng bên cạnh tuốt kiếm, một đường chặt con rắn làm đôi, máu bắn thành vệt dài trên nền đất. Xung quanh nhốn nháo, binh lính chen dần lên phía trước để nhìn rõ sự vụ xảy ra. Người tên La Đạc kia ban đầu trông có vẻ không hề hấn gì nhưng rất nhanh, y lảo đảo rồi ngã vật ra đất, khuôn mặt hiện rõ sự đau đớn khôn tả.

"Gọi quân y tới! Mau! Mau lên!" - Tiếng người bên dưới khẩn thiết.

Nơi đây rừng thiêng nước độc, rắn rết chẳng phải là chuyện hiếm hoi gì song nếu khiến cho những chiến binh trở nên gấp gáp như vậy hẳn có nguyên do. Ý niệm duy nhất trong đầu tôi lúc này là người đàn ông kia phải sống. Tôi nhìn quanh, nhanh tay giật lấy ly trà trên tay Lịch Vũ. Hành động thất thố khiến không chỉ y mà cả những người xung quanh sửng sốt. Giờ phút này làm gì có chỗ cho lễ nghi quy tắc? Còn chần chờ chỉ e họ La kia không toàn mạng. Tôi chạy vụt đi trước khi bị ai khác cản lại, trong chớp mắt đã xuống tới thao trường.

"Tất cả tránh ra!" - Tôi thét lớn, đám người thấy thư đồng của Đô chỉ huy sứ liền tự động rẽ sang hai bên. Tôi đặt tách trà bên cạnh, quỳ hẳn xuống, đưa tay lên ngực giữ La Đạc nằm im, nhỏ giọng trấn an - "Đừng sợ, anh có đau không?"

Đạc gật đầu, tôi tiếp lời:

"Nếu cử động mạnh độc sẽ lan nhanh hơn."

Nghe lời tôi Đạc thôi vật vã nhưng cắn môi thật chặt. Trên trán hằn rõ những đường gân xanh. Mái tóc bạc trắng của anh ta ướt rịn mồ hôi. Tôi cúi xuống thấp, cẩn trọng quan sát vết thương. Chỉ nhìn hình dáng để phân biệt các loại rắn, con nào độc con nào không với tôi mà nói quả thực rất khó khăn, dẫu vậy quan sát vết thương rắn để lại nhằm biết đường xử trí thì tôi biết. Với vết thương có hình chữ V mổ từ trên xuống, hai dấu răng còn rất rõ như thế này tôi khẳng định chắc chắn con rắn kia có độc!

"Rắn độc. Rắn độc" -Tôi lẩm nhẩm chỉ đủ để bản thân nghe thấy, bàn tay đặt trên ngực La Đạc cũng run theo.

Giữa tình thế ngàn cân treo sợi tóc, tôi với tay tháo dải khăn đỏ cột trên tóc thay garo(1), cố định ở phía trên vết cắn ngăn độc chảy vào tim. Nếu vẫn còn sống ở thời hiện đại thì chưa chắc tôi đã dám dùng cách này bởi lẽ khi được chuyển tới viện, bác sĩ tháo garô hay chính dây vải cột tóc kia sẽ khiến độc tố sẽ ùa ra, nhanh chóng lan đến tim gây nguy hiểm khôn lường. Đặt garo là biện pháp rủi ro cực lớn. Sơ sẩy chút ít thôi thì rất có thể tôi phải dùng mạng đổi mạng. La Đạc khò khè khó thở, cả tay và chân đều dần dần duỗi thẳng ra. Vết thương hơi sưng nề và bầm tím.

"Mùi lạ quá... Lạ quá." - Đạc cố gắng ra dấu chỉ vào miệng mình. Giọng nói ngắt quãng càng về sau càng không tròn vành rõ chữ.

Miệng anh ta có vị lạ sao? Tôi hốt hoảng chẩn mạch, hỏi thêm:

"Anh có ngứa không?"

La Đạc dường như chẳng thể gắng gượng hơn được nữa, chỉ chớp mắt thay câu trả lời. Tôi lo lắng. Y có dấu hiệu khó nói, yếu chân tay. Hai mắt thì thấy y đã bắt đầu sụp mi, mờ mắt, miệng há không được. Hẳn con rắn kia thuộc họ rắn hổ, rắn hổ cắn sẽ gây ra các triệu chứng về thần kinh mà ở đây Đạc lại có đầy đủ cả.

Lúc này bầu trời phía trên như vừa tối sầm lại, bóng người cao lớn phủ lên phía trước tôi. Tôi ngước mắt, hoá ra là chúa thượng cùng Lịch Vũ vừa vặn đi tới.

"Đam! Ngươi làm gì đấy?"

"Cứu người." - Tôi đáp gọn lỏn, nhanh tay với xuống dưới tháo bỏ thắt lưng và nới lỏng cổ áo của Đạc ra.

"Chờ quân y đến đi."

Dù vừa đến doanh trại song tôi biết rất rõ quân y ở lều ngay gần lều chúa thượng, nơi đó vốn cách xa thao trường. Dù có nhanh cách mấy chăng nữa thì bằng ấy thời gian chỉ e rằng cái mạng của La Đạc sẽ khó mà bảo toàn.

"Không kịp mất." - Tôi chẳng thèm đoái hoài lời Lịch Vũ nói, cẩn trọng dùng hai phần ba ly trà đổ vào vết thương.

"Trà? Sao đổ trà vào? Ngươi biết mình đang làm gì không?" - Tên lính cầm chiêng hốt hoảng hỏi tôi.

Tôi không trả lời mà đúng hơn cũng không có nghĩa vụ phải trả lời. Lúc này ưu tiên trước nhất là người bệnh. Tôi đảo mắt tìm xung quanh. Tôi cần một vận đủ nhọn, đủ sắc. Kiếm? Quá to. Phải vừa vặn để tôi có thể thực hiện hành động có tính chính xác cao, sạch sẽ, gọn gàng.

"A! Chính là nó!" - Tôi reo lên khi thấy con dao chuôi bạc sáng loá giắt trên hông của người mặc áo đỏ. Tôi vươn tay giật lấy. Người đó ngỡ ngàng mất mấy giây rồi theo phản xạ giật lùi lại. Thật may là tôi đã nhanh tay hơn giành được con dao, mau mau chóng chóng rạch rộng vết cắn hình chữ thập (+) trên tay La Đạc.

"Phải thật cẩn thận, cẩn thận..." - Tôi nín thở, niệm thần chú trong lòng. Vết rạch có độ sâu qua da đến cơ chảy máu là được, nếu không lỡ tay mạnh quá sẽ làm đứt dây thần kinh thì coi như người này không tàn cũng phế. Lúc này đám người vây xung quanh cũng thôi xì xào bàn tán, dường như nín thở dõi theo. Cứ mỗi một lúc mũi dao di xuống, da thịt tách làm đôi, máu tứa ra tôi lại nghe tiếng người hít sâu liên tục. Bạch Vỹ đứng bên dường như nhịn không nổi liền tiến lên phía trước, quát:

"Y thuật cổ quái gì, mau đợi quân y đến! Ta chưa thấy ai dùng trà trị rắn cắn cả."

Máu đen rỉ ra, tôi lau mồ hôi trên trán mình, nhẹ giọng:

"Trong trà chứa tanin giúp rửa sạch vết thương và tiêu giải một phần độc tính. Trong trường hợp dùng miệng hút chất độc thì trà sẽ làm sạch khoang miệng."

Dứt lời tôi cúi xuống hút máu độc trên tay La Đạc, nhanh đến mức không ai ở thao trường kịp cản. Máu tươi lọt vào khoang miệng, mùi tanh nồng xộc lên như muốn làm ngạt tất cả các giác quan. Tôi dằn lòng nhịn xuống cảm giác buồn nôn đang ngày một mãnh liệt, ngẩng đầu, nhổ ra một ngụm máu đen.

"Đam, dừng lại, đợi quân y đến!" - Lịch Vũ can ngăn.

Tôi bỏ ngoài tai mấy lời của "chủ nhân" mình, tiếp tục công việc dang dở. Tiễn Phật tiễn đến Tây Thiên. Dù sao cũng đã "nhúng chàm", việc hút độc một lần với mười lần thì có gì khác nhau chứ? Biết vậy tôi chuyên tâm làm việc của mình. Mãi cho tới lần thứ bảy, thứ tám thì máu đen mới ngưng bớt, thay vào đó là máu đỏ tươi được nhổ ra. Thêm mấy bận nữa tôi mới yên tâm dừng lại, quay tìm tách trà nhưng không thấy. Lúc này từ phía sau có người đưa lên một tách trà đầy. Tôi không nghĩ ngợi gì nhanh nhảu nhận lấy, mau mau chóng chóng súc tráng miệng rồi nhổ ra, đưa tay trả cái tách rỗng về rồi lại xem xét một hồi, cúi sát xuống thì thầm:

"Anh tên gì? Có thể nói cho tôi không?"

Người kia đã tỉnh táo hơn chút ít, dùng giọng rất nhỏ đáp lại tôi:

"La... Đạc."

Tôi gật đầu, xác nhận câu trả lời chính xác. Y đã có khả năng nhận thức, tay bắt mạch miệng hỏi thêm:

"Đã đỡ hơn chưa?"

La Đạc môi tím bầm, hai mắt sụp mi từ từ mở ra, gật đầu nhẹ không nói. Vừa vặn một binh lính đưa theo vị quân y già tay xách hộp thuốc rẽ đám đông tiến vào. Tôi nhanh nhảu tóm tắt lại sự việc:

"La Đạc, nam, bị rắn độc cắn, nghi ngờ là rắn hổ. Tạm thời tôi đã rửa qua vết thương và hút chất độc ra, tình hình trước mắt tạm ổn. Nếu trong doanh trại không có sẵn thuốc trị bệnh người có thể sai người tìm cây sắn dây tươi, giã lấy nước uống. Phần bã đem bỏ chung cùng bốn, năm lá sắn dây nữa, giã nát ra rồi lấy đắp vào vết cắn kia."

Vị quân y nhìn tôi nửa hồ nghi nửa sửng sốt. Tôi toan đứng dậy để ông thế chỗ thì đột nhiên thấy toàn thân nôn nao khó thở, hai mí nặng trĩu không mở ra được. Lúc này chân trái đột ngột khuỵ xuống, cả người như vừa bị bỏ lên đu quay xoay liên tiếp mười ngàn năm trăm vòng, cứ thế đổ rạp. Tôi ngã lăn ra đất, trước lúc lịm đi chỉ mơ hồ thấy người phía sau lưng vẫn đang cầm tách trà ban nãy. Lúc này bộ não nhỏ bé của tôi bỗng dưng xuất hiện một câu thoại kinh điển trong phim Tàu. Tôi mấp máy môi:

"Tiểu nhị, dâng trà".

Liền ngay sau đó tôi lịm hẳn đi. Bóng hình "tiểu nhị" kia sừng sững trước mắt duy chỉ có điều y phục sức vô cùng tráng lệ, hơn nữa còn là màu đỏ viền đen.

Chú thích:

(1)  ba quân: ba đạo quân hoặc ba cánh quân lớn (tiền quân, trung quân và hậu quân, hoặc tả quân, trung quân và hữu quân); chỉ tất cả binh sĩ dưới quyền chỉ huy của một viên tướng, nói chung.

(2) uy vũ: (威武) vẻ mạnh mẽ đáng nể sợ.

(3) già khằn: (Phương ngữ) già đến mức người như khô tóp đi (hàm ý chê).

(4)  garo: là biện pháp cầm máu tạm thời bằng dây cao su hoặc dây vải xoắn chặt vào đoạn chi nhằm làm ngừng lưu thông máu từ phía trên xuống phía dưới của chi.