Mùng mười tháng ba, Trương Nguyên biết tin Liêu Đông Kinh lược Dương Hạo quyết định khởi hành đại quân vào mùng năm tháng ba, đến chiều ngày mười lăm tháng ba lại biết bốn lộ đại quân bốn ngày trước phụng mệnh đã ra biên giới tấn công Hách Đồ A Lạp. Liêu Đông cách kinh thành cả ngàn dặm, quân tình truyền đến rất chậm, Trương Nguyên nghĩ bụng: "Có lẽ tin tức Đỗ Tùng binh bại Tát Nhĩ Hử lúc này đang theo khoái mã cấp báo đến kinh thành."

Thời cuộc như thế khiến Trương Nguyên rất khó lạc quan, tuy hắn đã bỏ bao công sức vì lần quyết chiến này quyết định vận mệnh Đại Minh. Hắn kết giao với Đỗ Tùng, Dương Hạo, ngàn dặm xa xôi đi sứ Triều Tiên làm thất bại âm mưu tù trưởng Nô, lại in nhật kí để thế nhân hiểu thế cục Liêu Đông, tránh việc mù quáng, hắn còn chuẩn bị mời người Tây Dương từ Macao đến trợ giúp đúc hỏa khí...

Nhưng bất kể Trương Nguyên cố gắng như thế nào, hắn dù sao cũng chỉ là một nhàn quan lục phẩm, không có năng lực đối với triều đình quyết sách. So với chủ trương ổn thủ phản kích của hắn, Phương Tòng Triết lại làm như gian kế tranh đảng, trong kinh dư luận cũng có dị nghị rằng hắn hèn nhát sợ chiến. Tuyệt đại đa số kinh thành sĩ thứ cho rằng Thiên triều đại binh vừa ra, tù trưởng Nô chắc chắn bị chém đầu hoặc chạy tán loạn, tháng trước Dương Hạo hoãn lại ngày xuất binh đã bị quan viên buộc tội, bị ngu dân khắp phố trách mắng.

Trương Nguyên hiểu rất rõ chính mình kinh nghiệm còn ít, trong tam đảng cầm quyền ở triều Vạn Lịch hắn khó làm gì được, chỉ có điều nếu không thể cứu vãn đại bại ở Tát Nhĩ Hử, về sau thời cuộc sẽ gian nan khôn cùng. Sau khi tân quân thượng vị, hắn dù có thể thuận lợi ở địa vị cao, nhưng trong tình hình loạn trong giặc ngoài như thế há chẳng phải phải sứt đầu mẻ trán cúc cung tận tụy hay sao!

Hoàng hôn cuối xuân, Trương Nguyên trở lại ngõ Lý Các Lão, chỉ thấy Mục Chân Chân đang dắt tiểu Minh Khiêm vừa biết tập tễnh đi tiến đến, Mục Chân Chân hỏi: - Thiếu gia, có tin tức của Liêu Đông không?

Mấy ngày nay Trương Nguyên từ Chiêm Sự phủ tán nha trở về, câu đầu tiên của Mục Chân Chân là hỏi việc này. Nàng quan tâm đến an nguy của phụ thân Mục Kính Nham, hơn nữa mấy ngày nay Trương Nguyên cũng mang tâm tình nặng nề, điều này càng làm cho Mục Chân Chân lo lắng.

Trương Nguyên ôm con bẹo má, cười đáp: - Chưa có tin báo chiến truyền về, hai ngày nay hẳn là sẽ có tin.

Tiểu Hồng Tiệm gần hai tuổi cũng bước đến, giơ tay nói:

• Cha, hài nhi cũng muốn bế.

Trương Nguyên cười đặt Minh Khiêm xuống, bế Hồng Tiệm rồi bẹo má vài cái. Đứa bé cười khanh khách, tiểu Minh Khiêm cũng cười theo.

Tiếng cười vô tư của trẻ con vang khắp tứ hợp viện, tâm tình Trương Nguyên cũng thoải mái hơn, thầm nghĩ: "Mình đến cuối đời Minh không phải để xem kịch, sao có thể không làm gì được. Bướm bên sông Amazon mà chắp cánh thì Bắc Mĩ sẽ có lốc xoáy, thế cục Tát Nhĩ Hử chắc chắn sẽ thay đổi."

....

Ngày mười lăm tháng mười, Liêu Đông truyền đến tin chiến thắng: Đông lộ Lưu Diên và Triều Tiên liên quân thế như chẻ tre, trực tiếp bức hang ổ kiến Nô ở đồi Sào Hoành, thu hoạch ba trăm thủ cấp kiến Nô.

Tin tức truyền ra, trong kinh sĩ thứ đều vui mừng khôn xiết, có dân chúng đốt pháo chúc mừng, cho rằng ngày phá Hách Đồ A Lạp sắp tới. Ngày xưa Nhạc Vũ Mục không thể đánh đổ Hoàng Long (thành nước Kim) trở thành mối hận thiên cổ, hôm nay thiên tử thánh minh, tướng sĩ quên mình, kiến Nô sớm muộn cũng diệt vong, từ nay về sau thiên hạ thái bình.

Nhưng đến ngày mười bảy, Liêu Đông tuần phủ Chu Vĩnh Xuân báo: Phủ Thuận lộ Đỗ Tùng ở Tát Nhĩ Hử đụng độ năm vạn bộ kỵ giặc đông, chiến đấu kịch liệt một đêm, Kế Liêu tổng binh Triệu Mộng Lân tử trận.

Chiến báo này khiến Binh bộ chư quan khiếp sợ, Binh bộ Thượng thư Hoàng Gia Thiện cấp báo nội các, Phương Tòng Triết kinh ngạc trợn mắt há mồm, nhất thời không biết nên làm thế nào bẩm báo Vạn Lịch Hoàng đế!

Nhưng một chiến báo khác trong cùng ngày lại khiến cho Phương Tòng Triết và Hoàng Gia Thiện kinh nghi bất định, chiến báo này là do Liêu Đông tuần án Ngự Sử Trần Vương Đình trình báo. Trần Vương Đình báo hai lộ đại quân của Đỗ Tùng và Mã Lâm ở Tát Nhĩ Hử đánh bại năm vạn bộ kỵ kiến Nô, trảm hơn sáu ngàn thủ cấp, tù trưởng Nô dẫn quân chạy về Hách Đồ A Lạp.

Đám người Phương Tòng Triết và Hoàng Gia Thiện ngơ ngác nhìn nhau, không biết nên tin ai. Hoàng Gia Thiện biết lúc này chiến báo đều được truyền đến bằng trinh kỵ ở tiền phương, tin chiến báo xác thực phải do giám quân trình báo Binh bộ. Nhưng hiện tại giám quân Trương Thuyên trực thuộc Đỗ Tùng, giám quân Phan Tông Nhan trực thuộc Mã Lâm cũng không có chiến báo trình lên, với lại hơn sáu ngàn thủ cấp kiến Nô và Kế Liêu cùng tin tổng binh Triệu Mộng Lân tử trận hoàn toàn là hai cực đoan, làm thế nào bẩm lên Hoàng đế đây?

Chập tối hôm đó, Trương Nguyên từ xã đảng Kỳ Thừa Tùng biết được hai tin đại thắng đại bại. Kỳ Thừa Tùng thỉnh Trương Nguyên phán đoán chiến báo đầu nào xác thực hơn, Trương Nguyên nửa vui nửa buồn, nói: - Nếu ta đoán không lầm, đây đều là tình hình thực tế, tù trưởng Nô triệu tập quân bát kỳ chủ lực chuyên tấn công lộ quân Phủ Thuận Đỗ tổng Binh, âm mưu một kích đánh tan Phủ Thuận lộ quân. Sau đó lợi dụng sự nhanh nhẹn của tinh nhuệ kỵ binh một người song mã, sau khi đánh bại lộ quân Phủ Thuận thì sẽ lên bắc chặn đánh Khai Nguyên binh mã, ở đông lộ thì lấy du kỵ tập kích, phòng ngừa Lưu Tổng binh và Triều Tiên liên quân nhanh chóng tiến sát Hách Đồ A Lạp, lão Nô suy tính tập trung binh lực tiêu diệt từng bộ phận. Chu tuần phủ báo cáo tình hình tổn thất nghiêm trọng của lộ quân Phủ Thuận khi bị quân kiến Nô phục kích, nhưng Đỗ tổng Binh lãnh binh khổ chiến, cầm cự đến khi Khai Nguyên Mã Tổng binh gấp rút tiếp viện, thay đổi chiến cuộc, cho nên mới có chiến báo của Trần tuần án. Về phần nói đánh bại năm vạn bộ kỵ kiến Nô, trảm sáu ngàn thủ cấp, chỉ sợ là có phần khoa trương.

Quân Minh biên tướng khoa trương quân công là chuyện thường xảy ra, có trường hợp thậm chí giết người lương thiện để lập công giả. Trương Nguyên không cho rằng dựa vào Khai Nguyên quân tiếp viện mà có thể chuyển bại thành thắng, hắn không suy xét đến Nô Nhĩ Cáp Xích sẽ vứt bỏ giới binh lính trên núi Giới Phiên.

Kỳ Thừa Tùng và Trương Nguyên quan hệ rất thân, nhiều lần cùng Trương Nguyên bàn luận Liêu Đông thế cục. Trương Nguyên luận về Liêu sự ứng nghiệm như thần, Kỳ Thừa Tùng rất khâm phục, lúc này nghe xong phân tích của hắn, cảm thấy rất có lý. Sớm hôm sau y đến Binh bộ tọa nha, cùng Binh bộ lang trung Trương Hạc Minh nhắc đến kiến giải của Trương Nguyên về chiến cuộc Liêu Đông. Trương Hạc Minh là phòng sư khi Trương Nguyên thi hội.

Khi Kỳ Thừa Tùng và Trương Hạc Minh đang nghị luận, chưởng Binh bộ sự Tả Thị lang Hoàng Gia Thiện mệnh cho tiểu quan lại triệu tập quan viên từ chủ sự trở lên đến đại đường nghị sự, nói có chiến báo Liêu Đông mới nhất truyền đến.

Phần chiến báo này dùng ấn ký của Liêu Đông kinh lược, đây là chiến báo quyền uy nhất, Dương Hạo hướng Binh bộ bẩm báo tường tận tình hình đại chiến Tát Nhĩ Hử, kèm theo tình hình chiến đấu và thống kê thương vong của hai vị giám quân Trương Thuyên và Phan Tông Nhan. Quân Phủ Thuận lộ Đỗ Tùng: chết sáu ngàn tám trăm mười chín người, bị thương ba nghìn bảy trăm bốn mươi mốt người; quân Khai Nguyên Mã Lâm: chết tám trăm lẻ chín người, bị thương ba trăm hai mươi người; Bắc quan Diệp Hách: chết bốn trăm tám mươi người, bị thương hai trăm mười hai người; thu hoạch sáu ngàn một trăm bảy mươi chín thủ cấp của giặc đông, đả thương vô số giặc đông.

Chiến báo của Dương Hạo và báo cáo của hai lộ giám quan tây, bắc đều là về cuộc chiến ở Tát Nhĩ Hử từ ngày mười một đến ngày mười hai tháng ba. Khi đề cập đến quân nam lộ Hàn Nguyên Thiện, đông lộ Lưu Diên và Triều Tiên liên quân, Dương Hạo chỉ nói đã lệnh cho quân hai lộ đông, nam hoả tốc tiến công Hách Đồ A Lạp, tình hình chiến đấu cụ thể không rõ.

Trong báo cáo, Phủ Thuận lộ giám quân Trương Thuyên còn nhắc tới Bách hộ Mục Kính Nham và Tổng kỳ Chu Khánh Hổ liều chết phá vây đến Khai Nguyên quân cầu viện, đệ trình Binh bộ ban thưởng.

Chiều hôm đó, Trương Nguyên biết được chiến báo Liêu Đông. Hắn hạ quyết tâm, chỉ cần Nô Nhĩ Cáp Xích không thể toàn diệt lộ quân Đỗ Tùng, vậy gã không thể thong dong phục kích mấy lộ quân Minh khác, cục diện thảm bại của quân Minh ở Tát Nhĩ Hử trong lịch sử đã thay đổi.

Mục Chân Chân biết phụ thân Mục Kính Nham lập công, nàng vui mừng đến rơi nước mắt, Minh Khiêm chưa đầy một tuổi thấy mẫu thân khóc, không rõ xảy ra chuyện gì đáng sợ, cũng oa oa khóc lớn lên. Mục Chân Chân khẩn trương ôm lấy đứa bé dỗ dành: - Mẹ đang vui, ông ngoại con lập quân công rồi, con xem, mẹ cười rồi.

Tiểu Minh Khiêm nghiêm túc nhìn mẫu thân, lại quay đầu nhìn Trương Nguyên, đứa bé kháu khỉnh phá ra cười.

.....

Đối với chiến báo của Dương Hạo về Tát Nhĩ Hử, trong triều ý kiến không đồng nhất. Có không ít quan viên cho rằng Đỗ Tùng tổn binh hao tướng thì phải luận tội, lộ quân Phủ Thuận thương vong gần nửa, quan quân từ Phó trấn, Tham, Du, Đô ti, Thông phán, Thủ bị, Trung quân, Thiên tổng trở lên bỏ mình mười bảy người. Đây chẳng phải là thảm bại sao, ở triều đình ngồi cao này, theo quan viên nói bốc phét, quân bát kỳ thấy Thiên triều đại binh đã đến thì sẽ chạy trối chết, Đỗ Tùng lại tổn thất thảm trọng như thế, chẳng lẽ không phải vô năng. Binh khoa cấp sự trung Triệu Hưng Bang liền buộc tội Đỗ Tùng: "Bảo thủ cố chấp, binh tướng không tập, trí không thể liệu địch, mưu không thể ngự chúng, đến nỗi tổn binh hao tướng."