Lời Nguyền Lỗ Ban

Lời Nguyền Lỗ Ban - Quyển 5 Chương 13: Vô hình sát




Mưa đã tạnh, nhưng nước mắt lại đổ xuống chan hoà. Sau khi đã được giải thoát và thả lỏng hoàn toàn, chính là lúc cảm xúc bộc phát. Trong cơn đau buồn, có quá nhiều thứ đang vùn vụt chạy qua trí não Lỗ Thiên Liễu, có người, có việc, có quá khứ, có hiện tại. Cha không còn nữa, nhà cũng mất rồi, bây giờ cô biết đi đâu, về đâu?

Khi Quan Ngũ Lang bò được tới bên cạnh Lỗ Thiên Liễu, cô đang đứng trên một tảng đá bằng phẳng nhô cao, đưa đôi mắt đẫm nước nhìn như hút về một đỉnh núi phía tây nam. Trên đỉnh núi có một cây liễu, cành dày lá mượt, trơ trọi một mình đang phất phơ theo gió.

-Đi đâu đây? – Quan Ngũ Lang hỏi.

Có lẽ... - Lỗ Thiên Liễu chậm rãi đưa cánh tay lên, chỉ về một hướng – Có lẽ em nên đi về nơi đó! Em đã đến từ nơi đó!

o O o

Mưa đêm lại rào rào đổ xuống, khiến thị trấn lúp xúp những ngôi nhà ngói đen tường trắng trong thung lũng Ngộ Chân chìm khuất trong bóng đêm đen đặc và hỗn độn. Nhưng ánh mắt Lỗ Thiên Liễu vẫn rừng rực sáng, dòng tư duy vẫn hết sức mạch lạc.

Khảm diện cối đá ở đầu thị trấn không thấy đâu nữa, thay vào đó là một lão già đầu hói nét mặt hiền từ. Song áp lực vô hình ép tới từ phía lão già còn nặng nề hơn nhiều so với khúc cối đá khổng lồ khi trước.

-Ha ha! Con nhóc kia, khỏi cần kiếm chuyện che mắt ta nữa! Là ta đã mở tấm chặn cối xay nước, ngươi mới thoát khỏi cối xay ma. Không có đồng xu bạc của ta, làm sao ngươi có thể thoát khỏi con đường chia bốn xẻ năm? Còn nữa, tại ngõ loanh quanh, khảm diện đối hợp Sông chảy không ngừng, cầu ván xoay ba đoạn, quỷ anh trên tám mươi tư cột cờ, nếu không nhờ ta tháo dây phá lẫy, có khảm diện nào ngươi vượt qua nổi không? Vì vậy trước mặt chân nhân đừng nói láo, mau đưa vật đó ra đây! – Lão đầu hói có vẻ rất lắm lời.

-Ồ, cối xay ma! - Lỗ Thiên Liễu đã hiểu. Đối phương biết rõ chỗ khuyết của khảm diện Rãnh cối kép, vì vậy đã thiết kế thêm một khảm nối liền, khiến cho những người may mắn thoát khỏi Rãnh cối kép lại phải lao đầu vào tử địa, chui vào trong chiếc cối xay nước chuyên dùng để xay người. Mâm cối vừa quay, cơ thể sẽ bị nghiền nát như tương. Cửa cối mở ra, các mảnh cơ thể sẽ bị nước cuốn phăng đi, chỉ còn lại lớp mỡ người dính lại trên mặt đường.

-Ông quả là người tốt! Sau khi trở về tôi sẽ mang đại lễ tới hậu tạ!

-Thứ mà ngươi đã lấy được chính là đại lễ, đưa nó cho ta là được! – Lão già rất cương quyết.

-Ồ, lúc ở trong đó tôi đã ngắt được một cành hoa, ông có lấy không? - Lỗ Thiên Liễu gỡ lấy cành hoa cài trên búi tóc xuống, đưa cho lão già. Trong mắt lão bỗng chớp lên một tia hung ác như loài rắn độc, đây chính là ánh mắt mà cô đã cảm giác thấy khi ở trong khe đá.

-Nếu ngươi chưa lấy được vật đó, chắc chắn ngươi sẽ không vội vã bỏ chạy. Nhưng nếu không đưa nó cho ta, ngươi sẽ không thể chạy thoát! – Lão già nói.

-Ta sẽ đưa cô xông ra! – Chu thiên sư đang đứng cạnh Lỗ Thiên Liễu lập tức rút kiếm lao về phía lão già.

Lỗ Thiên Liễu cắm lại cành hoa lên búi tóc. Cô không đợi Chu thiên sư mở con đường máu, mà chớp cơ hội quay người chạy ngược trở lại. Cô muốn tìm ra một con đường khác để thoát khỏi thị trấn. Vì trong bố cục của thị trấn này, nơi không có đường chưa chắc đã là đường chết.

Thực ra lúc nãy, khi đi qua lối rẽ chia bốn xẻ năm, Lỗ Thiên Liễu đã nhận ra sự khác biệt giữa các mái nhà. Trên nóc một ngôi nhà ở đó có thêm hai cây xà bắc ngang, mái hiên có đầu mèo[13], chốt hình chim cắt ngược cố định. Kiểu mái nhà như vậy chịu tải tốt, ngói không bị trượt xuống, rất có thể là con đường sống ngầm ẩn danh cho đối phương đi lại.

Lỗ Thiên Liễu đã phán đoán chính xác, trên những mái nhà này quả thực có đường sống. Khi cô tiến vào trong trấn, lũ quỷ anh đã ngồi chồm hỗm như thú nóc trên chính những nóc nhà như thế để nhìn cô. Nhưng lúc này, cô không thể đi theo con đường đó được nữa, vì có hai kẻ đã đứng đó chặn đường, hai kẻ đã từng suýt chút nữa giết chết cô.

Trên nóc nhà có một kẻ cầm ô đang đứng sừng sững. Khi Lỗ Thiên Liễu tìm cách thoát khỏi vách Quỷ anh, cô đã phát hiện ra kẻ bị bóng ô che khuất nửa thân người kia hoàn toàn không có phần đầu. Cũng chính vì thế mà cô đã được một phen khiếp sợ đến hoảng loạn tinh thần, nỗi khiếp sợ ấy còn kinh khủng hơn nhiều so với cú tấn công thực tế. Về sau, kẻ đó rõ ràng đã bị dòng nước xiết cuốn trôi, nhưng tại sao lúc này lại xuất hiện ở đây? Kẻ đó chắc hẳn là ma quỷ chứ không phải con người.

Kẻ đứng chặn trên đường phố chính là gã béo đen đã đánh lén Lỗ Thiên Liễu một chưởng. Khí thế của hắn vững vàng như núi, ngay cả ánh nhìn cũng như những nhát búa nặng nề đập thẳng vào đối phương. Thật khó tưởng tượng gã lại có thể tung ra những cú tấn công thần tốc như chớp xẹt.

Lỗ Thiên Liễu vừa bước chậm lại, đã cảm thấy làn khí của hai kẻ kia vô cùng rối loạn. Thật kỳ lạ, dường như bọn họ còn căng thẳng hơn cả bản thân cô.

Đúng vậy! Một người đã bị chính tay mình giết chết giờ lại đột ngột xuất hiện ngay trước mắt không một vết thương, hỏi sao gã béo đen không căng thẳng. Sự tự tin của gã đã tan vỡ hoàn toàn. Kẻ cầm ô còn khiếp sợ hơn nữa, vì cô gái kia ngay cả vách Quỷ anh cũng không làm gì nổi.

-Liễu Nhi đừng sợ, chúng ta đến đây! – Là giọng của Lỗ Thịnh Nghĩa. Ông dẫn theo Quan Ngũ Lang, Du Hữu Thích đang lao đến trên đường phố.

Bỗng một bóng đen phóng vụt qua không trung, một giọng nói khác phát lên từ ngã tư đường:

-Này, người anh em họ Du, nhớ trả rượu cho ta đấy nhé! Dám dùng rượu của ta để tắm cho lũ quỷ oắt con, tiếc đứt cả ruột! – Chính là con sáo mắt đỏ và Thuỷ Du Bạo, phía sau còn có Chúc Tiết Cao. Họ không thể vượt qua khe nước chảy xiết, nên đã tìm đường vòng để trở ra.

-Cái thứ đó mà gọi là rượu à? Chua loét y như giấm! Lúc nào về tôi sẽ tặng ông cả một hũ giấm Trấn Giang, tha hồ mà tắm. – Du Hữu Thích nói.

-Rượu của ta dù có là giấm, thì giấm Trấn Giang cũng còn lâu mới sánh được. Rượu ủ từ nhuỵ hoa quỳnh cho thêm giấm hoa quả, xác thối gặp phải sẽ khô, xác khô gặp phải sẽ tan, nếu không làm sao đuổi được lũ quỷ ranh con kia! - Thuỷ Du Bạo vội phản bác.

-Đó là nhờ vào cái ống thổi của cậu Chúc, không thì thứ rượu pha giấm của ông cũng chẳng thể phun qua khe nước được!

Đúng vào lúc đó, Chu thiên sư và lão già hói đầu cũng đuổi kịp đến sau lưng Lỗ Thiên Liễu. Hai người đứng hai bên tạo thành thế gọng kìm, cách Lỗ Thiên Liễu khoảng mười bước chân. Lỗ Thiên Liễu cảm thấy rất lạ lùng, bọn họ không giao tranh kịch liệt như cô tưởng, ngược lại còn kết bè chạy đến bao vây cô, chẳng lẽ cô quan trọng đến vậy hay sao?

-Cô Liễu, đưa thứ đó cho ta, ta sẽ đưa cô ra! - Lời nói và dáng vẻ của Chu thiên sư vẫn hết sức chân thành.

-Không ai được đi hết, trừ phi giao lại nó cho ta! – Lão hói mắt loé hung quang.

-Đừng nghe lời bọn họ, hãy đi theo ta! - Thuỷ Du Bạo lắc người một cái, chớp mắt đã lướt qua gã béo đen, đứng ở vị trí cách Lỗ Thiên Liễu khoảng mười bước chân.

Ba lão già với phong thái hoàn toàn trái ngược đang tạo thành một hình tam giác vây Lỗ Thiên Liễu vào giữa.

Con sáo mắt đỏ lượn hai vòng trên đầu, rồi nhẹ nhàng đáp xuống vai Thuỷ Du Bạo, không ngừng lắc lư cần cổ, vẻ vô cùng cảnh giác với mọi động tĩnh xung quanh.

-Đừng theo lão ta, kẻ này nguồn gốc mập mờ, không phải yêu ma cũng là phường trộm cướp! – Chu thiên sư đang ám chỉ Thuỷ Du Bạo.

-Dám phỉ báng ta à? Lệnh bài thiên sư ta mang đến chẳng lẽ lại hà tiện như bài vị tổ tông nhà ngươi... - Thuỷ Du Bạo bắt đầu chửi bới Chu thiên sư thậm tệ.

Chu thiên sư không hề mảy may biến sắc trước những lời lẽ ngoa ngoắt của Thuỷ Du Bạo:

-Với thân phận và đạo hạnh của ngươi, đừng tự biến mình thành ra khó coi như thế!

Thuỷ Du Bạo cười lớn, tiếng cười có vẻ lạ lùng:

-Ha ha! Ngươi biết rồi ư? Biết quá nhiều, mạng khó giữ! - Vừa nói, lão vừa lao thẳng về phía Chu thiên sư.

Lỗ Thiên Liễu lập tức cảm nhận thấy một luồng khí vô hình cực kỳ bạo liệt, khiến người ta phải ớn lạnh, tê buốt.

-Đừng ngoan cố nữa, người của ngươi không đến được đâu! – Chu thiên sư không hề hoảng loạn, vẫn đứng yên không nhúc nhích.

-Trong khe Quải Phát ngươi đã cho một đệ tử quay lại lừa phỉnh người của ta đi mất, đúng không?

-Đoán đúng lắm! Đáng tiếc là hôm đó ngươi định đuổi theo nó mà không kịp!

-Nếu không phải gã Hoàng Đại Giải chết tiệt vướng víu chân tay, đứa tiểu yêu của ngươi đừng hòng chạy thoát! - Thuỷ Du Bạo từ từ đứng thẳng người dậy, bỗng chốc hiển lộ một khí độ phi phàm, hoàn toàn không giống lão bếp già lôi thôi hạ tiện lúc trước.

Du Hữu Thích nghe Thuỷ Du Bạo nhắc tới Hoàng Đại Giải, tim bỗng nảy lên một cái. Nhưng hai người họ nói năng mập mờ chưa rõ, mà lúc này lại không thích hợp để hắn xen ngang vặn hỏi đầu đuôi.

-Đúng vậy! Nhưng đệ tử của ta đi rồi, không những chặn được người của ngươi, mà còn dẫn được người của ta đến! – Nói đến đây, giọng điệu của Chu thiên sư có chút nôn nóng, vì theo như tính toán của ông ta, quân tiếp viện đáng lẽ phải đến rồi mới phải.

-Các ngươi coi đây là đâu hả? Chỉ e muốn vào mà không có đường vào, muốn ra mà không còn mạng để ra! – Lão hói cắt ngang, giọng đầy cao ngạo.

-Có đường! Đường vận chuyển đồ, dốc cỏ trăm dặm! - Thuỷ Du Bạo nói.

-Dốc cỏ trăm dặm? - Giọng nói của lão hói rõ ràng không còn vẻ tự tin như lúc trước. Lão hiểu rõ, khi mới xây dựng nơi này, để thuận tiện cho việc vận chuyển đồ vật và nguyên vật liệu, bọn họ đã từng mở một con đường đá nhẵn nhụi men theo sườn núi, rìa đồi. Sau này đường đá hư hỏng, liền rắc hạt cỏ lên trên, mọc thành những dốc cỏ rậm rạp.

Thuỷ Du Bạo chẳng thèm đếm xỉa tới lão hói, mà quay nghiêng người về phía Chu thiên sư:

-Ta không có người, còn ngươi có người, nhưng nếu như ngươi chết, người của ngươi cũng chẳng làm được tích sự gì! – Nói đoạn, Thuỷ Du Bạo lùi về sau một bước, nửa thân đổ nghiêng, hai cánh tay một trước một sau tạo thành thế giương cung. Đó là chiêu thức dốc toàn lực tấn công, một đòn giết địch.

Lão hói đã nhận ra, đây chính là cục diện cò nghêu tranh hùng, ngư ông đắc lợi.

Song thật bất ngờ, Thuỷ Du Bạo bất thình lình thuận theo thế nghiêng của cơ thể nhanh chóng lùi lại phía sau, bộ pháp cực nhanh nhưng vô cùng ổn định, hệt như luồng gió vụt qua.

Lão hói dù gì cũng là một cao thủ hiếm có, trong lúc kinh ngạc tuy chưa kịp xoay chuyển thân hình, nhưng hai tay đã nhanh như chớp đánh về trước mặt Thuỷ Du Bạo.

Tay phải của lão hói đen thui như bánh nướng quét dầu vừng, còn tay trái lại trắng toát như bánh gạo vừa vào lồng hấp. Đây chính là tuyệt kỹ “Âm dương sưu hồn thủ” đã thất truyền trong giang hồ suốt mấy trăm năm nay. “Hữu âm sưu mười tám tầng hồn tán, tả dương sưu chín trùng trời phách tan”, chỉ cần để hai bàn tay bắt hồn đó chạm vào, bất kể xuống mười tám tầng địa ngục hay lên chín tầng trời, cũng đều vô cùng thê thảm.

Thuỷ Du Bạo không hề né tránh, mà quay vụt người lại, đồng thời đánh cánh tay trái đang trong thế giương cung về phía lão hói, giống như muốn xoa lên đỉnh đầu trọc lóc của lão.

Lão hói cũng chẳng thèm né tránh. Lão biết, nếu hai bàn tay của lão không chạm được vào người đối phương, đối phương cũng sẽ không thể chạm được vào người lão. Trừ phi tay của đối phương đột ngột mọc dài ra...

Một tia đỏ chói xẹt ngang cần cổ lão hói. Liền sau đó, cái đầu hói của lão ngật thẳng ra sau, tia đỏ vừa nãy lập tức mở rộng, xoè ra như nan quạt, phun thành một trời mưa máu.

Cánh tay không thể mọc dài ra, song vũ khí lại có thể kéo gần khoảng cách giữa hai con người. Lão hói đối diện với vũ khí giết người mà không né tránh, vì lão không hề nhìn thấy món vũ khí đó.

Trong khoảng không phía trước bàn tay của Thuỷ Du Bạo có một vệt máu đỏ loè, hình dạng giống như mũi kiếm. Máu tươi vừa dính đã rơi, đầu kiếm cũng lập tức biến mất.

Một thanh kiếm vô hình! Không, đúng hơn là một thanh kiếm trong suốt, trong suốt tuyệt đối, đến mức không ai có thể phát giác ra sự tồn tại của nó.

Gã béo đen và kẻ cầm ô không khỏi kinh hoàng trước cảnh tượng trước mắt. Bọn chúng bất giác lùi liền mấy bước, bỏ ngỏ lối đi mà bọn chúng đang chặn giữ.

-Kiếm thuỷ tinh vô hình! – Chu thiên sư bật ra một tiếng kêu khiếp đảm.

-Đúng vậy! Vô hình kinh quỷ thần, thuỷ tinh trừ yêu ma! - Thuỷ Du Bạo không những khí độ khác hẳn, ngay cả ngữ khí cũng trở nên lẫm liệt uy nghiêm.

-Rốt cuộc ngươi đã làm gì chưởng giáo thiên sư? Bảo vật trấn giáo của núi Long Hổ tại sao lại ở trong tay ngươi? – Chu thiên sư tuy hết sức hoang mang nghi hoặc, nhưng vẫn không tỏ ra nóng vội.

-Ha ha! Thì ra ngươi vẫn chưa biết tất cả. Có trách chỉ trách ngươi mang theo tài nghệ gia nhập Thiên Sư giáo đã bao năm nay, nhưng chỉ thích ở lì trong Duyệt Vi đường tra cứu sách vở, tìm kiếm manh mối. Nếu như ngươi tiếp xúc nhiều hơn với các đạo pháp hành thuật, hẳn cũng không đến nỗi ngay cả chiêu Xúc hình hoán hồn cũng không hiểu! - Lời lẽ của Thuỷ Du Bạo lúc này càng bộc lộ được uy thế của bậc đại tông sư.

-“Xúc hình hoán hồn”! A, ta biết ngươi là ai rồi! Thảo nào! – Chu thiên sư lập tức tỉnh ngộ.

“Xúc hình hoán hồn” là chiêu thức mà các thiên sư trên núi Long Hổ dùng để giải cứu người bị ma nhập quỷ ám, tức là dùng viên thuốc xúc hình đơn để cải trang, khiến bản thân biến thành hình dạng của người bị ma nhập, hơn nữa phong thái, động tác, giọng nói cũng đều mô phỏng y hệt, không gì không giống. Sau đó sẽ ngủ cùng với người bị ma ám, dụ cho ma quỷ nhập vào cơ thể thiên sư, rồi phong kín nó ở bên trong, dùng nội hoả đan khí để huỷ diệt nó.

Xúc hình đơn do Bách biến Hiên Hiên chủ Tiền Bách Tướng ở Động Đình truyền lại cho núi Long Hổ vào đời Nguyên, kỹ xảo đơn giản dễ sử dụng, trình độ hoá trang có thể gây đảo lộn thật giả. Còn về bắt chước thần thái giọng nói, mặc dù cũng có bí quyết được lưu truyền, nhưng chủ yếu vẫn phải nhờ vào tài năng thiên phú.

Kỹ xảo cải trang, bắt chước của lão Thuỷ Du Bạo giả đã đến trình độ thượng thừa, ngay đến Chu thiên sư cũng không phát hiện ra một mảy may sơ hở. Trên núi Long Hổ ai mới có được bản lĩnh thần kỳ đó? Một tia sáng bỗng xẹt ngang trí não Lỗ Thiên Liễu. Nhìn vào hình dáng, phong độ và bản lĩnh của lão Thuỷ Du Bạo giả danh kia, dường như rất giống chưởng giáo thiên sư của Thiên Sư giáo.

Nghi ngờ của Lỗ Thiên Liễu nhanh chóng được chứng thực. Lão Thuỷ Du Bạo mạo danh đã lôi ra một bình rượu, đổ một ít lên mặt rồi xoa xoa vài cái, lập tức râu ria đen nhánh, nếp nhăn giãn ra, ngay cả khuôn mặt bì bì cũng trở lại xương xương, khí chất tiên linh đã hoàn toàn hiển lộ, quả nhiên là vị chưởng giáo thiên sư tiên phong đạo cốt.

Không những khuôn mặt thay đổi, mà giọng nói cũng hoàn toàn đổi khác:

-Kỳ thực ngay sau khi ngươi lên núi Long Hổ, ta đã phát thiếp thiên sư để điều tra nguồn gốc của ngươi, kết quả là gốc gác của ngươi rất sạch sẽ, không hề dính một vết đen. Có câu càng giấu càng lộ, càng là những kẻ như thế lại càng đáng nghi. Giang hồ có câu “thân mang tuyệt kỹ, xuất xứ hư vô, hẳn có mưu mô”, quả thực rất chí lý!

-Vì vậy Thiên Sư giáo mới cảnh giác với ta, khiến ta không thể tìm ra thứ gì đáng giá trong Duyệt Vi đường, tuyệt đối không cho ta có cơ hội chạm vào những thứ giống như cái Bát quái gỗ mà ngươi mang đến? – Chu thiên sư lúc này mới bừng tỉnh.

-Những kẻ đáng ngờ trong giáo không chỉ có mình ngươi, cảnh giác cũng không chỉ với mình ngươi!

-Tấm lụa vàng mà con bé họ Lỗ kia mang đến, ngươi đã hiểu được hàm nghĩa của mười hai con chữ, còn chia bọn ta làm tám lộ bắt đi tìm kiếm, chẳng qua là muốn đẩy ta đi, để ngươi rảnh tay sắp đặt hành sự, có phải không?

-Cũng chưa hoàn toàn đúng! Hàm nghĩa trong đó ta cũng hiểu được ít nhiều, song vẫn chưa thể hoàn toàn thông suốt. Không phải ta muốn đẩy ngươi đi, mà là muốn đẩy các ngươi đi. Có điều ta cũng không ngờ ngươi lại quay về nhanh như vậy, nếu không phải ngộ tính cao, hẳn là đã được cao nhân chỉ điểm!

Chu thiên sư nhớ lại, những lộ được phái đi đều là những môn nhân thường ngày rất được chưởng giáo thiên sư coi trọng, trong đó có cả ông ta. Thật không thể ngờ được rằng tất cả bọn họ đều là đối tượng mà chưởng giáo thiên sư cảnh giác. Chu thiên sư thầm ớn lạnh trong lòng. Tâm địa và dụng ý sâu xa của chưởng giáo thiên sư quả thực thâm trầm đáng sợ.

-Chưởng giáo thiên sư đã biết rõ chân tướng, vậy tại sao không đến thẳng đây đoạt lấy báu vật, mà lại đến Thái Hồ đợi chúng tôi? - Lỗ Thiên Liễu cảm thấy sự việc vô cùng khó hiểu, liền chen ngang một câu.

-Tất cả mọi chân tướng, mọi manh mối đều là những mảnh vỡ rời rạc. Cũng giống như các hạt rời trên tràng hạt, cần phải có một sợi dây để xâu chuỗi chúng lại, mà sợi dây này chỉ có nhà họ Lỗ các người mới có! - Chưởng giáo thiên sư quay qua nói với Lỗ Thiên Liễu, khuôn mặt vẫn toát lên vẻ phúc hậu nhân từ.

-Thì ra là vậy! Bây giờ thì ta đã hiểu! – Chu thiên sư thốt lên đầy cảm khái.

-Ngươi hiểu ra thì đã quá muộn rồi. Nói thực, về gốc gác của ngươi, ban đầu ta cũng không thể tìm ra. Nhưng ngươi cũng quá hớ hênh, thậm chí cả họ gốc cũng không thèm đổi. Chính họ Chu và đạo pháp độc đáo của ngươi đã khiến ta nhớ đến một kỳ nhân mấy trăm năm về trước: phò Minh hai tản tiên, Lưu Cơ và Chu Điên. Lưu Cơ phò tá họ Chu đến cuối đời, công đức viên mãn, còn Chu Điên lại nửa đường rút lui, nói rằng muốn ẩn dật tại Lư Sơn, sau này hoàng đế nhà Chu nhiều lần phái người đi tìm nhưng không thấy.

-Ông ta biết bí mật họ Chu nhờ bảo bối đoạt thiên hạ, nên không muốn làm trái ý trời? - Lỗ Thiên Liễu lại xen vào một câu.

-Trước đây ta cũng nghĩ như vậy, nhưng họ Chu kia lại tìm đến, chứng tỏ chuyện này không hoàn toàn chính xác.

Chú thích

[13] Trong kiến trúc dân gian, ở hai đầu của diềm mái hiên thường gắn hai viên ngói có tạo hình đặc biệt như đầu mèo, đầu thú để trừ tà, nên gọi hai đầu diềm mái hiên là đầu mèo.