Nguồn: MT

Lý Tuyết Y cau mày hỏi:

• Thứ cát sĩ phải ba năm mới có thể tuyển quan mà Khấu Nhi đã mười lăm, sao có thể đợi ba năm nữa chứ. Hiện giờ đã có rất nhiều người đến dặm hỏi, ta đã thay mặt Khấu Nhi từ chối nhiều lần, cũng không coi là đã độc chiếm Khấu Nhi, chẳng qua chỉ là lời ước hẹn bằng miệng, nếu chẳng may không thành...

• Không có đâu.

Lý Khấu Nhi nức nở nói:

• Tông Tử tướng công không phải người như thế.

Vương Vi hỏi:

• Thế trong thư Khấu Nhi đã viết những gì?

Lý Tuyết Y nói:

• Không phải Khấu Nhi viết mà là do ta viết, xin Tông Tử tướng công hãy sớm sắp xếp mọi chuyện.

Vương Vi nói:

• Vậy trước tiên để xem Tông Tử tướng công trả lời thế nào đã. Thời gian này Khấu Nhi hãy ở bên cạnh ta để tránh khỏi bị quấy rầy.

Lý Khấu Nhi vui mừng đáp:

• Tốt quá! Cám ơn Vi Cô.

Lý Tuyết Y nói thầm với Vương Vi:

• Mẫu thân muội tham tiền, tuyên bố ai nạp Khấu Nhi làm thiếp thì không được ít hơn ba nghìn lượng bạc, chuyện này e rằng sẽ không giải quyết được tốt.

Vương Vi cũng nhíu mày nói:

• Nếu chỉ là vài trăm lượng bạc thì ta có thể giúp còn ba nghìn lượng thì ta không dám làm chủ.

Lý Tuyết Y nói:

• Bây giờ có một phú thương ở Dương Châu đưa ra sáu trăm lượng bạc dặm hỏi Khấu Nhi, mẫu thân ta thậm chí đã động lòng, nếu không phải do ta cố gắng khuyên ngăn thì Khấu Nhi đã bị người ta cướp mất rồi.

Vương Vi nói:

• Trước hết cứ để Khấu Nhi lại chỗ ta, mẫu thân muội muốn gây chuyện thì bảo bà ấy đến tìm ta.

Ngày hôm sau, Lý A Mẫu quả nhiên đến cửa tiệm Thịnh Mỹ tìm Vương Vi đòi con gái. Vương Vi rất có tài ăn nói nên có thể biện minh được, cuối cùng đã khuyên được Lý A Mẫu quay về, nói là ba tháng sau nếu không có tin tức gì từ kinh thành thì sẽ trả Lý Khấu Nhi về Tương Chân Quán. Thế là, Lý Khấu Nhi tạm thời ở lại bên cạnh Vương Vi, hằng ngày giúp Vương Vi trông coi sổ sách. Vương Vi dạy nàng làm sổ sách Long Môn, nói rằng cửa tiệm Thịnh Mỹ cũng có cổ phần của Tông Tử tướng công trong đó, Lý Khấu Nhi nên xử lý giúp nàng. Có thể nói Vương Vi lời nói và việc làm đều hết sức mẫu mực.

Sau giờ Ngọ ngày hai mươi tháng bảy, lý hình bách hộ Đông Xưởng của nha môn phủ nội phòng ở Nam Kinh Liễu Cao Nhai lại đến cửa tiệm Thịnh Mỹ thăm Vương Vi, y nói hôm qua đã nhận được thư của Trương tu soạn. Trương tu soạn đã nhờ y giúp Lý Khấu Nhi cởi tịch, bảo Vương Vi đến kinh thành, còn nói rõ chuyện này là do đại huynh Trương Đại sắp xếp.

Vương Vi vui mừng nói:

• Đa tạ Liễu đại nhân, nhưng sao ta vẫn chưa nhận được thư của Giới Tử tướng công?

Liễu Cao Nhai cười nói:

• Thư được gửi đến công môn đương nhiên nhanh hơn một chút, còn một chuyện nữa phải chúc mừng Vi cô nương, Trương tu soạn đã được đề cử làm giảng quan Đông Cung, bây giờ đang là thầy giáo của Hoàng trưởng tôn. Hình công công của chúng tôi đã nói Trương tu soạn là trạng nguyên nhỏ tuổi nhất của vương triều Đại Minh, cũng là Giảng quan hoàng thất nhỏ tuổi nhất, tiền đồ không thể đoán trước được.

Nói xong, đưa giấy tờ của Lý Khấu Nhi ở giáo phường ti cho Vương Vi, thì ra Liễu Cao Nhai sau khi nhận được thư của Trương Nguyên đã lập tức đến từ bộ ở giáo phường ti làm xong thủ tục cởi tịch cho Lý Khấu Nhi, công môn có người quen nên làm việc nhanh chóng dễ dàng thế đấy.

...

Trương Nguyên đang ở kinh thành xa xôi, vào ngày thứ hai Đạm Nhiên đến kinh thành cũng là ngày mùng hai tháng tám, Trương Nguyên gặp phải nguy cơ thật sự lần đầu tiên trong đời...

Ngày mùng hai tháng tám mưa phùn kéo dài, mùa hạ nóng bức của Kinh kỳ đã qua, thay vào đó là những cơn mưa và những luồng gió mùa thu se lạnh.

Giờ Thìn nhị khắc, Trương Nguyên như thường lệ được tiểu nội thị Cao Khởi Tiềm đưa đến Văn Hoa Môn, đang chuẩn bị đi qua hành lang đến Hậu điện thì gặp sư huynh Từ Quang Khải bước ra từ Văn Hoa Điện. Trương Nguyên liền thi lễ, Từ Quang Khải nói:

• Thái tử điện hạ vừa mới truyền khẩu dụ rằng hôm nay có việc không tiến giảng được nhưng chưa rõ là việc gì.

Trương Nguyên liền hỏi tiểu nội thị Cao Khởi Tiềm, Cao Khởi Tiềm đáp:

• Tiểu nhân không biết ạ. Ca Nhi mới sáng sớm đã sai tiểu nhân đến Đông Hoa Môn đợi Trương tiên sinh.

Từ Quang Khải nói:

• Vậy hiền đệ mau đi đi, ta về Chiêm sĩ phủ trước đây.

Nói rồi chắp tay đi khỏi Văn Hoa Môn.

Trương Nguyên đi vào chủ kính điện ở Hậu điện. Hoàng trưởng tôn Chu Do Hiệu đã tới trước, Chung Bản Hoa và Ngụy Tiến Trung đang hầu hạ bên cạnh. Ngụy Tiến Trung gần đây rất hay đi theo Hoàng trưởng tôn, có lẽ là cảm thấy cha con Chung Bản Hoa có sự uy hiếp sẽ thay thế địa vị của y trong lòng Hoàng trưởng tôn nên mới hầu hạ Hoàng trưởng tôn hết sức cẩn thận, đối với Trương Nguyên cũng vô cùng nịnh hót. Ngụy Tiến Trung rất giỏi nói lời ngon tiếng ngọt, hơn nữa lại rất biết chừng mực, không khiến người khác phản cảm đối với những lời nịnh bợ đó của y. Thái giám Vương An người đứng đầu Đông Cung cho rằng Ngụy Tiến Trung trung thành đáng tin cậy nên gần đây đã đề bạt Ngụy Tiến Trung lên làm quan lục phẩm ghi chép sổ sách. Thư đồng của Hoàng trưởng tôn Cao Khởi Tiềm cũng nhận được đề bạt. Cao Khởi Tiềm là do Chung Bản Hoa đưa vào cung, lúc đầu là một tên tiểu nhân cấp bậc thấp nhất, bây giờ đã là quân bài đen để sai việc cố định. Rất nhiều nội thị tranh nhau vào cung nhưng đến khi chết vẫn chỉ là tép riu. Nội thị của hoàng thành ước chừng khoảng hơn sáu vạn người, muốn leo lên vị trí cao hơn thật không dễ dàng, không có chỗ dựa thì tuyệt đối không được.

• Chào buổi sáng Trương tiên sinh.

Mỗi lần đến lượt Trương Nguyên vào cung tiến giảng, Chu Do Hiệu vô cùng vui sướng. Luận ngữ Trương Nguyên giảng cậu nghe rất dễ hiểu. Chu Do Hiệu thuộc loại học trò rất kén chọn thầy giáo, trong ba vị giảng quan hiện nay Chu Do Hiệu thấy Trương tiên sinh là được nhất, Tôn tiên sinh đứng thứ hai rồi đến Mã tiên sinh đứng thứ ba, cho nên cậu học “Luận ngữ” giỏi nhất còn “Đại học” thì kém nhất.

Trương Nguyên không hỏi Hoàng thái tử Chu Thường Lạc vì sao không ra Nội các nghe giảng, đó không phải việc hắn nên hỏi, hắn chỉ chịu trách nhiệm dạy Hoàng trưởng tôn, theo lẽ thường thì là ôn bài vở của hôm trước. Sau đó lại bắt đầu mở sách giảng bài mới, giảng được hơn nửa canh giờ thì nghỉ giải lao một khắc. Đây là khoảng thời gian Chu Do Hiệu thích nhất, cậu có thể tự do nói chuyện cùng Trương tiên sinh. Học vấn của Trương tiên sinh có đủ những cái lạ, vô cùng vô tận. Trương tiên sinh biết tại sao chiếc đũa khi cắm vào nước thì nó bị lệch, bởi vì những thứ mà mắt nhìn thấy trong không gian và nhìn thấy trong nước thì không giống nhau. Trương tiên sinh biết tại sao cục đá khi ném vào không trung giữa chừng lại luôn rơi xuống đất, là bởi vì có trọng lực, nếu không thì những đồ vật trên mặt đất sẽ giống như gió bay loạn khắp nơi, người mới có thể đứng vững trên mặt đất được... Dù sao thì tất cả những thắc mắc mà Chu Do Hiệu có thể nghĩ đến đều có thể có được câu trả lời từ chỗ Trương tiên sinh, không gì có thể làm khó được Trương tiên sinh.

Hôm đó Chu Do Hiệu lại không hỏi một câu hỏi cổ quái kỳ lạ nào, cậu nói:

• Hôm qua Tôn tiên sinh nói Tần Thủy Hoàng Doanh Chính đã tiêu diệt sáu nước rồi lấy binh khí thu được làm thành mười hai đồng nhân là để cho thiên hạ được thái bình, Tôn tiên sinh nói cách làm đó của Tần Thủy Hoàng là sai lầm và không bảo vệ được sự thái bình cho thiên hạ, có điều Tôn tiên sinh giảng giải không rõ ràng, ta nghĩ đến lần trước tên kẻ gian cầm một khúc gỗ xông vào cung cũng có thể làm người khác bị thương chứng tỏ bách tính tầm thường cũng có dao làm bếp đúng không, thợ mộc cũng có rìu đục bào cưa, không lẽ những thứ đó đều phải đoạt được hay sao?

Chu Do Hiệu mới mười hai tuổi nhưng lại rất biết suy nghĩ, Trương Nguyên khen ngợi:

• Điện hạ hỏi rất hay, người trị quốc ở chỗ lấy đức để trị, lấy sự đoàn kết một lòng của người dân, như thế mới có thể được dân chúng ủng hộ. Binh lực của Tần Thủy Hoàng vô cùng mạnh mẽ nhưng khi mấy tên tuất tốt Trần Thắng, Ngô Quảng chặt gỗ làm binh khí, giơ gậy làm cờ, vừa hô hào thì được bách tính ủng hộ, nước Tần hùng mạnh không được mấy năm thì bị diệt vong, vì thế quân vương phải quan sát ý kiến dân tình, thi hành nhân chính, mới có thể đem lại phúc đức lâu dài cho đất nước, ngược lại dựa vào việc trấn áp thì chỉ có thể cầu an nhất thời, sớm muộn cũng bị diệt vong.

Chu Do Hiệu hỏi tiếp:

• Tần Thủy Hoàng thống nhất sáu nước, là một hoàng đế rất lợi hại, vậy tại sao ngay cả đạo lý đơn giản như thế cũng không hiểu?

Trương Nguyên nói:

• Nhiều khi đó đã là tình thế tất nhiên. Tần Thủy Hoàng lập quốc dựa vào chiến công và pháp luật và hình phạt nghiêm khắc, cơ sở lập quốc này vốn có chỗ khiếm khuyết, trong lúc loạn sáu nước, chinh chiến không nghỉ ngơi thì có thể thi hành nhưng thiên hạ một khi đã được thống nhất thì nên nuôi dưỡng dân, yêu mến dân nhưng Tần Thủy Hoàng lại vẫn thi hành chính sách theo kiểu cũ, để bảo vệ đế quốc của ông ta, đâm lao thì phải theo lao, cứ cứng nhắc tiếp tục kiểu trị quốc cũ, chỉ biết giết hại và cấm phát ngôn, đó tuyệt đối không phải là do ông ta ngu xuẩn mà là vì ông ta đã không thể dừng chân được nữa, không phải chỉ mình ông ta mà còn có một đám người nữa vây quanh ông ấy mà chạy theo con đường mất nước. Đám người này đi theo Tần Thủy Hoàng để có cơm ăn, đi theo Tần Thủy Hoàng sẽ được bổng lộc, nhưng nếu như thay đổi quốc sách thì lợi ích của những người này trước phải chịu tổn hại trước tiên, cho nên bọn họ không chịu thay đổi, nếu dân chúng phản đối thì bọn họ sẽ cưỡng ép trấn áp, tuyệt đại đa số mọi người đều không có khả năng nhìn xa trông rộng mà chỉ biết bảo vệ nhất thời, họ cũng cho rằng bản thân họ đã rất mạnh rồi, trong tay nắm trọng binh nên ra sức miệt thị bách tính, cho rằng dân chúng tay không tất sắt không có gì đáng phải sợ, kết quả là bị bại vong vô cùng thảm hại...