Bên trong căn nhà của họ Nguyễn, A Tú đang làm giỗ đầu cho người chồng Nguyễn Văn Thiên của mình . Mọi người lúc này đã ăn uống vui vẻ no nê cả rồi, đang bàn đến chuyện cái tên hộ vệ của làng là hộ vệ thật hay là lừa đảo . Mọi người đứng trước hai luồng suy nghĩ khác nhau, A Tú thì cam đoan rằng hộ vệ kia là thật, còn người đàn ông lớn tuổi trong làng lại nghi ngờ đó là lừa đảo. Một người trong làng mở lời đề nghị.

- " Nguyễn phu nhân, nếu như phu nhân tin đó là thật, vậy tại sao chúng ta không thử vào trấn để kiểm tra? Bây giờ trưởng làng cùng vài người vào trấn yết kiến trưởng trấn đại nhân, thứ nhất là cung kính cảm tạ, thứ hai là hỏi về vị hộ vệ ấy. Ta nghĩ lúc đó chân tướng sẽ rõ ràng, phu nhân thấy như vậy có được không ? Lúc ấy, nếu như hắn là thật thì tốt, nhưng nếu như hắn là giả thì chúng ta có thể đuổi hắn đi ngay lập tức"

Lời đề nghị này thật sự rất hay, ai nấy cũng đều cảm thấy có lý, nhưng A Tú thì không. A Tú thoáng hoảng sợ trong lòng, có chút gì đó lo lắng, nàng ta cười gượng mà lắc đầu .

- "mọi người quá lo xa rồi, không cần kiểm chứng đâu. Ta đã tận mắt chứng kiến thấy mọi chuyện, chắc chắn ngày ấy là hộ vệ thật, xin mọi người đừng nghi ngờ ngài ấy nữa"

Không hiểu rằng sự chắc chắn ấy đến từ đâu? Tất cả mọi người nhìn vào thái độ của A Tú như vậy thì cảm giác không vui, còn trưởng làng thì thoáng lắc đầu buồn phiền . Tại sao A Tú lại cố chấp như vậy? Có đi kiểm tra một chút cho chắc chắn thì có phiền hà gì đâu? Trong giây phút tất cả đều im lặng, chẳng ai nói với ai câu gì khiến cho không khí tự nhiên tĩnh lặng đến lạ lùng.

Con người ta sống trên đời này có rất nhiều thứ giống nhau gọi là bản năng, và bản năng của con người không phải cái gì cũng có lợi. Mỗi người mỗi tính, nhưng cái thứ bản năng thì lại rất giống nhau, những bản năng trong sâu thẳm tâm hồn.



Có một câu chuyện về một người phụ nữ nhận được tin nhắn mình trúng một giải thưởng lớn, cụ thể là một chiếc xe máy đắt tiền . Bà ta vui mừng khôn xiết , làm các thủ tục để nhận chiếc xe máy ấy . Thế nhưng trong tin nhắn gửi thưởng yêu cầu bà ta phải mua thẻ cào nạp để cho hãng làm thủ tục nhận thưởng, là một số tiền cũng tương đối không nhỏ . Bà ta vui vẻ gom hết tiền trong túi, lấy chiếc xe đạp lọc cọc đạp ra ngoài cửa tiệm điện thoại để mua thẻ cào nạp lãnh thưởng . Người chủ bán điện thoại thấy bà ta mua một số lượng lớn thẻ nạp thì nghi ngờ, hỏi thăm mới biết rằng bà ta trúng một chiếc xe máy . Người chủ tiệm điện thoại lập tức biết là lừa đảo, khuyên nhủ người phụ nữ đáng thương. Ông ta nói rằng tin nhắn ấy là lừa đảo , không phải sự thật . Thế nhưng người phụ nữ nghèo đạp chiếc xe đạp lọc cọc kia nhất định không tin lời chủ quán, nhất định phải mua thẻ nạp để lãnh chiếc xe máy về . Có lẽ với một người nghèo, mua được một chiếc xe máy là cả một ước mơ của bà ta. Chủ tiệm thương người đàn bà nghèo khổ, giải thích cặn kẽ tất cả những tin nhắn lừa đảo ấy, nhưng người phụ nữ vẫn một mực không tin. Bà ta mua thẻ điện thoại không được liền bực tức, lên chiếc xe đạp lọc cọc của mình đạp sang một cửa hàng điện thoại gần đó để tiếp tục mua thẻ nạp . Người chủ điện thoại có tâm chạy vội theo sang cửa hàng bên cạnh đó, nói với ông chủ cửa hàng bên cạnh về chuyện tin nhắn lừa đảo, và hai người chủ cửa hàng ấy lại tiếp tục khuyên nhủ người phụ nữ kia . Đến mức độ đó rồi, người phụ nữ kia vẫn cố chấp một mực đòi mua thẻ nạp, nhất quyết không tin lời hai người chủ cửa hàng điện thoại . Bà ta lại lên chiếc xe đạp lọc cọc đi đến một nơi khác để mua thẻ cào nhằm mục đích nạp tiền lệ phí để lãnh chiếc xe máy ấy về, thật sự là một chuyện cố chấp vô cùng. Vậy thì tại sao lại như vậy? Tại sao lại có một sự cố chấp đến mức độ tối tăm đầu óc như vậy? Rốt cuộc trong đầu người phụ nữ ấy nghĩ gì mà lại như thế? Tất cả chúng ta thật sự không biết trong đầu người phụ nữ ấy nghĩ gì , không biết trong tâm trí người phụ nữ ấy cảm thấy ra làm sao, bởi ai mà biết được người ta đang nghĩ điều gì cơ chứ. Nhưng nếu kể một câu chuyện khác thì chúng ta có thể biết được tường tận hơn, biết được người ấy nghĩ gì, đó là câu chuyện của một anh sinh viên trúng giải thưởng.

Câu chuyện này kể về một anh sinh viên trẻ tuổi của một trường đại học dưới Sài Gòn, là một sinh viên năm 4 không giàu có dư giả gì. Trong những khoảnh khắc của năm ấy, anh ta kẹt tiền kinh khủng, biết bao nhiêu thứ đổ dồn lên đầu anh ta và anh ta thực sự không biết xoay đâu ra tiền để có thể trang trải . Trong hoàn cảnh mà bao nhiêu cái khó đổ lên đầu, anh sinh viên ra quán net làm chút công việc của mình, và trong tin nhắn Yahoo của anh ta xuất hiện một tin nhắn "bạn có cơ hội quay vòng quay may mắn để nhận thưởng". Anh ta ban đầu cười nhạt, bởi hiểu rõ thời đại này những tin nhắn lừa đảo rất nhiều . Nhưng bất chợt trong đầu anh ta lại thay đổi, thoáng một tia suy nghĩ rằng "lỡ đâu cái này là thật thì sao?".

Và thế là anh ta cũng nhập các thủ tục tên tuổi và giấy chứng minh nhân dân của mình vào trong trang web ấy , rồi vòng quay hiện ra . Khi thực hiện vòng quay, anh ta đã trúng một chiếc xe tay ga với giá trị không hề nhỏ . Ngay lúc khoảnh khắc đó , anh sinh viên nghĩ rằng nếu bán chiếc tay ga này đi sẽ có thể trang trải được tất cả những chi phí sinh hoạt năm cuối của mình, mà thậm chí còn dư ra một chút . Buồn ngủ gặp chiếu manh, cảm thấy đây là lối thoát duy nhất của mình lúc này, anh sinh viên mừng rỡ làm thủ tục nhận thưởng. Anh ta đã lờ đi tất cả những thứ đáng nghi ngờ trước mặt mà tin vào một thứ viễn vông. Khi phần thưởng chiếc xe máy hiện ra trên màn hình máy tính, chỉ trong một khoảnh khắc rất ngắn, có một tia ý niệm trong anh ta nói rằng "cái này có khi nào là lừa đảo không nhỉ ?". Thế nhưng suy nghĩ đó đã bị phớt lờ đi rất nhanh, bởi dường như anh ta đang sợ . Trong cái khoảnh khắc ngắn ngủi ấy, lý trí mách bảo anh ta rằng hãy kiểm chứng lại xem đây có phải là sự thật không ? Nhưng anh ta phớt lờ rất nhanh, dường như anh ta sợ một điều gì đó mà không dám kiểm chứng . Anh sinh viên ấy liền tiếp tục các thủ tục để nhận chiếc xe máy , và cái thủ tục cuối cùng cũng như bao nhiêu thủ tục lừa đảo khác là nạp vào một số tiền nhất định để lãnh thưởng . Lúc đấy anh ta mới khựng lại, trong giây phút mà anh ta không có nổi một số tiền nhỏ để có thể đổ xăng cho chiếc xe máy của anh ta thì lấy đâu ra tiền để mà nộp lãnh chiếc xe máy chứ? Trong thời điểm đấy, những ai đi mượn được thì anh ta cũng đã mượn hết rồi. Anh ta phải lo tiền học , tiền phòng , và đủ thứ tiền khác, số tiền còn lại trong túi của anh ta cũng chỉ đủ để trả tiền ngồi quán net mà thôi . Để có thể xoay được một số tiền nạp thủ tục lãnh xe máy là điều không thể với anh ta lúc đó, anh ta mới khựng người lại , ngồi trên ghế trong quán nét và nhắm đôi mắt để suy nghĩ một chút về những gì vừa trải qua . Anh ta suy nghĩ "gượng đã nào, những cái tin nhắn như thế này là lừa đảo , đây không phải là mới lạ, tại sao mình lại có thể phạm phải sai lầm ấy chứ? Không được, mình phải thử lại" . Thế là anh sinh viên ấy bắt đầu lại quy trình từ đầu . Anh ta nhập một số chứng minh nhân dân khác, một cái tên khác, và bắt đầu quay lại vòng quay khác. Không bất ngờ, một giải thưởng lớn, lại một chiếc xe máy hiện ra. Anh ta lại tiếp tục thử như vậy, thử vài lần với vài cái tên khác nhau. Tất cả kết quả nếu không trúng xe máy thì cũng trúng một số tiền rất lớn tương đương, rõ ràng lừa đảo. Anh ta cười nhạt , không phải anh ta cười cái trò lừa đảo này mà anh ta đang cười chính bản thân mình . Anh ta lại nhắm đôi mắt, suy nghĩ một chút, tự hỏi tại sao lại mắc một sai lầm cơ bản như vậy? Trong giây phút để tâm hồn mình tĩnh lặng, anh ta vẫn còn nhớ một tia ý niệm muốn kiểm chứng xem thật hay giả, nhưng lại không làm vậy. Lúc ấy mới hiểu rằng bản thân đang sợ, nỗi SỢ SỰ THẬT. Anh ta không dám kiểm chứng tin nhắn vì cảm thấy rằng nếu kiểm chứng ra đây chỉ là một trò lừa đảo thì anh ta không thể có chiếc xe, anh ta không có tiền trang trải , anh ta không giải quyết được tình huống bế tắc lúc này . Nghĩ đến như vậy, anh ta lại cảm thấy mình thật nực cười . Thứ anh ta sợ lúc ấy chính là sợ sự thật, sợ mình chứng minh được rằng lối thoát duy nhất của mình lúc này là thứ không hề tồn tại. Sự thật dù có cay đắng thế nào nó vẫn là sự thật, vẫn cứ tồn tại đó ở đó, vẫn hiển nhiên ở đó . Dù chúng ta có trốn tránh sự thật thì nó vẫn không bao giờ thay đổi, không hề biến mất.

Thời gian dù đã trôi qua khoảng hơn thập kỷ rồi , nhưng ký ức vẫn còn đó. Có nhiều lúc ngẫm nghĩ lại , anh ta tự hỏi "nếu lúc đấy mình có một số tiền đủ để nộp thủ tục lãnh chiếc xe máy, thì mình có bị lừa không?". Câu trả lời ấy , anh ta thực sự không biết . Có thể có, mà cũng có thể không . Đấy là anh sinh viên , một tầng lớp được xem là bước chân vào ngưỡng cửa tri thức. Những con người tương lai sẽ là cử nhân, là kỹ sư, là tầng lớp tri thức để gánh vác đất nước . Vậy mà anh ta còn sợ sự thật , sợ những thứ mà lẽ ra anh ta phải đương đầu. Anh ta phạm sai lầm, một sai lầm mà lẽ ra không bao giờ mắc phải . Một tầng lớp tri thức sống trong xã hội hiện đại với công nghệ internet mà còn bị lừa như thế, thì A Tú có là cái gì?

A Tú là một phụ nữ bình thường, mà một người phụ nữ góa cần nhất là một người đàn ông có thể bảo vệ cho mình, bảo vệ cho con mình. Người phụ nữ cần là một mái ấm gia đình trọn vẹn . Bình Tâm lại hiện ra với tư cách là một vị quan của trấn , một người hộ vệ võ công tài giỏi, có thể tiêu diệt bọn cướp bảo vệ gia đình mình, là một ước mơ mà bất cứ người phụ nữ nào cũng mơ ước . Cũng chính vì lẽ đó , A Tú sợ sợ rằng khi mình đi kiểm chứng sự thật sẽ lòi ra Bình Tâm là tên lửa đảo, thì những thứ hào quang trước mắt mình đều là giả dối . A Tú sợ rằng những thứ tốt đẹp đang hiện lên trước mình, những lời hứa hẹn về những tương lai tươi sáng đều chỉ là ảo mộng không thật . Bởi vì sợ, cho nên không dám vào trấn đi kiểm chứng, đó là bản năng bình thường của con người.

Có người nói rằng kẻ thù lớn nhất của đời người là chính mình . Phải, kẻ thù đó chính là những bản năng tầm thường, bản năng sợ sự thật, những bản năng khiến con người u mê . Con người phải chiến thắng được cái nỗi sợ của mình, chiến thắng được những thứ tầm thường trong mình, thì con người ta mới vươn tới những tầm cao mới . Sự thật là thứ quý giá nhất, cho dù nó có tăm tối thế nào, có phũ phàng thế , nào có dơ bẩn hay đau khổ thế nào thì nó vẫn là sự thật . Chúng ta cần phải nhìn thẳng vô sự thật để đánh giá đúng vấn đề mà tìm cho mình hướng đi trong tương lai . Những kẻ sợ sự thật không dám nhìn thẳng sai lầm của mình, không dám nhìn thẳng thực tại của mình, thì đó chỉ là đang tự bịt mắt mình mà đi vào hố sâu tăm tối.