Chương 288: Lê Hoan bại trận
Giáp Sầm Linh có 5 làng kề cận, trong đó Trang Minh Liễn là thái ấp của Lê Hoan. Mạn phía Đông Nam - Nam của Trang Minh Liễn là sông Cửu Biền, mặt Bắc có sông Hẹ, một con sông nhỏ, chảy từ sông Cửu Biền ra cửa sông Úc ở hướng Tây Bắc.
Bên kia sông Hẹ có làng Thượng Trà và Hạ Trà che chắn. Hướng Tây có hai làng Thái Lai và Kiến Thuỵ làm phên giậu. Có thể nói, Thiên Đức muốn t·ấn c·ông Trang Minh Liễn sẽ gặp nhiều khó khăn.
Lê Hoan có 3000 thuỷ quân chia làm hai trại quân thuỷ, trại ven sông Cửu Biền gần làng Thượng Trà gọi là trại Thượng Trà do Tiền Tướng quân Vũ Quan chỉ huy cùng 1500 bộ binh đóng cạnh làng Thượng Trà tạo thế ỷ dốc. Trại Hạ Trà do Tả Tướng quân Trần Siêu nắm giữ, thuỷ quân đóng ven sông Hẹ, 1500 bộ binh đóng lui về sau làng Hạ Trà. Lê Hoan nắm 2000 quân bản ở Trang Minh Liễn làm hậu quân, tạo thế chân kiềng.
Lê Hoan chỉ bố trí 300 bộ binh ở mặt Tây, nơi có hai làng Kiến Thuỵ và Thái Lai, vì biết quân Thiên Đức chưa thể t·ấn c·ông từ hướng bể do chưa có thuyền lớn và dân hai làng Kiến Thuỵ, Thái Lai đều theo Lê Hoan cả.
Bọn Đoàn Thượng, Trương Văn Long cũng biết rõ, và vì biết rõ, bọn Đoàn Thượng dùng ba mũi bộ binh tiến theo hướng Tây Nam sau đó ngoặt phải nhắm hai làng Kiến Thuỵ, Thái Lai. Hai mũi còn lại kết hợp quân thuỷ nhắm đánh ở mặt Đông và Đông Nam.
Nửa đêm về sáng ngày đầu năm mới, Lê Hoan nhận tin hàng trăm chiến thuyền thuỷ quân Thiên Đức theo dòng Cửu Biền đang kéo đến. Vũ Quan lập tức điều động binh mã thuỷ bộ di chuyển đến ngã ba sông Hẹ giao với Cửu Biền nghênh đón. Trần Siêu hay tin, điều 500 bộ binh trợ chiến cho Vũ Quan.
Trời tảng sáng, Vũ Quan đứng trên tháp canh ven ngã ba sông đã nhìn thấy tiền quân của Hoàng Thái Công lờ mờ trong sương sớm bèn đốc thúc ba quân nổi trống gióng cờ sẵn sàng xung trận.
Đoàn chiến thuyền kéo kỳ hiệu Tiểu đoàn Vạn Ninh lên cao, đồng thời nổ ba tiếng pháo lệnh. Vũ Quan đốc thuỷ binh chặn đánh ngay giữa sông Cửu Biền. Hoàng Thái Công đưa Xa Hải lên trước liên tục khai hoả hàng chục loạt thần công bắn thẳng. Hai mươi Mông Đồng thuyền chia tả hữu áp trận, thuỷ quân dưới quyền Vũ Quan chỉ có hoả tiễn chống lại thuyền Mông Đồng và mau chóng núng thế khi những Mông Đồng tiếp cận đủ gần để phóng hoả hổ cỡ lớn ở mui thuyền trước khi tiếp cận gần hơn, xoay ngang thuyền cho thuỷ binh phóng hoả hổ cá nhân. Sau cùng hoả mai mới lên tiếng.
Vũ Quan không thể thúc thuỷ quân tiến lên, trong khi bộ binh dùng nỏ đứng trên bờ bắn xuống sông chẳng mấy tác dụng, lại bị mấy Xa Hải quay thần công bắn chéo lên bờ gây t·hương v·ong một số. Trong khi ấy, quân Thiên Đức trong thuyền Mông Đồng thò hoả mai qua các lỗ nhỏ bắn ngược lên bờ. Bởi thế, bộ binh của Vũ Quan hầu như chẳng giúp ích gì được. Thứ nữa, quân Thiên Đức dường như không có ý định đổ bộ, chỉ dùng hoả lực mạnh hạ từng thuyền hoặc vài thuyền cùng lúc
Triệu Trung đứng trên mũi thuyền hậu quân ở đằng sau không thốt thành lời. Triệu Trung từng thua liểng xiểng quân Đại Vũ vì họ có pháo bắn đá xa hàng dặm. Tưởng rằng như vậy đã là kinh kh·iếp, nay quân Thiên Đức có thứ v·ũ k·hí nào đó gây t·iếng n·ổ lớn, tầm bắn rất xa và pháo đá chỉ dùng để bắn đạn lửa tầm gần.
-Bảo… bảo sao Hoàng Đại tướng quân lại tự… tự tin đến vậy. Chưa đến một nghìn binh mà vẫn đủng đỉnh dồn ép địch quân đông gấp ba, bốn lần. Thế trận này xem như đã biết trước kết cục, đám kia chẳng có cơ may nào, chẳng có đâu.
Mãi rồi Triệu Trung mới lẩm nhẩm một mình thành tiếng.
Hoàng Thái Công thực không có ý định đổ quân lên bờ mà chủ trương đánh đắm chiến thuyền, tiêu hao lực lượng của đối phương. Thái Công tận dụng tầm xa và hoả lực mạnh, cứ nhè thuyền lớn mà hạ lệnh Thần Công tập trung bắn vào. Các thuyền nhỏ hơn, nếu có ý định cảm tử tiếp cận Xa Hải đều bị tiêu diệt trước khi kịp đến gần bởi những thuyền Mông Đồng.
Vũ Quan đang núng thế, chưa tìm ra đối sách lại hay tin Trần Siêu đang bị t·ấn c·ông rất gấp không thể kéo đến ứng cứu. Mấy tháp canh ven sông đã bị thần công của Thiên Đức nhắm bắn ngay từ lúc cuộc chiến bắt đầu khiến Vũ Quan thiếu tầm bao quát.
Thuỷ quân Thiên Đức bắt đầu dùng hoả pháo liên hoàn bắn đạn cháy, thuỷ quân của Vũ Quan có dấu hiệu vỡ trận. Quan buộc phải gõ chiêng thu quân, quân thuỷ còn lại vài chục thuyền xuôi dòng Cửu Biền bỏ chạy, bộ binh kéo đến nhập với quân của Trần Siêu hòng chống lại bộ binh Thiên Đức.
Lê Hoan đưa 1000 quân bản bộ từ Trang Minh Liễn ra ứng cứu hai nơi, quân mới đi nửa đường lại phải đổi sang hướng Tây chống bộ binh Thiên Đức đã dọn sạch sẽ trại binh có 300 quân trú đóng chỉ sau vài phút giao tranh.
Lý Văn Ba trực tiếp cầm Tiểu đoàn Vũ Ninh, sau khi hạ chóng vánh trại quân của Lê Hoan đóng gần làng Kiến Thuỵ liền dẫn tiểu đoàn này tiến nhanh về hướng Đông nhằm chia cắt Trang Minh Liễn với hai làng Thượng Trà, Hạ Trà. Lý Quang Minh, con trai Lý An, đốc hai mũi còn lại tiến về hướng Đông Nam, t·ấn c·ông trực diện vào Trang Minh Liễn.
Dân binh trong hai làng Kiến Thuỵ, Thái Lai tổ chức gấp được hơn ba trăm người tính liều c·hết đánh quân hậu cần của Lý Quang Minh, ngờ đâu quân hậu cần là lực lượng bình định theo sau, toàn tân binh gốc Kim Động mới được điều sang, trang bị nỏ Liên Châu và đoản đao. Dân binh hai làng này vừa giáp trận đã t·hiệt m·ạng hơn một nửa, số còn lại giơ tay xin hàng bị dẫn ngược trở lại làng. Quân tân binh Kim Động bắt hết đàn ông trong hai làng quây lại một chỗ canh giữ. Một vài người cố trốn chạy bị trúng hàng chục mũi tên. Bấy giờ, dân hai làng này đành chịu khuất phục nếu không muốn cả làng ra tro.
Quân bản bộ của Lê Hoan dàn trận ngay giữa cánh đồng đón đánh bọn Lý Quang Minh. Lý Quang Minh nắm hai tiểu đoàn là Môn Thôn và Sơn Tây đủ 1000 tay súng xếp thành ba hàng ngang bắn lượt. Quân bản bộ của Lê Hoan chưa giáp trận đã thiệt hại vài trăm, vội rút hết vào Trang Minh Liễn cố thủ.
Lý Quang Minh dàn quân vây quanh một mặt, đồng thời cử 200 quân tiếp ứng cho Lý Văn Ba. Bấy giờ Lý Văn Ba với Tiểu đoàn Vũ Ninh và tiểu đoàn bình định đang dàn quân giữa đồng trống dùng hoả mai chống lại bộ binh của Vũ Quan và Trần Siêu. Có thêm hai trăm tay súng trợ chiến, Lý Văn Ba lấn dần lên, vừa đánh vừa tiến dạt sang bên tả. Lý Văn Ba và Lý Quang Minh ở thế tựa lưng vào nhau, chia cắt Trang Minh Liễn với Thượng Trà, Hạ Trà. Một lúc sau, quân thuỷ của Hoàng Thái Công dẫn 500 quân của Triệu Trung đổ bộ lên bờ, hợp quân với Lý Văn Ba.
Từ ngã ba sông Hẹ, Hoàng Thái Công đưa vào 2 Xa Hải cùng 10 Mông Đồng chậm rãi vừa tiến vừa bắn phá chiến thuyền hoặc bộ binh trên bờ.
Dân binh hai làng Thượng Trà và Hạ Trà bên bờ tả ngạn sông Hẹ được huy động ra chống quân Thiên Đức. Mấy trăm dân binh kéo ra nghe súng nổ đì đùng cùng quả nổ vang trời lấy làm kinh sợ, vội xin hàng bọn Đoàn Thượng hết lượt.
Đoàn Thượng và Trương Văn Long thống lĩnh mỗi người một mũi tiến công, ngay từ phút đầu đã bức rút trại Hạ Trà về bờ hữu ngạn. Thuỷ quân trại Hạ Trà ở vào tình thế nguy khốn khi bên tả có bọn Thái Công, sau lưng có bọn Lý Văn Ba, trước mặt thì bọn Đoàn Thượng đang chuẩn bị vượt sông bằng hơn chục thuyền nhỏ chiếm được. Vũ Quan và Trần Siêu bị vây ba mặt, chỉ còn thoát được về hướng Tây theo dòng sông Hẹ ra cửa Lạch (một nhánh sông Úc) mà thôi.
Vũ Quan và Trần Siêu không còn cách nào khác, buộc phải khua chiêng thu quân rút chạy. Nghe tiếng chiêng khua liên hồi, địch quân nhốn nháo rút chạy từng mảng, Lý Văn Ba thúc quân tràn lên bắn g·iết. Bộ binh chưa kịp xuống thuyền không còn đường chạy đành xin hàng hết lượt. Thuỷ quân Hạ Trà hoảng hốt tháo chạy, Mông Đồng thuyền truy và khi đuổi kịp những thuyền chậm chạp, quân trong Mông Đồng dùng HM60, hoả hổ phụt sang một loạt khiến thuỷ quân trên các thuyền này nhảy hết xuống sông tìm đường thoát thân. Nhiều thuyền khác kinh hãi khi thấy thuyền Mông Đồng bắt kịp vội dạt vào bờ chạy toán loạn hết lượt.
Vũ Quan b·ị b·ắt sống trên thuyền bởi quân sĩ nhảy xuống sông trốn hết sạch, chẳng ai chèo thuyền đưa ông chạy trốn nữa. Trần Siêu nhanh chân lên thuyền phía trước thoát nạn. Siêu dẫn tàn quân vài trăm người chạy đến tận cửa Lạch, ra bể xuôi xống phía Nam tìm Phạm Lệnh công trú ẩn, kiểm lại quân chỉ còn hơn tám người.
Lý Văn Ba giao lại chiến trường cho quân bình định, bản thân dẫn quân chủ lực quay lại vây Trang Minh Liễn. Bọn Đoàn Thượng và Trương Văn Long qua được sông Hẹ cũng kéo đến vây kín bản doanh của Lê Hoan. Trên đường kéo quân, Đoàn Thượng và Trương Văn Long khiêng 4 thần công và 2 hoả pháo trên 2 Xa Hải đem đến đặt trên ruộng lúa bắn vào Trang Minh Liễn.
Cổng chính của làng có cầu treo đã tan hoang sau vài loạt bắn. Tiễn bên trong Trang Minh Liễn bắn ra như mưa trong tuyệt vọng. Đoàn Thượng đến, quân Thiên Đức thêm đông. Bấy giờ Lý Quang Minh dẫn Tiểu đoàn Môn Thôn vòng ra hướng Đông Nam để vây nốt mặt sông. Lý Văn Ba dẫn một cánh vòng lên hướng Đông Bắc hòng vây kín bốn mặt làng, chia cắt với bến sông.
Lê Hoan biết Trang Minh Liễn bị chia cắt vội đưa gia quyến lên thuyền sang sông đúng lúc chiến thuyền thuỷ binh chốt ở Thượng Trà rút về. Bến sông dày đặc thuyền chiến, gia quyến của Lê Hoan vượt sông trên ba thuyền chiến. Hoàng Thái Công thấy thuyền chạy trốn ngang sông nên sai 4 Xa Hải ngắm bắn liên hồi. Một thuyền trúng đạn dừng giữa sông và chìm khi dính thêm hai loạt đạn nữa. Hai vợ và bốn con của Lê Hoan ở trên chiếc thuyền xấu số ấy. Hai thuyền còn lại hoảng hốt quay đầu nhưng bốn Mông Đồng đã chặn hậu bắt sống. Các thuyền trong bờ muốn ra giải cứu cũng không dám, tinh thần thuỷ binh vốn đang kh·iếp đảm. Trong hai thuyền này có vợ nhỏ và hai con còn bé của Lê Hoan. Hoàng Thái Công thấy trẻ nhỏ, đoán là gia quyến của Hoan liền truy hỏi.
Lê Hoan hay tin vợ con phần c·hết đ·uối dưới sông, phần b·ị b·ắt thì như phát điên, cầm gươm xông ra đốc thuỷ quân tử chiến với Hoàng Thái Công phục hận. Thái Công cho các thuyền lui ngược dòng, vừa lui vừa bắn chặn hậu không hề vội vã. Vừa lúc ấy Lý Quang Minh dẫn quân đánh đến, Lê Hoan nộ khí xung thiên dẫn kỵ tử chiến. Bọn Lý Quang Minh với HM60 và hoả mai bắn lượt khiến Lê Hoan mất phân nửa kỵ binh ngay tức khắc, phải thu quân.
Lê Hoan vận giáp trụ, và vì thế nghiễm nghiên trở thành mục tiêu t·ruy s·át của bọn Lý Quang Minh. Ngựa của Hoan bị trúng đạn ngã vật ra, quân kỵ quay lại cứu chủ tướng bị thiệt thêm một số trước khi đầu hàng. Lê Hoan bị Lý Quang Minh nhào đến bắt sống, không kịp chống cự.
Tiểu đoàn Môn Thôn hô vang dậy một góc trời, binh sĩ dưới trướng Lê Hoan biết chủ tướng b·ị b·ắt tại trận nhất loạt hạ khí giới quy hàng. Một vài chiến thuyền với hơn ba trăm quân xuôi dòng bỏ chạy.
Lúc ấy là chiều ngày 1 tháng Giêng năm Thiên Đức thứ 31.