Em vợ của Đàm Duy tên là Trang Khiêm, sắp tốt nghiệp đại học, rất muốn đi du học, nói là trên lớp công dân hạng nhất đều đang làm thủ tục đi du học, công dân hạng hai mới tính chuyện làm nghiên cứu sinh trong nước. tiểu Khiêm đương nhiên muốn làm công dân hạng 1 nên cũng đi thi TOEFL với GRE, nhưng thành tích GRE không lý tưởng, nộp đơn cũng được một thời gian rồi nhưng vẫn chưa nhận được giấy báo trúng tuyển, giờ rất sốt ruột.
Đàm Duy biết ba mẹ vợ coi chuyện ra nước ngoài là vấn đề trọng đại, trong số đồng nghiệp của họ có vài người có con cái xuất ngoại, chuyện lưu truyền giữa các đồng nghiệp với nhau trở thành giai thoại. Ba mẹ vợ của anh còn có một đồng nghiệp có cô con gái gả cho một du học sinh Mỹ về thăm gia đình, kết hôn chưa lâu lại ra nước ngoài, chuyện này sau cũng trở thành giai thoại trong đám đồng nghiệp. Ba mẹ vợ thường xuyên đem chuyện xuất ngoại ra treo sẵn bên miệng, tuy chỉ là nói chuyện Tiểu Khiêm xuất ngoại, chuyện con cái đồng nghiệp ra nước ngoài nhưng Đàm Duy mỗi lần nghe xong đều cảm thấy họ đang có ý thúc giục anh.
Khi anh còn đi học cũng không phải chưa từng nghĩ đến chuyện ra nước ngoài, nhưng anh nghe nói chuyên ngành của anh ở nước ngoài khó kiếm việc, hơn nữa ba mẹ chỉ có một đứa con trai là anh, sức khỏe của ba mẹ anh lại không tốt, không chỉ không nỡ để anh ra nước ngoài, ngay cả để anh đi làm việc ở xa cũng không nỡ, cho nên anh vừa tốt nghiệp xong liền trở về cắm rễ ở thành phố A.
Anh vừa bắt đầu làm việc, trường học cứ ba ngày hai bận lại hô hào tuyển dụng, nói là Đại học B là học viện trọng điểm, năng lực của đội ngũ giáo viên phải được nâng cao, mục tiêu cuối cùng đó là tất cả giáo viên phải có bằng tiến sĩ… Tuy rằng tuyển tới tuyển lui, cuối cùng vẫn là tuyển lại một loạt giáo viên, nhưng mỗi lần như thế lại khiến cho các giảng viên đang làm việc nơm nớp, cứ như sợ bất cứ lúc nào kế sinh nhai của mình cũng bị “tuyển” đi mất.
Đàm Duy lúc đó có suy nghĩ “quan bức dân phản, không phản không được”, chuẩn bị đánh một trận quyết định, cũng làm thủ tục du học tự túc. Nhưng đúng lúc đó giáo sư Viên lại đưa ra đề nghị hướng dẫn, đặc biệt lôi kéo anh học tiến sĩ tại chức, anh thấy đi học cũng chẳng thiệt thòi gì, bèn đi học tiến sĩ tại chức. Về sau quen biết Tiểu Băng rồi lại chỉ một lòng nghĩ tới chuyện yêu đương, kết hôn, việc xuất ngoại cũng bị ném luôn ra sau đầu.
Kể từ khi Tiểu Khiêm bắt đầu có dự định ra nước ngoài, ba mẹ vợ anh cứ nói mãi vấn đề này. Anh với Tiểu Băng trước kia cứ đến cuối tuần lại lần lượt tới ăn cơm cùng ba mẹ hai nhà, nhưng vì anh sợ cái chủ đề “xuất ngoại” này quá, có lúc cứ hết lùi lại hoãn không dám tới nhà ba mẹ vợ. Tiểu Băng về mặt này rất quan tâm tới anh, lúc anh không hăng hái cô cũng không ép buộc, luôn chủ động đề nghị không đi ăn cơm nữa, sau đó gọi điện báo ba mẹ một tiếng, nói là cuối tuần rất bận có tiệc xã giao, thế là hai người không cần đến nhà ba mẹ vợ anh nữa.
Nhưng mà cuối tuần này hiển nhiên là trốn không được, ba mẹ vợ đã có lời, nhất định phải đi, làm con rể dù có to gan đến mấy cũng không dám để lỡ ngày này. Anh nghĩ nếu đã trốn không thoát, chẳng thà quyết tâm phóng khoáng mà đồng ý đi, liền nói với Tiểu Băng: “Vậy cuối tuần chúng mình qua sớm giúp ba mẹ nhé, phải mua chứ ăn gì? Em nói ba mẹ lên thực đơn đi, trên đường đi chúng mình mua rồi mang đến là được.”
Tiểu Băng rất vui, ôm lấy anh hôn lấy hôn để, đến mức khiến anh phát ngượng, đây vốn là việc con rể như anh nên làm, bây giờ anh làm như vậy dường như lại là chuyện khiến Tiểu Băng rất hãnh diện.
Tuy anh ngoài miệng nói đồng ý đi tiếp khách nhưng trong lòng lại rất hoang mang, giống như cô con dâu xấu xí lần đầu ra mắt mẹ chồng. Sự xuất hiện của Tiểu Lục khiến anh nảy sinh một loại cảm giác tự ti, tựa như anh ở trong một đám đông nhân tài mà mưu cầu một chức quan nhỏ, trước giờ trà trộn rất tốt, tốt đến mức mà chính bản thân cũng bị ảo tưởng rằng năng lực mình rất xứng đáng với chức vị, nhưng đột nhiên, một kẻ có thực tài xuất hiện cũng tranh chức vị đó, kẻ đó có thể nói là sinh ra để đứng ở vị trí ấy. Anh liền bị lột mặt nạ, trái tim trống rỗng, thấy mình thấp cổ bé họng, hình như tháng ngày “thêm vào đủ phần” của mình đã chấm dứt, rất nhanh thôi sẽ bị người khác đuổi khỏi vị trí này.
Anh cảm thấy giữa Tiểu Băng và Tiểu Lục vẫn có chút tình cũ chưa dứt, điều này khiến anh bắt đầu nghi ngờ động cơ của Tiểu Băng, khi lựa chọn anh lúc đầu. Có lẽ Tiểu Băng “một năm bị rắn cắn, mười năm sợ dây thừng”, bị kẻ xuất ngoại là Tiểu Lục bỏ rơi nên mới chọn anh, người không có sự định xuất ngoại. Nhưng anh tính ba mẹ vợ anh có thể “không sợ dây thừng”, càng vì không xuất ngoại được mà mất mặt, càng phải tìm cách xuất ngoại để cứu vãn. Tiểu Băng chỉ có tìm được anh chàng nào xuất ngoại mới có thể báo được mối thù với Tiểu Lục.
Anh rất hổ thẹn khi bản thân không thể thay Tiểu Băng lấy lại thể diện đã mất, bởi vì anh chỉ vừa mới ý thức được điểm này, trước đây hoàn toàn không nghĩ đến. Tiểu Băng nói đối với anh nhất kiến chung tình, anh liền rất thật thà, không chút ngại ngần cho rằng cô nhất kiến chung tình với anh thật, bản thân cảm thấy mỹ mãn đến mức khó nói nên lời, tự tin mù quáng để rồi rơi vào tình thế tức cười này.
Đều là tai họa do Tiểu Lục gây ra, nếu anh ta không chạy đến tìm Tiểu Băng, anh sẽ không cảm thấy tay học tiến sĩ trong nước như mình có điểm gì không tốt, anh sẽ cảm thấy Tiểu Băng rất yêu anh, ba mẹ vợ dường như rất vừa ý anh. Nhưng bây giờ Tiểu Lục về rồi, hơn nữa lại tới tìm Tiểu Băng, ba mẹ vợ nhất định sẽ hối hận sao lại vội vàng gả con gái cho một tên tiến sĩ quê mùa, nếu không như thế, Tiểu Băng bây giờ có thể cưới được một anh chàng tiến sĩ bên Tây rồi.
Lòng anh đầy hy vọng hỏi Tiểu Băng: “Chẳng phải em nói Tiểu Lục anh ta… không tìm được việc ở Mỹ sao? Sao anh ta có thể giúp Tiểu Khiêm liên hệ với trường bên Mỹ được?”
“Anh ta tìm được việc ở Mỹ rồi, bây giờ nhân lúc chờ phỏng vấn thì về chơi vài hôm. Anh ta nói nếu đã phỏng vấn rồi thì không dễ dàng về nước nữa, nghe nói năm đầu tiên là cái OPT (1) gì đấy, làm visa cũng không dễ.”
Tin tức này vượt khỏi dự liệu của anh, đối với anh quá bất lợi. Nếu Tiểu Lục không tìm được việc ở Mỹ, thảm hại về nước thì trong mắt ba mẹ vợ anh, anh ta cũng chẳng hơn anh là mấy, nhưng nếu người ta tìm được việc ở Mỹ rồi thì chuyện sẽ khác. Một người là tiến sĩ nội, hơn nữa chỉ là tại chức, lại còn chưa nhận được bằng nữa… Tiểu Lục kia mỗi năm tính ra cũng kiếm được năm mươi nghìn đô, cỡ mấy trăm nghìn tệ, mà anh cách cái mốc mấy trăm nghìn ấy còn xa lắm, cả đời này chẳng biết có thể đạt được hay không.
Niềm an ủi duy nhất đó là Tiểu Băng vẫn cho rằng anh mạnh hơn Tiểu Lục, nhưng anh suy nghĩ cẩn thận, phát hiện Tiểu Băng thật ra tâng bốc anh một chuyện: chiều cao. Tiểu Lục không cao bằng anh nhưng anh ta cũng không thấp, khoảng tầm 1m74 thì phải. So với chiều cao của Tiểu Băng cũng rất hợp. Chồng thôi mà, có phải cái cột điện đâu, cao để làm gì kia chứ? Nói như vậy, có lẽ Tiểu Băng chẳng qua chỉ đang vỗ về anh, đem hết tâm sức ra để tìm thế mạnh của anh so với Tiểu Lục, nhưng nơi nào đó sâu thẳm trong lòng cô nhất định đã biết anh chẳng có điểm nào bì kịp Tiểu Lục cả.
Đêm hôm đó Tiểu Băng rất vui vẻ, quấn lấy anh đòi làm “chuyện ấy”. Trong lòng anh nghi ngờ, không biết có phải nhiệt tình của Tiểu Băng bị Tiểu Lục kích thích, không có chỗ phát tiết đành phải chọn anh hay không. Nhưng cơ thể anh dường như chẳng cần phân rõ trắng đen ra sao, chỉ cần “cơ sở” vừa “kêu gọi”, “lão nhân gia” đã vội vàng “đến” ngay.
Ngày hôm sau, khi Đàm Duy lên lớp nhìn thấy Tạ Di Hồng, thấy cô như chẳng có chuyện gì, hoàn toàn không nhìn ra là tối qua cãi nhau với chồng. Anh đoán Thường Thắng đã không nói với cô những lời kiểu như “Đàm Duy không hề thừa nhận có quá khứ với cô, là cô tự mình đa tình thì có”, trong lòng lại nảy sinh một tia cảm kích đối với Thường Thắng. nếu Thường Thắng nói với cô ấy mấy lời đó thì thật quá tàn nhẫn, anh thậm chí có chút hối hận vì hôm qua đã quá tích cực biện minh rằng giữa mình và Tạ Di Hồng không có chuyện gì, kỳ thực không cần nói toạc ra như thế, cứ giữ lại một chút để Thường Thắng nghi ngờ, có lẽ như vậy đối với lòng tự trọng và tình cảm của Di Hồng sẽ đỡ bị tổn thương hơn chăng?
Buổi trưa, người ở phòng thí nghiệm đều về nhà ăn cơm, an có thí nghiệm chưa hoàn thành, có lẽ phải mất nửa tiếng nữa mới về nhà ăn được. Nhưng Tạ Di Hồng đã mua hai hộp cơm, đưa một hộp cho anh, nói: “Chắc cậu không thể xong ngay thí nghiệm này đâu, tôi mua giúp cậu một hộp.”
Anh cảm động vô cùng, cũng rất xấu hổ, bởi vì nhà Tạ Di Hồng khá xa, buổi trưa thường không về nhà ăn cơm. Nhà anh gần trường như thế, trước nay chưa từng mời cô về nhà ăn trưa nhưng cô không hề để bụng, thấy anh chưa làm xong thí nghiệm liền giúp anh mua cơm.
Anh vội vã đón lấy hộp cơm đặt lên bàn, lập tức móc tiền ra trả cô. Nhưng cô tinh mắt nhanh tay, nhanh chóng chặn ngay bàn tay anh đang rút tiền. “Đừng có ra vẻ nữa, còn làm thế tôi giận đấy.”
Tay cô vừa chạm tới anh, mặt anh đã đỏ bừng, ngay chính anh cũng thấy kỳ lạ, Tạ Di Hồng trước kia cũng chẳng phải chưa từng chạm vào tay anh, có lần anh để tiền vào ngăn kéo bàn làm việc của cô, cô còn nhân lúc anh không chú ý, một tay từ đằng sau bá cổ anh, tay kia nhét tiền vào túi quần anh. Nhưng trước giờ, anh chưa từng hoảng hốt như vậy, càng chưa từng đỏ mặt, bây giờ đúng là chẳng ra sao.
Dường như Tạ Di Hồng nhận ra anh đỏ mặt, vội buông tay ra, trở về bàn ngồi xuống ăn cơm, anh cũng bê hộp cơm tới ăn cùng. Có một lúc, hai người không ai nói gì, trong phòng thí nghiệm hết sức yên tĩnh, đến mức ngay cả tiếng nhai nuốt anh cũng đè thấp, chỉ ngại bị cô nghe thấy âm thanh không lịch sự ấy.
Vẫn là Tạ Di Hồng phá vỡ sự im lặng: “Sao thế? Đồ ăn có hợp khẩu vị của cậu không?”
Anh mới nãy nào có để ý hương vị thế nào, nghe thấy câu hỏi này liền đáp vội: “Rất ngon, rất ngon…”
“Hôm qua Thường Thắng chạy tới chỗ cậu à?”
“Ừ…”
“Sáng nay anh ta đi lúc nào?”
Anh vừa nghe lời này liền biết Thường Thắng đêm qua không về nhà, không biết nên trả lời ra sao, bởi vì anh không rõ cô đã biết được bao nhiêu sự tình. Cuối cùng anh không chống lại được ánh mắt dò hỏi của cô, cố tỏ ra cứng cỏi đáp một tiếng: “Từ rất sớm.”
Tạ Di Hồng nhìn anh một cái, nói: “Cậu hôm nay có chuyện gì vậy? Cứ bày ra cái vẻ mặt như nhìn một cô vợ bị bỏ rơi mà nhìn tôi. Cậu đừng có hiểu lầm, đêm qua không phải anh ta bỏ nhà đi, là tôi đuổi đi đấy. Ai vứt bỏ ai, cậu nên làm cho rõ rồi hãy bày tỏ sự thương hại.”
Anh cẩn thận đáp: “Tôi cảm thấy… cậu đuổi cậu ta đi không hay lắm… rất… khiến cậu ta bị tổn thương…”
“Cậu có biết thế nào là làm tổn thương một người không?” Tạ Di Hồng cười hi hi, nói: “Cậu là kẻ không có tư cách nói câu này nhất, tôi làm tổn thương người ta ở ngoài sáng, cậu làm việc đó trong bóng tối…”
Đã trải qua quá trình “xóa mù” của Tiểu Băng và “kết tội” của Thường Thắng, anh bây giờ có thể nghe hiểu được ý tứ trong lời nói của Tạ Di Hồng, liền nhẹ giọng đáp: “Tôi trước giờ chưa từng nghĩ đến chuyện làm tổn thương người khác…”
“Đây chính là chỗ giảo hoạt của cậu, cũng là chỗ độc ác nhất. Cậu làm tổn thương người khác nhưng cậu lại chưa từng muốn làm tổn thương họ, nên đó không phải trách nhiệm của cậu, ai bị cậu làm cho tổn thương đều do họ tự làm tự chịu mà thôi.”
“Tôi không nói như thế…”
“Điều này còn cần cậu nói? Ai có mắt người đấy tự nhìn ra, ai có tim người ấy tự khắc cảm nhận được.”
Anh hít thở rất lâu mới nói được: “Tôi luôn hy vọng cậu… hạnh phúc…”
Tạ Di Hồng lặng cả người, nhìn anh trừng trừng, hỏi: “Thường Thắng anh ta… tối qua đã nói với cậu những gì?”
“Cậu ta? chẳng nói gì cả.”
“Bọn cậu ở cùng nhau cả buổi tối mà không nói lời nào ư?”
“Nói chứ, chẳng qua chỉ là mấy chuyện giời ơi đất hỡi, giờ quên sạch rồi.”
“Anh ta không nói với cậu chúng tôi cãi nhau vì chuyện gì sao?”
Anh vốn sợ cô thổ lộ mối tình thầm kín, vậy thì nguy to, bởi vì anh không muốn làm cô bị tổn thương nhưng anh cũng không thể đón nhận tình cảm ấy, liền vội chặn lời cô, ra vẻ không để tâm, nói: “Hai vợ chồng cãi cọ, toàn là chuyện nhỏ nhặt không đáng kể thôi.”
“Tôi cũng thấy chỉ là mấy chuyện nhỏ nhặt thôi, nhưng anh ta cứ làm ầm lên. Anh ta nhìn thấy mấy tấm ảnh chụp tập thể đợt đám giáo viên trẻ khoa mình đi dã ngoại, liền nói cái gì mà hai chúng ta luôn đứng cạnh nhau, nhất định có điều mờ ám. Đúng là não có bệnh! Bao nhiêu ảnh như thế, chúng ta đứng cạnh có vài tấm, còn chưa nhiều bằng tôi đứng chụp cùng Tiểu Trương, thế thì có cái gì mà mờ ám?”
“Đúng thế….”
“Tối qua anh ta không nói với cậu chuyện này?”
Anh rất ngây thơ chớp chớp mắt. “Không có, cậu ta nói với tôi mấy cái đấy làm gì?”
“Không nói thì tốt, nếu không cậu lại hiểu nhầm tôi thực sự có… ý như thế với cậu.”
“Không có, không có! Cậu có thể có ý gì với tôi chứ?”
“Cậu biết thế là tốt, tôi ghét nhất mấy tên nam sinh cứ tự mình đa tình, hơi tí là tưởng người ta đang yêu thầm mình. Trước kia lớp tôi có một nam sinh, đó mới đúng là phiền toái, một ngày tự dưng nói một nữ sinh đang yêu thầm mình, rằng cô ta đang theo đuổi cậu ta. Cậu mà không nói với cậu ta mấy câu, cậu ta liền bảo cậu có ý với cậu ta, nếu không sao lại cố ý không nói chuyện với cậu ta? Đám nữ sinh bọn tôi ghét hắn muốn chết.”
Anh thấy xấu hổ mà khó nghĩ, cứ cảm thấy Tạ Di Hồng đang chỉ chó mà mắng mèo, anh vốn muốn thanh minh một chút nhưng lại cảm thấy nếu thanh minh thì lại thành “tự trát phân lên mặt mình”, vẫn là không nói thì tốt hơn.
Tạ Di Hồng nói tiếp: “Thường Thắng cứ thích gán tôi với cậu, nói tôi với cậu có tình, còn bảo tôi thích cậu từ lâu, đúng là kiểu người điển hình chuyện dùng ngón chân cái để tư duy, anh ta cũng không nghĩ xem, tôi quen cậu từ trước, nếu mà tôi thích cậu, liệu có đến phần anh ta? Tôi chẳng phải sẽ “gần thủy lâu đài lấy tăng trước” chứ gì nữa?”
Đây là lý luận từ trước đến nay của anh, nhưng sau khi nghe những lời nói súc tích của Tiểu Băng, anh liền vứt bỏ thứ chân lý mình đã luôn nắm vững xưa nay, chuyển qua tin tưởng sự nhầm lẫn của Tiểu Băng về chuyện “yêu thầm”. Bây giờ nghe Tạ Di Hồng chính miệng nói ra như thế, anh mới ý thức được bản thân đã quá phù phiếm, bị Tiểu Băng chụp cho cái mũ lớn nên không biết mình đã quá hồ đồ, còn tưởng thật là Tạ Di Hồng đang yêu thầm anh nữa chứ.
Tạ Di Hồng như hiểu được diễn biến tâm lý của anh, nói tiếp: “Tiểu Băng nhà cậu có thể cũng hiểu lầm như thế, cảm thấy tôi yêu thầm cậu. Thực ra cậu biết mà, tôi sống rất thẳng, có gì đều nói hết ra miệng, tuyệt đối không giấu giếm điều gì. Tôi mà có ý với cậu á, tôi còn giới thiệu cô ấy cho cậu làm gì? Cậu nói xem có đúng hay không?”
Anh gật đầu. “Đúng đúng.”
“Tôi cảm thấy dạo này ánh mắt cậu có chút kỳ quái… mỗi lần nhìn tôi cứ như đang nhìn một đứa ăn xin ấy, đầy thương hại. Cậu đừng có mà giống tên bạn học ấy của tôi, vô duyên vô cớ tưởng bở rằng người ta đang thầm yêu mình.”
“Tôi không có…”
“Không có thì tốt. hai chúng ta ở cùng một cơ quan, làm cũng một phòng thí nghiệm, nếu cậu mà phiền phức như thế thì tôi không thể nào ở lại được.”
“Cậu nghĩ quá rồi…”
Tạ Di Hồng liếc anh hai cái, không nói gì nữa, đi tới chỗ thùng rác trước mặt vứt hộp cơm.
Buổi chiều Đàm Duy về nhà, liền gọi điện thoại cho Thường Thắng: “Tối qua không phải chú nói là về nhà hay sao? Sao lại không về? Cũng không bảo anh, hôm nay lúc Tiểu tạ hỏi, anh suýt nữa không biết trả lời thế nào.”
Thường Thắng cười ha ha. “Ấy, tối qua chỗ “kim ốc tàng kiều”, giãi bày nỗi lòng với hồng nhan tri kỷ của anh, chứ về nhà có khi lại bị con hổ cái ấy khóa cửa nhốt ở ngoài. Sao thế? Chú nói với cô ta anh ở chỗ chú? Vậy hôm nay anh về nhà cứ ứng theo như thế mà nói là được rồi. Chú cũng nhớ nhắc khéo vợ chú nhé.”
Anh nghĩ tới chuyện lại phải nói dối Tiểu Băng, lòng liền phiền muộn, không kìm được bèn trách cứ: “Chú xem chú đấy, lần trước anh đã nói rồi, đó là lần cuối cùng anh giúp chú nói dối, sao chú lại…”
Thường Thắng không thèm để ý. “Lần này không phải là anh bảo chú nói dối nhé, là chú tự nói dối ấy thôi, sai bảo chú nói đêm qua anh ở chỗ chú nào? Đêm qua anh cố tình không về đấy, vừa hay cô ta biết “nơi này không chứa ta, khắc có chỗ của ta”, đừng tưởng rằng anh rời khỏi Tạ Di Hồng thì sẽ không sống nổi. Nếu Thường Thắng đây đã muốn thì lập tức có thể ly hôn cô ta cưới vợ mới, xem cái thứ tàn hoa bại liễu như cô ta còn có thằng nào thèm rước.”