Nguồn: MT
Trương Nguyên chau mày, nghe Từ Quang Khải lại nói:
-Tấu chương cuả Thẩm Các thật buồn cười. Nói phải trục xuất giáo chúng Thiên Chúa Giáo của Đại Tây Dương, thì quốc gia mới thái bình vạn vạn năm, không cần tiếp tục lo lắng, Từ Như Kha có bộ dạng danh sỹ kia cũng phụ họa theo đuôi, bọn họ tấu chương còn nhắc tới ngươi rồi cho rằng thiên văn học Tây Dương đúng là nọc độc. Nói trong triều quan viên, sĩ tử các tỉnh học theo Tây Dương học đều phải diệt trừ, có vậy mới sáng sủa càn khôn.
Trương Nguyên nói:
-Tầm nhìn hạn hẹp, hạng người bảo thủ. Lầm đường lạc lối lại tự cho là đang hộ quốc, buồn cười! Đáng khinh!
Từ Quang Khải nói:
-Ta đã viết xong tấu chương biện hộ cho Tây học, biện hộ cho Thiên chúa, Giới Tử ngươi xem trước dùm ta.
Nói xong, từ trong ngực lấy ra một quyển giấy viết bản thảo, đưa cho Trương Nguyên.
Trương Nguyên mở ra xem, phần đầu viết: “Thần đọc công báo và đọc bản sớ kết tội người Tây Dương của Nam Kinh Lễ Bộ, trong đó có nói “những người này truyền bá những tư tưởng mị dân cho các sĩ phu” lại viết: “ ngay cả những quan viên cũng tin thì kẻ sĩ sao không khỏi cảm thấy xao động đây”. Nói đến kẻ sĩ, nói đến quân tử, không chỉ đích danh tên ai, nhưng quan lại trong triều, dân chúng cùng với chư bồi thần nghiên cứu đạo lý, nói đến cách khắc sách thư nhiều khắc, thì người cũng tin, thần cũng tin; lại thường tới kiểm tra lịch pháp, trước sau sớ chương đều tại ngự tiền, thì lại nói tinh quan, cũng thần..
(P/S: chị biên đoạn này hộ em với. em đọc nhưng không hiểu đoạn này nói đến vấn đề gì nữa)
Từ Quang Khải chính là dũng cảm đem chính y và đám người Bàn Địch Nga, Vương Phong Túc để cùng một chỗ, để làm được điều này phải cần bao nhiêu dũng khí a, rất nhiều người gặp loại chuyện như thế này lại e sợ liên lụy chính mình, bỏ chạy còn không kịp, bên trong sớ có mấy ngàn chữ biện hộ, Từ Quang Khải nói từ lúc y bắt đầu tiếp xúc với Thiên chúa giáo cho đến lúc tin theo đều nhất nhất nói ra, cho thấy là một người ham học hỏi, là một sỹ phu không bỏ Nho giáo nhưng vẫn tín ngưỡng thiên chúa giáo, lại phân tích Đại Minh triều đối với Thiên Chúa giáo của Tây Dương có rất nhiều hiểu lầm, rồi lại từng bước phân tích, bác bỏ những hiểu lầm đó, khẩn cầu Vạn Lịch hoàng đế để Thiên chúa giáo đồ và tăng chúng đạo sĩ dung nạp thành một thể thống nhất.
Xem xong tấu chương của Từ Quang Khải, Trương Nguyên rất cảm động.Từ sư huynh có gan đảm đương mọi việc bằng ý chí và dũng khí thật khiến hắn phải kính nể, Từ sư huynh bảo vệ không chỉ là Thiên chúa giáo, Từ sư huynh coi trọng chính là tri thức Tây Phương rất có lợi cho quốc gia, Trương Nguyên nói:
Từ Quang Khải mặt có vẻ ưu tư:
Trương Nguyên hiểu được ý tứ của Từ sư huynh. Phương Tòng Triết vì “băng hà thuyết” của hắn mà có vẻ bất mãn, ủng hộ việc mà Thẩm Các làm ở Nam Kinh chính là để đả kích “băng hà thuyêt” của hắn, hắn thượng sơ biện hộ cho giáo sĩ Thiên chúa giáo chính là đổ thêm dầu vào lửa, lúc đó Phương Tòng Triết sẽ dốc hết sức để xử lý nghiêm khắc vụ này.
Trương Nguyên nói:
Đi vào giáo đường Thiên chúa ở Tuyên Vũ môn, Bàng Địch Nga, Long Hoa Dân, Kim Ni Các và các vị cha sứ nghe nói liền ra chào đón, Từ Quang Khải giới thiệu với Trương Nguyên với từng người một, Kim Ni Các là người đã biết Trương Nguyên từ trước, nói:
-Trương tu soạn, từ năm trước cùng Trương tu soạn ngồi thuyền lên kinh tới nay, giờ mới được gặp lại.
Trương Nguyên nói:
-Kim cha cố, tại hạ có tin tức tốt muốn thông báo, "y tác ngụ ngôn "đã được Hàn Xã thư cục của chúng ta xuất bản, tháng sau sẽ gửi đến kinh thành.
Kim Ni Các cười khổ nói:
-Nếu sắc lệnh cấm đưa xuống, ta và những người phương Tây khác đang ở Đại Minh đều phải rời khỏi đây, bản in chữ Hán “ý thập ngụ ngôn" ta chỉ sợ là không nhìn thấy được rồi.
Trương Nguyên trấn an nói:
Bàng Địch Nga và đám tín đồ cảm tạ Trương Nguyên đã chúc phúc. Kim Ni Các dẫn Trương Nguyên đi thăm giáo đường, bên phải giáo đường chính là dinh thự Matteo Ricci, do Vạn Lịch hoàng đế ban tặng, Matteo Ricci là ngôi nhà của chúa trời, lại xây dựng theo phong cách Gothic, tháp nhọn cao vút, trụ thon dài, cửa sổ khảm thủy tinh màu sắc rực rỡ, tạo lên ánh sáng thủy tinh rực rỡ, thợ thủ công, thợ thủy tinh, họa sỹ đều đến từ các nước xa xôi như Pháp, Ý, trong giáo đường bức họa của Chúa Jésus ở trên cao, Jésus tay trái nắm hồn thiên đồ, tay phải chỉ vào giáo đồ bên dưới, bên phải có tượng thánh mẫu, giống một thiếu nữ ôm trẻ con, thánh mẫu thần thái thánh khiết điềm tĩnh, làm cho người ta vừa nhìn thấy liền cảm thấy an tâm ——
Ba người Trương Nguyên và Mục Chân Chân, Uông Đại Chùy tham dự một buổi lễ Mi-Sa, dùng bữa tối tại giáo đường, rồi mới vội vàng chạy về Đông tứ bài lâu, hôm nay là mười bốn tháng tám, vẫn còn lệnh cấm đi lại ban đêm, về muộn vi phạm lệnh cấm thì không hay.
Trở về tứ hợp viện ở Đông tứ bài lâu, Trương Nguyên thức suốt đêm để viết bản tấu chương, tấu chương của Từ Quang Khải xuất phát từ góc độ của một người theo tôn giáo, liệt kê lịch trình của một thầy tu phương tây, so sánh đạo thiên chúa giáo và phật giáo, đạo giáo và nho giáo, bài trừ mọi lời đồn, lấy dẫn chứng từ “gián trục khách thư” của Lý Tư, cho rằng người nước ngoài hoàn toàn có thể dốc sức vì đại Minh, thiên chúa giáo còn có thể có lợi cho vương hóa, mọi người đi theo nho giáo, cứu chính phật hiệu.
Mà bản tấu chương của Trương Nguyên là lý luận học thuật, từ Aristotle, Plato đến Lão Trang, Khổng Tử; từ “ Vũ cống”, “ Sơn hải kinh”, “ Thủy kinh chú”, đến “ Địa lý chỉ nam”, và “ Bản đồ vạn quốc”; từ “ Chu bễ toán kinh”, “ Trắc viên hải kính” đến “ Kỷ hà nguyên bản”, “ Viên đích độ lượng”, từ binh qua cung tiễn đến hỏa khí tây dương của người Tây Dương đều đáng để mọi người học tập, viết lưu loát hơn sáu nghìn chữ, đoạn cuối của bản tấu chương Trương Nguyên đề nghị, chọn ra 5 người trong số những quan lại phản đối thiên chúa giáo và tây học cùng tranh luận công khai với hắn và Từ Quang Khải, thảo luận tất cả mọi việc từ tình cảm vợ chồng đến việc truy tìm nguồn gốc và lý do của sự nghèo đói, thuật trị quốc thiên hạ thái bình.. chất vấn trước mặt mọi người, do những quần thần nho học chủ trì, nếu hắn thất bại trong cuộc tranh luận này, thì những người theo đạo Thiên chúa sẽ bị trục xuất, Trương Nguyên cũng sẽ phải chịu tội tuyên truyền tà thuyết học xằng bậy.
Bản tấu chương này của Trương Nguyên nói có sách mách có chứng, mọi việc đều thuận lợi, viết rất say xưa tràn trề cảm xúc, lời văn nhẹ nhàng uyển chuyển mà sức truyền cảm mãnh liệt, hắn biết thế lực của những thân sĩ bảo thủ trong thời đại Vãn Minh này rất hung mạnh, trận phong ba ở Nam Kinh nhìn thì như là phản đối chúa hội sĩ Thiên chúa giáo tuyên truyền tôn giáo ở Đại Minh, nhưng thực chất nguyên nhân sâu xa là sự xung đột của hai nền văn minh phương Đông và phương Tây, là thế lực bảo thủ do Thẩm các cầm đầu bài xích văn hóa ngoại lai. Hiện giờ là Vạn Lịch năm thứ bốn mươi tư Columbus đã chết hơn một trăm năm, thời đại hàng hải phương tây đang được mở ra, nước Đại Minh đang bế quan tỏa cảng, tự cao tự đại, không chịu cập nhật nền văn minh thì tất sẽ bị lạc hậu rồi sẽ bị ức hiếp, vì thế hắn muốn nhân cơ hội này đánh thức Đại Minh đang mê muội, đang cứng đầu phản đối đạo thiên chúa giáo, để họ không phản đối những người theo đạo thiên chúa giáo nữa. Nếu có thể chuyển sự tranh đấu quyết liệt thành cuộc tranh luận lý luận học thì còn gì bằng?
Trương Nguyên càng ngày càng cảm thấy hưng phấn, hắn không hề lo sợ khi phải tranh luận với người khác, hắn cần một sân khấu, hắn cần khấy động bầu không khí ảm đạm, không thể để những kẻ ngu xuẩn lặng lẽ đưa đất nước tới con đường diệt vong, hắn cần phải dẫn đầu. Thiên tai nhân họa thường xuyên xảy ra, tiếng trống Liêu Ninh đã gióng lên, ai còn kiên nhẫn ngồi uống trà chờ đợi nữa.
Trương Nguyên bắt đầu thấp thỏm lo lắng. Đứng đậy đi đi lại lại. Lúc đó mới nhìn thấy Mục Chân Chân ngồi ở chiếc bàn nhỏ bên cạnh giường, đang ngáp ngủ lấy tay che miệng, một quyển sách lịch sử đặt trước mặt, đang mở đến trang “Triều tiên liệt truyện” trước đây Mục Chân Chân thức cùng hắn tới rạng sáng cũng không mệt nỏi, giờ mang thai nên không được như trước nữa, Mục Chân Chân rất kiên cường, là người phụ nữ sáng dạ nhưng cũng hơi lười biếng.
Trương Nguyên tiến lại gần dùng tay bóp nhẹ mũi nàng. Mục Chân Chân lập tức mở mắt, khẽ kêu lên một tiếng
Vội đứng dậy nói:
Trương Nguyên Nói:
Mục Chân Chân không chịu, thu dọn bút và nghiên đi cùng Trương Nguyên, hai người cùng đi ra vườn sau, ánh trăng chiếu xuống mặt đất, ánh sáng trong trẻo, đã đến canh ba rồi, mặt trăng đã dần lặn xuống phía tây, Trương Nguyên múc một thùng nước từ dưới giếng lên, ánh trăng sóng sánh trên mặt nước, thò tay vào thùng nước, thấy buốt lạnh, vỗ nước vào mặt cảm giác như rửa sạch cả linh hồn.