Thương Chu Tộ từ Tây Sương phòng đi ra, gặp Cảnh Huy và Trương Nguyên hai người một cao một thấp đang nhìn mấy bông bạch ngọc lan trước thềm, hai tỳ nữ đứng một bên, liền trách nói:

• Tiểu Huy, lại tới quấy rầy cô phụ phải không, nhanh trở về phòng ngủ đi.

Trương Nguyên lại cười nói:

• Đệ đang bảo tiểu Huy ngâm >, tiếng tiểu Huy thanh thúy, làm cho đệ tỉnh ngủ.

Tiểu Cảnh Huy vội ngâm:

• Hoàn công nguyên niên, xuân vương chính nguyệt, công tức vị. Tam nguyệt, công hội trịnh bá vu thùy, trịnh bá dĩ bích giả hứa điền. Hạ tứ nguyệt đinh vị, công cập trịnh bá minh vu việt. Thu, đại thủy.

Thanh âm vừa giòn vừa ngọt, như ăn vào quả sơn trà ướp lạnh, thật sự rất sảng khoái.

Thương Chu Tộ vuốt râu cười, nghe một lúc, vẫy vẫy tay, bảo tiểu Huy không cần ngâm nữa, rồi nói với Trương Nguyên:

• Sau canh ba xuất phát, ngồi xe ngựa của ta mà đi, sưu kiểm trước, trong trường thi, phải lưu ý người lạ tới gần, tất cả mọi thứ đều phải cẩn thận.

Trương Nguyên gật đầu nói:

• Đa tạ đại huynh nhắc nhở, đệ sẽ cẩn thận.

Lại nói vài câu, Thương Chu Tộ trở về phòng, dặn dò tỳ nữ Phương Hoa đưa tiểu Huy về phòng đi ngủ, đã trễ thế này rồi.

Phương Hoa dắt tiểu Cảnh Huy về phòng, tiểu Cảnh Huy vừa đi vừa quay đầu lại nói:

• Trương công tử ca ca, thi tốt nhé, phải trúng Trạng Nguyên mới được đó.

Trương Nguyên cười nói:

• Trạng Nguyên thì khó quá, không rớt là được rồi.

Tiểu Cảnh Huy đáp:

• Tuyệt đối sẽ không rớt đâu.

Đi vài bước, lại hất tay Phương Hoa ra, chạy đến vịn một cành bạch ngọc lan, kiễng chân lên khẽ ngửi, cười:

• Thơm quá.

Ngoái đầu nhìn Trương Nguyên, đôi mắt sáng trong, nói:

• Trương công tử ca ca nhớ nhé, sau khi thi xong cho muội và tỷ tỷ đi Mãn Tỉnh du xuân.

Tiểu Cảnh Huy đi rồi, Trương Nguyên một mình dạo bước trong đình, đầu xuân tháng hai, nếu ở Giang Nam lúc này dĩ nhiên xuân về hoa nở, nhưng ở Bắc Kinh, băng tuyết vừa mới tan, ban đêm nhiệt độ không khí vẫn như vậy, lạnh gần như đóng băng. Hoa đào, anh đào cũng không nở được, nhưng mấy cây bạch ngọc lan trong sân đã bắt đầu lần luợt nở rộ từ mấy ngày nay rồi, đóa hoa óng ánh tinh khiết thanh lịch, mùi hoa thanh nhã hợp lòng người, làm ta cảm nhận được xuân ý trong đêm lạnh, bạch ngọc lan này chính là hoa báo mùa xuân đến ở kinh thành.

Trong hương lạnh mờ mịt, Trương Nguyên dần dần định tâm lại.

...

Thời gian thi hội, lệnh giới nghiêm vào ban đêm được dỡ bỏ, sau hồi trống thứ ba, Trương Nguyên thu xếp đồ, bút nghiên , bếp lò, bát, đồ ăn, than củi, vải dầu, kiểm tra không có thiếu sót gì chuẩn bị đi ra. Thương Chu Tộ vẫn đọc sách trong thư phòng, lúc này ra tiễn Trương Nguyên lên xe ngựa, Mục Chân Chân, Vũ Lăng, Lai Phúc, Uông Đại Chùy cùng đi theo.

Từ đây đến trường thi phủ Thuận Thiên ước chừng khoảng năm, sáu dặm đường. Rạng sáng trời lạnh, đường cái đã yên tĩnh giờ càng rộng lớn. Nửa đêm canh ba đi về hướng trường thi Đông Thành phủ Thuận Thiên ngoại trừ cử nhân dự thi và tôi tớ thì chả còn ai khác, tuy nhiên mặc dù lệnh cấm đi lại ban đêm đã được dỡ bỏ, nhưng quân sĩ Ngũ thành Binh Mã Ti đi tuần vẫn như thường lệ, gặp người nào bộ dạng khả nghi là phải giữ lại hỏi.

Cách quảng trường của trường thi còn hai, ba dặm, Trương Nguyên chợt nghe thấy phía trước tiếng người ồn ào, ngựa hí lừa hí. Xe chạy tiếp được một dặm, đã là đường dành cho xe ngựa, nhưng xe lại chạy không êm, Trương Nguyên liền nhảy xuống xe, bảo phu xe quay xe trở về, hắn mang theo mấy người Mục Chân Chân đi nhanh về hướng đại môn của trường thi. Trường thi phủ Thuận Thiên nằm ở hướng bắc kinh thành quay mặt về hướng nam, bọn họ phải từ trường thi phía Tây đi vòng ra cửa chính ở phía nam, Mục Chân Chân đi bên cạnh Trương Nguyên

• Thiếu gia, đó là Tông Tử thiếu gia kìa.

Chỉ tay ra phía trước.

Trương Nguyên đưa mắt nhìn lên, thấy Đại huynh Trương Đại và Bảo Sinh thúc cùng mấy tên người hầu đang cầm đèn lồng từ phía nam đi tới. Liền đuổi theo họ, cùng nhau đi đến trước đại môn của trường thi, lại thấy đám người Kỳ Bưu Giai, Hoàng Tôn Tố, đều là cử nhân Chiết Giang, liền tập trung ở cùng một chỗ chờ vào trường thi.

Trên quảng trường người tấp nập, ồn ào náo động. Vô số đèn lồng như tinh hà, rừng rực, thử nghĩ hai kinh mười ba tỉnh mấy trăm vạn người đi học, bắt đầu từ đồng mông, đến đồng sinh, tú tài, rồi cử nhân, mỗi tầng cách nhau rất xa. Hôm nay đứng ở quảng trường của trường thi phủ Thuận Thiên này, có gần tám ngàn cử nhân, học tập gian nan mười mấy năm thậm chí vài chục năm, là vì tam tràng thi hội này, có thể lên danh tiến sĩ chỉ có ba trăm bốn mươi bốn người, trong hai mươi người cũng không thể lấy một, cạnh tranh kịch liệt, nghĩ cũng biết, mục tiêu cuối cùng của khoa cử chính là tiến sĩ. Dân gian nói đậu Tiến sĩ là trèo lên Long Môn, cá chép hóa rồng, một bước lên trời, đậu Tiến sĩ còn gọi là thích hạt, chính là nói từ nay về sau được bỏ áo vải mặc quan phục rồi.

Không biết còn có người khác nào như Trương Nguyên bình tĩnh xem xét kỹ hết thảy hay không, nhưng dù bình tĩnh thế nào, hắn cũng không thể ngoảnh mặt làm thinh, nhất định phải nhảy vào kỳ thi như nước lũ này, tư tưởng quan bản vị đã ăn sâu vào trong tâm can, không đậu Tiến sĩ vốn không có địa vị, lời nói không có trọng lượng, trong thế giới này, hắn nhất định phải cố gắng giành được tất cả.

Canh bốn, Long Môn nổ pháo, điểm danh, sưu kiểm bắt đầu, thí sinh Chiết Giang xếp hàng ở phía nam, phía bắc là Trực Lệ và Sơn Đông, Hà Nam. Giám lâm quan điểm danh căn cứ vào công cư thí sinh báo danh ở Lễ Bộ, xem kỹ tuổi, tướng mạo của thí sinh có giống như trong công cư miêu tả hay không, có râu hay không, mặt trắng hay mặt đen, có sẹo hay không, còn phải có hai thí sinh cùng tỉnh kí tên bảo đảm. Bởi vì cử nhân đã là nhân vật nổi tiếng ở địa phương, người quen biết hẳn là rất nhiều, nếu như nhờ người thi rất dễ dàng bị tố giác, cho nên tới kì thi hội, gần như không ai chọn dùng trò này để làm rối kỉ cương, hơn nữa thi hội sưu kiểm cũng đơn giản hơn so với kỳ thi tú tài, kỳ thi cử nhân, ngoại trừ lục soát giỏ đựng vật dụng và vật phẩm tùy thân ra, thí sinh sẽ không phải thoát y lộ thể, chỉ phải tháo khăn trùm đầu xuống nhìn, vỗ vỗ ngoài áo bào, cử nhân đã là quan một nửa, sưu kiểm không cởi y phục là giữ thể diện cho cử nhân, không tổn hại sĩ khí.

Trương Nguyên thầm nghĩ: "Bắc Kinh tháng hai trời thì lạnh, người đi học phần lớn cơ thể yếu, nếu muốn cởi áo cởi tất sưu kiểm cẩn thận chỉ sợ hơn một nửa vì lạnh mà bệnh, vậy toàn bộ trường thi náo nhiệt rồi, thượng thổ hạ tả, ho khan phát sốt, trường thi thành ôn tràng rồi."

Trương Nguyên rất nhanh thông qua sưu kiểm, nhận đượcthảo quyển ấn chế của Bộ Lễ và chính quyển mười hai tờ giấy, mang theo khảo lam và lò than đi qua ba đạo Long Môn, chỉ thấy trước mặt một gốc cây cổ hòe già nua uốn khúc, cành cây cong như hình rồng, rất có khí thế. Đang chậm rãi nhìn lên, chợt nghe phía sau có tiếng nói:

• Cây hòe này được trồng từ thời Nguyên, cách đây ba trăm năm, tương truyền cây hòe này từng có văn quang bắn đẩu ngưu, nên gọi là Văn Xương hòe, liên quan đến văn vận, Giới Tử, bái lạy đi, cầu vận may.

Tiếng nói chính là của Trương Liên Phương, Trương Nguyên liền bỏ lam khảo và đồ vật trong tay ra, cùng tộc thúc thi lễ với cây cổ hòe này, sau đó hai người sóng vai đi vào trong, Trương Liên Phương hỏi:

• Giới Tử, con ở hào phòng nào?

Trương Nguyên nói:

• Tiểu chất ở “Thùy tự” phòng số sáu.

Trương Liên Phương nói:

• Ta ở "Sư tự" phòng số hai, nguy hiểm thật, thiếu chút nữa là vào thỉ hào(phòng thi gần nhà vệ sinh) rồi.

Trương Nguyên cười nói:

• Trời lạnh này vẫn còn khá tốt, sẽ không quá thối.

Trương Liên Phương vừa đi vừa nói:

• Thi viết văn, khí thế phải ngang tàng, giọng điệu phải cao, lời văn phải trong sáng, bút pháp phải mới lạ.

Trương Nguyên cung kính nói:

• Bảo Sinh thúc dạy rất đúng.

Trương Liên Phương cười nói:

• Ta chỉ là nói mồm thôi, làm sao có thể dạy con được. Chế nghệ của con còn hơn cả ta.

Lại nói:

• Giới Tử con từ khi thi đồng sinh đến nay chưa từng thất bại, hơn nữa đều là án thủ, hy vọng vận may kéo dài, Sơn Âm Trương thị ta lại có thêm một Trạng Nguyên.

Trương Nguyên cũng khiêm tốn nói:

• Mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên.

Đang nói chuyện, đi qua Minh Viễn lầu, rẽ ra hướng đông vào Đông Văn tràng, từng dãy đèn lồng treo ở trước các hào phòng, trên từng chiếc đèn lồng đều có một dòng chữ to bắt mắt, "Thiên địa huyền hoàng. Vũ trụ hồng hoang". Sắp xếp theo thứ tự, hào phòng "Sư tự” của Trương Liên Phương ở trước, vào trước, Trương Nguyên đi tiếp hơn trăm bước, tìm được hào phòng “Thùy tự”. Mỗi thí sinh đều có một hào quân trông coi, hơn vạn hào quân này đều là từ các doanh binh ở vùng lân cận kinh thành phái tới, từng làm ở trường thi. Nếu có người mạo danh chính quân nhập tràng sẽ phải chịu nghiêm trị, cho nên muốn thông qua hào quân để làm rối kỉ cương rất khó, trước ngực và phía sau lưng hào quân đều đánh số. Trương Nguyên đưa hào bài, một tên hào quân mang số sáu dẫn hắn vào.

Trước kia trường thi Phủ Thuận Thiên đã xảy ra vài lần hoả hoạn, trong đó một lần lửa to chết hơn chín mươi thí sinh. Khi Trương Cư Chính cầm quyền, xây dựng thêm trường thi, đem tấm ván gỗ của hào phòng sửa thành tường gạch mái ngói, giảm bớt nguy cơ xảy ra hoả hoạn. Trương Nguyên đi vào hào xá thứ sáu, hào phòng này cũng giống như ở trường thi Hàng Châu. Hào phòng sâu bốn thước, chiều rộng ba thước, cao sáu thước, cũng có hai tấm ván gỗ dày lấy gạch kê lên làm cái bàn.